Претходен број

Едиторијал

Дефектите на државата на Елините

Димитар Чулев

Само две-три работи би можеле да се додадат на коректниот извештај на Геј Мекдугал, независен експерт за малцински прашања на Обединетите нации, која деновиве сериозно ја обвини Грција дека ни приближно не е блиску до почитување на правата на малцинствата на сопствена територија онака како што го бараат тоа Декларацијата за малцинствата и човековите права, европските конвенции и што е најпоразувачки - дека не ги спроведува ни одлуките на Европскиот суд за човекови права. Или поедноставно кажано - дека ги „задушува“ етничките Македонци, Турци и други малцинства кои не смеат слободно да ги практикуваат својот јазик, етникумот и културната различност во земјата на Елините.

Со извештајот, Геј Мекдугал, всушност, го затвори „кругот“ стар 84 години започнат „да се црта околу Грција“ во 1925 година, кога Лигата на народите (претходник на ОН) и' наложи на таа земја да обезбеди заштита на евидентно постојното македонско малцинство во Грција. За таа цел таа година беше отпечатен и „Абецедар“, од кој македонските дечиња би го учеле својот јазик кој, како што изјавил тогаш грчкиот претставник во Друштвото на народите, извесниот Василис Дендрамис, се разликува од грчкиот и од српскиот. Грција, се разбира, никогаш не ја исполни оваа обврска, а целиот печатен тираж на „Абецедарот“ изгоре во инсцениран напад на воз.

Денес оваа земја одново е на тапет, бидејќи е една од ретките што не водат сметка за меѓународните конвенции. Познавачи на грчките ��рилики тврдат дека тоа и нема да се смени додека не се создаде соодветен механизам што ќе може да ја санкционира Грција за избегнувањето на обврските кои излегуваат од меѓународните декларации и конвенции што се однесуваат на човековите и малцинските права.

Она што го констатира Геј Мекдугал е дека во Грција во 20-тите и 30-тите години на минатиот век биле менувани насилно негрчките имиња на градовите, селата..., семејните имиња, дека со закон од 1982 на бегалците по Граѓанската војна од 1948 им било забрането да се вратат во земјата доколку се произнесат како „не-Грци“ по род. Тежина на извештајот му дава тоа што тој не се осврнува само на едно малцинство, туку сериозно ги посочува дефектите на грчката држава кон третирањето и на другите малцинства, како што се Турците, Ромите... да им се овозможи употреба на зборовите македонски и турски во имињата на нивните здруженија, како и за изразување на нивниот етнички идентитет.

Но, состојбата на теренот вели дека во Грција нема унапредување на човековите и малцинските права. Напротив, процесот е ретрограден и ако до пред 20 години турското малцинство во Грција смееше да го користи зборот турски без разлика дали станува збор за образование, јазик, етничко потекло, од почетокот на 90-тите и тоа е забрането. На Друштвото на турските научници од западна Тракија му беше забрането да се пререгистрира со препорака наместо турски да го употреби терминот муслимански. Тој случај се најде во Стразбур, а Судот одлучи дека друштвото било во право.

„Митот за хомогеноста на грчката нација не и' дозволува на Грција да оди напред... До кога Грците ќе се гледаат во огледало со шлем на Перикле на главата, кој прогонува Турци, се пресметува по улици со Албанци кога репрезентацијата на Грција ќе изгуби 1:2 од Албанија, а во последно време се замислува качен на Букефал?“, саркастично прашува еден грчки интелектуалец.

Грција завчера доби уште еден отворен повик од меѓународната заедница да се врати на вистинскиот пат и да почне да го почитува она што го почитува целиот свет. Поранешен претседател на грчката експозитура на Амнести интернешенел вака го дијагностицира тоа: „Екстремниот национализам погрешно го брани елинизмот. Тоа што успеаја тие (националистите) е да се оспори името на северниот сосед“.

Дали Грција, обидувајќи се да го затвори помалиот македонски малцински проблем на своја територија, отвори поголем .