Претходен број

Новата методологија може да ја остави Македонија без струја

На ЕВН ќе и' се признаваат нереално ниски трошоци, поради што ќе остане без пари за набавка на струја од ЕЛЕМ

Маја Томиќ

Практичната примена на новата методологија за пресметка на цената на струјата што ја подготви Регулаторната комисија за енергетика (РКЕ) може да го доведе во прашање снабдувањето со струја на потрошувачите. Бидејќи со неа ќе се признаваат голем дел од трошоците на ЕЛЕМ за сметка на малиот процент признати трошоци на „ЕВН Македонија“, што ќе има финансиски последици врз компанијата. Пред се', се доведуваат во прашање нејзините идни инвестиции во мрежата, но и плаќањето на обврските за набавка на струја од ЕЛЕМ, бидејќи дистрибутерот може да се доведе во неликвидност за покривање на тековните обврски.

Од „ЕВН Македонија“ се незадоволни поради лошата распределба на признати трошоци, односно на големата поддршка која со методологијата и' се дава на државната ЕЛЕМ, наспроти ограничувањата на ЕВН, која исклучиво се финансира од наплата на сметките на струјата. ЕЛЕМ во иднина може да пријавува до РКЕ се' поголеми трошоци што ќе и' бидат одобрени и врз основа на тоа да бара и зголемување на цената на струјата.

„Суштинските делови ги нема во оваа методологија и може да дојде до загрозување на позицијата на ЕВН на пазарот на енергетика. Доколку на ЕВН не и' се признаат одредени тарифи, може да се предвиди неликвидност на фирмата, а со тоа и запирање на инвестициите, како што е онаа во ’Бунарџик‘. Но, ќе се загрозат и сите обврски што ги има ЕВН кон ЕЛЕМ“, изјави Карл Хајнц Грасман, заменик-претседател на УО на „ЕВН Македонија“, потсетувајќи дека компанијата досега инвестира 90 милиони евра во мрежата.

Новата методологија за пресметка на цената на електричната енергија најверојатно ќе биде готова за еден месец, а РКЕ и претставници на енергетските компании МЕПСО, ЕЛ��М и „ЕВН Македонија“ вчера одржаа подготвителна седница на која ја разгледуваа предложената методологија.

Според претседателот на РКЕ, Славе Ивановски, методологијата не би требало да значи зголемување на цената, туку таа може да даде можност и за нејзин пад. Тој рече дека во иднина на потранспарентен начин ќе се пресметуваат трошоците, а РКЕ ќе има подобар увид во нивната реалност. Тоа би значело дека цената на струјата може и да се намали, бидејќи кога ќе се признаат реалните трошоци на компаниите, тогаш ќе се види колку тие инвестирале или не и дали имало или немало толкави трошоци колку што претставиле во своите извештаи. „Се обидовме да направиме транспарентен пристап, со многу попрецизни податоци во однос на она што се прикажува од регулираните компании како инвестиции, така што сметам дека ќе имаме и многу пофер однос“, рече Ивановски.

Инаку, со новата методологија и понатаму на „ЕВН Македонија“ ќе и' се признаваат загуби на струја од 11 проценти, иако од компанијата побарале поголем процент што ќе биде признат во цената. Од ЕВН побарале и ризикот на земјата да се земе предвид при определување на цената на струјата, односно нивните досегашни вложувања да се вреднуваат со одредена стапка на ризик, а забелешки доставиле и во однос на признавањето на инвестициите, но тие не биле прифатени од РКЕ.

„Она што досега е дадено како нацрт во методологијата е сосема доволно да им се обезбеди нормално работење на компаниите“, изјави Ивановски, додавајќи дека методологијата е организирана согласно со обврските од Законот за енергетика.

Инаку, Ивановски се' уште ја извршува функцијата директор на РКЕ, иако мандатот му е завршен пред неколку месеци.

Законската регулатива предвидува усогласување на методологијата на секои три години и тоа требаше да се случи до крајот на 2007 година. Одложувањето за две години е поради бавноста на другите законски измени со кои треба да се уредува либерализацијата на пазарот со струја.

Од „ЕВН Македонија“ се надеваа дека новата методологија, за разлика од претходната, ќе ги прикаже реалните трошоци во работењето и ќе овозможи и формирање реална висина на цената на струјата.