Претходен број

Мислења

Малиот Ајнштајн

Ѓорѓи Спасов

Владата на Груевски разви огромен арсенал од она што Орвел го нарекува „новоговор“ или „двосмислен“ говор

Со денови ја гледаме на телевизијата кампањата на Груевски за веронауката со аргументите на малиот Ајнштајн. Во тој мал телевизиски филм тој прашува: Хер професор. Постои ли темнината? А кога професорот му потврдува дека постои, малиот Ајнштајн „го матира“ со одговорот. Не професоре. Според законите на физиката темнината не може да се измери. Може да се измери само силата на светлината. Темнината значи само отсуство на светлина. Пораката од малиот Ајнштајн, кој цел живот и' го посветил на науката, треба да биде дека „не пости зло, туку постојат само места до кои не допрел Господ“. Ајнштајн повеќе од сигурно би се превртувал во гробот кога би знаел дека неговото име некој си Груевски го користи за кампања во која од народот се бара да се врати кон религијата. Но, за осоколениот Груевски веќе нема ништо свето. Со своите реклами е во состојба да ги убеди децата дека Ајнштајн бил поп или дека бил глуп и срамно да се потпишува под тоа со „знаењето е сила, знаењето е моќ“. Зошто?

Прашањето на малиот Ајнштајн од спомнатата реклама, на пример, би можело да гласи и: постои ли глупост, хер професор? А, ако професорот тврди дека постои, одговорот на малиот генијалец би бил: не, хер професор. Глупоста не може да се измери. Може на некого само да му го мерите умот. И ако го нема, тоа значи само отсуство на ум, а не постоење на глупост. Уште поинтересен би ни бил заклучокот на малиот Ајнштајн ако праша: постои ли лоша влада, хер професор? А на потврдниот одговор од професорот, умниот одговор би бил: не, хер професор. Не постои лоша влада. Постои само отсуство на добра влада. Под ова треба секако да пишува. Влада на Република Македонија

Но, ова кај нас поминува. Една група луѓе на власт заради која почнавме секој ден да се крстиме и да велиме: Господ нека ни е на помош, ја воведе веронауката во државните училиште и покрај тоа што во Уставот пишува дека Македонија е секуларна држава и дека државата е одвоена од Црквата.

Веронауката за новата власт е новиот марксизам со кој мора децата да се запознаат уште во основното училиште и тоа не преку марксистички курсеви организирани од партијата, туку преку задолжителна настава во основните училишта. Тоа е така зашто кај нас се смета дека веќе не е важно што пишува во Уставот. Важно е што мислат силните на денот, а тие себе се сметаат за демохристијани. Уставниот суд, кој порано со леснотија го укина овој Закон, денес не смее ниту седница да одржи. Тоа е новото ниво на демократијата во Македонија.



Кога демохристијаните во Италија пред повеќе години поведоа акција за воведување на веронауката во училиштата, и тоа не како задолжителен предмет, туку како факултативен час што ќе го посетуваат само децата чии родители се согласиле со тоа , италијанската левица, чиј гостин бев во тоа време, организираше невидени протести. Цела Италија беше на нозе. Таа ја принуди тогашната влада на демохристијаните да прифати, со државни пари, во исто време во кое некои од децата сакаат да слушаат веронаука, за сите други да биде организирана настава не по историја на религијата, туку настава од убавите уметности (литература, сликарство, музика) или да им се овозможи да спортуваат, да посетуваат изложби и слично. Така, дури и во една католичка Италија стана јасно што навистина сакаат децата на таа возраст и како родителите, но и демократските политички партии, можат да ги заштитат децата од манипулацијата и верското насилство на власта.

Но, зошто сето ова е важно. Денес станува јасно дека како што одминува времето и колку повеќе се заострува економската криза и колку подолго остануваме изолирани, Владата на Груевски се' повеќе ќе ги користи своите реклами за целосно замаглување на стварноста. Тоа што го гледате не е тоа. Тоа е само отсуство на она што вие сакате да го видите, а него го нема. Овој веќе познат модел на пропагандно замаглување на стварноста го имаат исмејувано голем број писатели и научници во историјата. Џорџ Орвел во делото „1984“, кое е извонредна пародија на тоталитарните пропаганди, објаснува како со користењето на посоодветни зборови може на нештата да им се дадат и други, па дури и сосема спротивни значења. Во неговата тоталитарна држава властите воведуваат „новоговор“ со создавање нов речник за збунување на јавноста. Во тој говор, на пример, не постои зборот војна. Тој збор е заменет со изразот „борба за мир“ и така војната станува мир.



Во комуникациските науки зборовите кои се користат за разубавување на нештата се викаат еуфемизми. А Орвел во неговиот есеј „Политиката и англискиот јазик“ вели:„Користењето на еуфемизмите во политичкиот говор е со цел да се скрие разликата меѓу прокламираните цели и скриените намери. Политичкиот (демагошки) говор, вели тој, е конструиран така да ги направи лагите да звучат како вистина, убиството да изгледа достојно за почит, а на чистата магла да може да и' се даде привид на нешто стабилно и цврсто“.

Владата на Груевски, која е вешта во користењето на говорот за прикривање на своите цели, разви огромен арсенал од она што Орвел го нарекува „новоговор“ или „двосмислен“ говор. Таа, на пример, не вели дека се противи на прифаќањето компромис за името, туку дека „постои црвена линија“ под која таа нема да оди. А никој не знае која е таа црвена линија. Во новоговорот на Груевски изразот „изолација на земјата“ се нарекува „одбрана на националниот идентитет“. Контролата врз структурата на потрошувачката Груевски ја нарекува „патриотски фискални сметки“. Експертите кои си дозволуваат да ја критикуваат владата за неа се само „луѓе кои одработуваат туѓи агенди“. Македонија, според овој новоговор, „ќе добие извештај од Европската комисија само без датум за започнување преговори“, а не лоши оцени за она што досега го сработила Владата.



Овој говор, сметаат експертите, е особено ефикасен во убедувањето на масите во земји каде што нема кој сериозно да му се спротивстави, да го разобличува и исмејува, но уште поопасен е во земји во кои власта располага со инструменти за казнување на оние кои не сакаат да и' веруваат на „жими мајка“. Македонија во овој момент е една од таквите земји. Власта е убедена дека може да не' убеди дека и магарето лета! Инфлацијата не е инфлација, туку привид. Зголемувањето на цените и не толку големо колку што се чини на прв поглед. А ние не само што не назадуваме во развојот туку сме топ- реформисти и тоа многу подобри од Грција и од многу други земји. Во такви услови омилениот водач е најомилен и тоа секојдневно го потврдуваат неговите институти за вистината. Но, и тоа не е доволно. Омилените водачи сакаат се' да биде под нивна контрола. Нивното животно мото е „Во Господ ние веруваме, а сите други ги проверувам“.

(Авторот е универзитетски професор)