Претходен број

ЕДИТОРИЈАЛ

Топлификација диригира, сите молчат

Снежана Калабакова

Топлификација годинава тактички и мудро уште од летоска се подготви за оваа грејна сезона. Но, не навреме да ги затопли радијаторите во домовите на скопјани, кои деновиве измрзнаа, туку дебело да заработи од нивниот џеб.

Во тоа и' помогна и' Регулаторната комисија со одлуката за поскапувањето на парното, што ја донесе во јули, додека граѓаните беа на летување. Заеднички им стокмија цена, повисока за 60 отсто. Потоа, дебелите августовски сметки „Топлификација“ се погрижи навреме да им ги испрати во нов формат и со виша и неразбирлива математика, промовирајќи праведна наплата по мерач. Поскапувањето на парното „Топлификација“ најнапред го оправдуваше со скокот на цената на нафтата. Но, кога нејзината цена почна да паѓа, излезе со фактот дека нејзините топлани користат само 30 отсто мазут, додека другите исклучиво гас. Дури и Регулаторната комисија ја објаснуваше новата цена на парното со фактот дека скокнала цената на нафтата. И кога стана неодржлива одлуката за повисока цена од 60 отсто, веднаш се премина на друга математика – да видиме сега што ќе било со гасот.

Добро сплетена мрежа од математики, проценти, формули, правилници и низа од подзаконски акти, кои не дозволуваат да се грее кога е студено, а не е пред 15 октомври и се' на штета на граѓаните, а во полза на претпријатието. Половина од жителите на главниот град се корисници на нивните услуги и плаќаат цела година за дебело скроените сметки, а „Топлификација“ во изминативе студени денови си поигра дури со 30 илјади корисници, оставајќи ги без греење.

Иако беа изиграни, никој не се стави на нивна страна. Молчат сите од државава, молк од институциите на системот и не реагираа ниту градските власти. Регулаторната комисија не најде за потребно итно да се состане за да донесе одлука за предвремено почнување на грејната сезона. Организацијата на потрошувачите се однесува како да не е од Македонија и нејзините реакции не беа вистински со кои ќе се застане на страната на граѓаните.

Сите се трудат да покажат разбирање за „Топлификација“, а никој за граѓаните. Едноставно - несфатливо.

И додека сите молчат, „Топлификација“ ќарува и време и пари, без реално да го наплати она што секој го потрошил. И дали само „Топлификација“ или можеби има и многу други играчи во големава игра од која добро се профитира? Дали Регулаторната комисија, формирана од Владата, навистина не може да измени еден подзаконски акт како што е Правилникот и Методологијата за пресметувањето на цени за топлинска енергија за да може за скопјани и пред 1 или 15 октомври да започне грејната сезона само затоа што е студено?

Ако може да се смени Уставот, зошто не би се смениле подзаконските акти, кога се покажува дека не чинат. Изгледа дека тоа е најтешката работа во Македонија затоа што треба да се чепне по нечии профити во синџирот на интереси в�� кои е речиси невозможно да се открие поврзаноста на вистинските играчи

А нема ништо поедноставно да се сменат правилниците и граѓаните кои дебело плаќаат да бидат задоволни. Постапката е едноставна. За Словенците, на пример, грејната сезона почнува во втората половина од годината, штом три дена едноподруго во 21 часот се измерат температури под 12 Целзиусови степени. Четвртиот ден во Љубљана се стартува со греење. Сезоната завршува во првата половина од годината, кога три дена по ред повторно во 21 часот ќе се измерат температури над 12 степени. Работите се многу едноставни за решавање, доколку на нив се гледа од аспект на давање соодветни услуги на потрошувачите, на оние што плаќаат за услугата. Но, ако се во прашање поголеми цели во општеството и во целава игра учесниците си ги поделиле улогите како на шаховска табла, тогаш тие си знаат кој е пион, а кој кралица. Матирани остануваат само граѓаните.