Во Европа градат, во Македонија крпат дупки

Во Македонија моментално се градат само 7 километри автопат, а се' друго е реконструкција на патиштата

Билјана Ангеловска

Најуспешната македонска градежна компанија „Гранит“ е на добар пат да обезбеди уште еден проект во странство, откако пред само два месеца склучи 150 милионски договор за изградба на 20 километри автопат во Полска. И овој проект е во Полска, но тој е многу потежок и има вредност од 240 милиони евра. Станува збор за друга делница од истата траса на големиот автопат А4, кој ја поврзува Полска со Германија и Украина. Ако „Гранит“ успее да го добие и овој тендер, тоа практично, ќе биде најголем успех на една македонска компанија остварен на странски пазар, бидејќи ќе обезбеди работа за 400 милиони евра, со што ќе ја ангажира оперативата за наредните две до три години. Во „Гранит“ веруваат дека нема да има никакви пречки да се добие работата, бидејќи компанијата е првопласирана според сите барани критериуми, а од друга страна, на тендерот настапува во конзорциум со домашна, полска фирма.

И додека оперативата на „Гранит“ ќе има полни раце работа, за другите градежни работници тоа не може со сигурност да се каже. Сигурната иднина за работниците на „Гранит“ ја гарантира обезбедената работа надвор од Македонија, а не отворените градилишта дома. Навистина, во последниот период на домашен терен има неколку фронта за работа на градежниците, но тоа се, пред се', објекти од високоградбата, додека на полето на инфраструктурата многу малку се вложува.

Опозицијата ја обвини државата дека не прави речиси ништо за да ја подобри сообраќајната мрежа. „Патната инфраструктура во земјата е пред колабирање. Секојдневно се случуваат одрони, свлечишта, дупки по патиштата. Реалноста е дека немаме ниту инвестициони активности по двете круцијални патни артерии, Коридорите 8 и 10, ниту пак имаме било какво одржување на постојната магистрална и регионална патна мрежа. Агенцијата за патишта, иако располага со буџет од околу 100 милиони евра годишно, во последните четири години не успеа да направи ниту еден километар автопат. Тоа досега не се памети во историјата на оваа државна институција“, коментира опозициската СДСМ.

Се чини дека, сепак, најлошо е што нема ни оптимистички најави дека наскоро би можел да се реализира некој поголем и позначаен инфраструктурен проект. Се' што се најавува дека ќе се работи тоа се само реконструкции, или изградба на регионални патишта. Изградба на сообраќајници од највисок ранг, автопати, нема. Единствено на што моментално се работи, проект почнат уште лани, а кој би требало да биде завршен до крајот на оваа година, е изградбата на седум километри автопат, делот од Коридорот 10 од Табановце до Куманово.

Од овој паневропски коридор ќе остане неизграден делот од Демир Капија до Смоквица, долг 27 километри, за кој, според информациите од Агенцијата за државни патишта моментално се изработува главниот проект. Засега нема најави дека наскоро ќе почне да се ��ради некоја делница и од Коридорот 8. Таму, се' уште се во тек постапки за експропријација на земјиштето долж трасата. А и самата изградба на делниците од овој коридор, според планот на Владата, ќе биде изведена преку нивно издавање под концесија при што концесионерот ќе треба да го изгради автопатот.

Се' останато што се гради од патната инфраструктура во државава, всушност, се патишта од пониска категорија, магистрални и регионални патни правци со релативно мала должина, додека сите други активности се сведуваат на реконструкција и санација. Така, според последните информации од Агенцијата за државни патишта, деновиве ќе се избираат изведувачи за санација на свлечиштата во Сопиште и кај Ресен, коишто се појавија по обилните врнежи во текот на изминатиот период. Со заем од Светска банка, во висина од 70 милиони евра во тек е рехабилитација на 11 регионални делници со вкупна должина од околу 280 километри, а ќе се работи и на поправка 61 локален пат.

Од регионалните патишта, најдолг е патниот правец Макази - Долно Дупени, граница со Грција со 37,5 километри, потоа Р’жаничино - Свети Николе, кој има 35,8 километри, правецот Лакавица - Неготино со 33,4 километри и Струмица - Нов Дојран - граница со Грција со должина од 31,13 километри. Останатите регионални патишта се со помали должини, од 13 до 26 километри.

Она што се гради како нова сообраќајница, пак, се многу мали делници од локално значење, како што се патот за Порече во должина од 8,4 километри, делницата од 17 километри до Ски-центарот на Кожуф и 10 километри долгиот пат од Радовиш до Струмица. Тука треба да се спомене и обиколницата на Охрид, која ќе биде од рангот на магистрален пат.

За разлика од Македонија, пак, во соседството се градат автопатишта. Така, во последниве неколку години Албанија изгради 170 километри автопат, во изминатиов период интензивно се гради и во Косово автопат од Приштина кон Пеќ и Албанија, додека Србија ја завршува изградбата на своите делници по Коридорот 10. Овој наш сосед не застанува тука. Владата на Србија планира во наредната година да почне шест нови патни правци, сите од рангот на автопати, за што ќе бидат издвоени 1,5 милијарда евра, а средствата ќе бидат обезбедени од продажбата на „Телеком“.