Анализа

Али Ахмети и Македонија

Љубомир Д. Фрчкоски

Мислевме дека на лидерот на ДУИ му е најважно Македонија да влезе во НАТО и во ЕУ, но сега вели дека му е најважна судбината на Косово

Изјавата на Али Ахмети, лидер на ДУИ и клучна фигура во албанскиот блок, „дека никој не може да гарантира мир во Македонија ако се подели Косово и… дека Албанците од Македонија ќе се организирале во таков случај да ја остварат својата национална мисија за создавање голема Албанија или големо Косово, сеедно“ предизвика интерес проследен со емоционални реакции - изненадување, навреденост, разочарување и гнев кај повеќето македонски граѓани. Албанците, главно, премолчија, освен неколку неграмотни обиди да се „оправда“ оваа изјава на лидерот, од аспект на „смирувачка порака“‘ (Рамадани ) или „насочена кон ЕУ и НАТО-интеграциите“? (Теута А.)

Оваа изјава на Ахмети носи пораки надвор од нејзината утилитарност и контекстот во кој е дадена (кризата на северно Косово) и политичарот треба, да не кажам мора, да ги домисли и да е подготвен да ја понесе одговорноста за нив. Контекстот, пригодноста на пораката е стaрата особина на Албанците да даваат екстремни изјави од регионот со цел да ја заплашуваат и да влијаат на меѓународната заеница, која е фактор во регионот, да постапува промптно во согласност со нивните интереси (кои се дестилираат, главно, во Косово, а другите ги следат со спинување). Таа тактика во минатото беше успешна и Албанците навикнаа на неа. Заканите се дека ќе дојде општа криза и ќе уследи акција на меѓународните фактори.

Независно што се руши со такви изјави практично се' што истите лидери во меѓувреме даваа како програма и ставови во внтрешната политичка сцена на државите во кои функционираат. Но, за разлика од „секогаш досега‘‘, оваа изјава на Али Ахмети е дадена во контекст на Македонија, која е кандидатка за ЕУ и е пред портитe на НАТО (за кои, наводно, Албанците најмногу се залагале) и во контекст на десетгодошнината на Охридскиот рамковен договор, што го „прославуваа“ повторно, наводно, најмногу Албанците.

Какви последици има овој став на Ахмети врз тие процеси? Никаков, ќе речат Албанците и ќе ни намогаат да разбереме дека е дадена во контекст на Косово, какo реторичен притисок врз странците и сл. Од друга страна, ќе има редовен излив на омраза (екстремните дпмневци) и општа резигнација. На прв поглед, изјавата е мошне девастирачка за тонусот на меѓуетничките односи. Албанските политичари не се деца на кои треба да им се прости истурањето млеко по асталот секогаш кога не им е по ќеф. Барем се доволно возрасни да ги разбираат премисите и консеквенциите во политиката од своите изјави. Кои се тие во овој случај?

Ахмети со изјавата вели дека позицијата на Албанците во Македонија не зависи (како што упорно тврдат сите овие години ) од статусната позиција на албанската заедница во општеството и од борбата за права, туку од состојбата во Косово?! Се' за што се бореле во правна смисла може да се сруши во еден единствен миг (и Ахмети се сложува дека е тоа така и го одобрува тоа) ако кризата на пунктовите Јариње и Брњак (и други такви места) се прошири во криза за поделба на Косово.

Тој вели дека се' за што се залагал на изборите, неговата програма, јавните изјави за името, за важноста од зачленувањето во НАТО и во ЕУ - се неважни и можат за миг да се претворат во прав пред фактицитетот на Брњак и Јариње во Косово? Каков е тој политичар што вели вакво нешто?

Ахмети, притоа, ја третира својата држава Република Македонија како територија за поткусурување.

Имено, со изјавата вели дека залагањето за Охридскиот рамковен договор на ДУИ и лично неговото не важи или е само тактичко, привремено, бидејќи не зависи од принципите и правата запишани во тој договор и нивното остварувањето, туку од состојбата на Косово?! Во случај на влошување во Косово, ќе треба нов договор што ќе ја определи Македонија како федерација или целосна поделба на државата – реализација на „албанските национални права‘‘.

Со тоа Ахмети вели дека што и да правеле Македонците, колку и да биле толерантни, какви добри, релаксирачки меѓуетнички односи и права да договориле со Албанците во Македонија – сето тоа е фарса и во зависнот од моментот на стабилноста на Косово. Тоа е исклучително фрустрирачка ситуација за секој граѓанин на Македонија (независно од оправдувањата за изјавата). Тоа во основа е навреда кон другите граѓани дека тие се во функција на „албанските национални права“ и живуркаат во оваа држава се' додека не се случи криза во Косово. Дали Али Ахмети ги третира нееднакво другите граѓани на Македонија? Дали сака да ги навреди и понижи – дека нивните национални аспирации се помалку важни или небитни? Или дека нивното залагање за еднаквост на граѓанските права е фарса во споредба со лебдечките, заканувачки сеприсутни „албански обединувачки нацинални права?“ Дали сака да каже дека е лицемер до граница на хипокрит што се однесува за борбата за права на Албанците и нивната еднаквост во македонското општество?

Албанците во Македонија Долго користеа еден аргумент што ми се чинеше издржан. Абдурахман Алити и Ким Мехмети ми велеа дека Македонците се однесуваат во оваа држава како „домаќини“ и ги третираат Албанците како „гости“, на кои тие им даваат права. Дека е тоа неприфатливо стојалиште и дека ова е еднакво нивна држава, во која тие си ги имаат правата и никој не им ги дава или зема... и се' во таа насока. Што ми изгледа перфектно в ред и заедно се залагавме за нивната позиција во безброј трибини и јавни настапи.

Сега Ахмети со оваа изјава ги става своите сограѓани-Албанци повторно во позиција на „гости“ во Македонија како демократска држава. Гости со контејнери газолин, подготвени да ја поделат, запалат, ако Косово е во криза, ставајќи ја во позиција на земја за поткусурување на нивните национално обединувачки етноколективистички позиции.

Сево ова се легитимни прашања што можат да му се постават на овој „одговорен“ политичар на Албанците во Македонија, за кого сметавме дека е поориентиран кон европеизација на државата од своите владини колеги од ДПМНЕ.

Јебига, драги мои, постојано се спротиставував на ставот на еден мој албански пријател, кој велеше, а и сега вели, дека Грујо и Али „си се заслужуваат“ и се смееше како не го разбирам тоа. И двајцата се јавачи на апокалипсата на пропаѓањето на Македонија како граѓанска демократска држава и во овој територијален состав. Едниот држејќи ја надвор од НАТО и од ЕУ и менувајќи го македонскиот идентитет во небулоза на несловенски, античкомакедонски, а другиот ставајќи ја како жртвеник-територија за поткусурување на Косово.

Како што со фројдовска грешка вели еден „браон уредник-увлакач‘‘, тие се влада на целосен, вистински државен дисконтионуитет на Македонија како држава.