Едиторијал

Прошетка на повлечената енциклопедија

Билјана Јовановска

Промоцијата на повлечената енциклопедија на МАНУ во Киев пред членовите на Националната академија на науките на Украина што ја направи академик Блаже Ристовски, сепак, бил самоиницијативен, или поточно речено, самоволен чин.

Однесувањето според принципот на слободен стрелец, многу ги налути македонските научници, кои, иако сите состаничења беа откажани за по одморите, процениле дека претседателството под итно мора да се состане и да се огради од постапката на својот колега.

Да се промовира нешто од што МАНУ се засрами и го повлече зашто станува збор за издание што повеќе штети отколку што користи, е постапка без преседан и воопшто не беше за премолчување.

Всушност, во случајов најмудрите глави го направија најисправниот можен потег зашто тоа што академик Ристовски бил редактор на „капиталното дело“, кое врие од неточности и пропусти и селективни пристапи, во никој случај не му дава право да го земе под мишка и да го претставува низ светот. Двотомната енциклопедија е државен проект, десет години финансиран од буџетот, а не платен од сопствен џеб.

Факт е дека воопшто не смееше да ни се случи ваков научен кикс и близу половина милион евра да се дадат за проект што некој, очигледно, или несериозно го сфатил или се преценил, па мислел ќе прави што сака.

Меѓутоа, вистина е дека македонската енциклопедија се појави и се повлече. Живееше само десет дена и тоа е огромен срам за македонската наука. Кој и зошто е виновен, напишани се купишта новинарски текстови. Сега е важно дека целата прикаска одново се заживува.

Оттаму, јасно е дека постапката на академик Блаже Ристовски ни нанесе нови штети и срам и ќе внесе непотребни забуни пред научната јавност во Украина. Се разбира, доколку држиме до себе и доколку ги почитуваме одлуките на институциите на кои им припаѓаме.

А, Блаже Ристовски не само што е дел на Македонската академија на науките и уметностите туку со децении е во нејзиниот врв, што ја прави одговорноста уште поголема.

Има ли поголем срам од тоа што МАНУ вчера се огласи со соопштение во кое ја осуди постапката на својот член. Поточно, кажаа дека „Извршниот одбор со жалење констатира дека академик Ристовски со извршената неовластена презентација на македонската енциклопедија во Киев постапил во спротивност со ставовите на претседателството и на собранието на МАНУ“.

Згора на се', појаснија дека од академикот очекувале дека, како што им ветил, самиот во јавноста „ќе ја расчисти противречноста на своите изјави дека извршената презентација на македонската енциклопедија е направена со знаење на претседателот или на органите на МАНУ“.

Навистина, сешто се случува во оваа наша Македонија. На академик Ристовски не му беше доволно што беше редактор на едно неупотребливо издание, од кое многумина, па и тој, најверојатно, не излегоа со празни паричници, туку прикаската ја тера натаму. Сакаше одговорн��ста да ја сподели со претседателот на МАНУ и со нејзините органи. Сепак, овој пат не помина тоа.

Финансискиот дел од изготвувањето на „капиталецот“ академиците ќе го разгледуваат наесен, а дали потоа сите ќе имаат мирен сон или не, допрва ќе се види.

Ќе мора да се објаснат многу работи, меѓу другото, и како било можно едно лице да биде специјалист за десетина најразлични научни области и да се јавува во улога на автор на близу илјада определници.

Но, ако се сака, за се' постојат надлежни служби, па и за вакви „ситници“. Можеби, ова што се случи во Киев беше само добар замаец работите, конечно, да тргнат кон подобро.