Што е Бошкоски за СДСМ, тоа е Манасиевски за ВМРО-ДПМНЕ

ОМ и ЛДП најавија изборни соло-настапи, што не значи дека нема да им наштетат на доскорешните партнери

Александра М. Митевска


Што им е заедничко на ЛДП и на Обединети за Македонија? На прв поглед тешко би можело да се најде допирна точка меѓу партиите на Јован Манасиевски и на Љубе Бошкоски, особено од аспект на нивната идеолошка матрица или политичка историја. Сепак, ако се земат предвид последните случувања околу двете партии на површина излегуваат повеќе сличности, барем кога е во прашање нивното значење за двете најголеми партии - владејачката ВМРО-ДПМНЕ и опозициската СДСМ и нивните шанси на следните парламентарни избори.

„Мислам дека следните избори ќе бидат биполарни, дека граѓаните ќе се поделат по прашањето за името и за интеграциите - на оние што се за брз влез во НАТО и во ЕУ и на оние што се против промена на името. Во таква ситуација, помалите партии имаат помал капацитет да им нанесат штета на главните партии“, коментира аналитичарот Петар Арсовски.

И Обединети за Македонија и либералдемократите деновиве предизвикаа одредени потреси во политичката арена и испровоцираа зајадливи реакции од своите доскорешни партнери. Асистенцијата на ЛДП за обезбедување двотретинско мнозинство за донесување на неколку закони од областа на правосудството, СДСМ ја протолкува како доказ дека Манасиевски е омилен опозиционер на премиерот Никола Груевски. Преминувањата на неколку вмровски комитети кај Бошкоски, пак, за ВМРО-ДПМНЕ се сигнал дека Обединети за Македонија станале најбројна политичка партија во цел свет и во вселената, така што сега Бошкоски можел да се кандидира за претседател на космосот, во тесна битка си клингонците и претставниците на планетата Сатурн.

Сепак, СДСМ и ВМРО-ДПМНЕ, колку и да го релативизираат значењето на ЛДП и на ОМ, не пропуштаат можност да и' предочат на јавноста дека нивните некогашни соработници сега шурувале со „непријателот“. Како што социјалдемократите велат дека либералдемократите, со кои беа во коалиција речиси една деценија, сега работат во полза на власта, така и ВМРО-ДПМНЕ ја критикува некогашната вмровска икона - Бошкоски дека бил приврзок на СДСМ.

Тоа што и од ЛДП и од ОМ отфрлаат секаква можност за соработка со некоја од двете најголеми партии и што најавуваат самостојни изборни настапи, не ги засега многу ниту социјалдемократите ниту вмровците. Впрочем, владејачката партија веќе имаше едно горко искуство со Бошкоски, кој на претседателските избори во 2009 година, како независен кандидат, собра околу 150 илјади гласа, од кои барем половина можеа да легнат на сметката на ВМРО-ДПМНЕ. Либералдемократите тогаш немаа толкав успех - добија нешто повеќе од 40 илјади гласа што, сепак, не се за потценување ако се земе предвид дека партијата прв пат по десет години излезе сама на избори. А, да не го направеа тоа, тие 40 илјади лесно ќе можеа да се слеат на контото што дотогаш им беше заедничко со социјалдемократите.

Ако се има предвид дека сите анкети укажуваат на огромен процент неопределени гласачи, нешто слично би можело да се случи и на наредните парламентарни избори, и покрај процените дека Бошкоски изгубил атоми сила и дека за Манасиевски е хендикеп што дел од членството на ЛДП премина во СДСМ. Затоа, и да нема ни трошка вистина во обвинувањата дека Бошкоски соработувал со Црвенковски, а Манасиевски со Груевски, факт е дека на СДСМ му одговара дејствувањето на ОМ, како што и на ВМРО-ДПМНЕ и' е од корист независноста на ЛДП.

Според Арсовски, либералдемократите, сепак, имаат помалку можности да му наштетат на СДСМ, отколку што ОМ може да и' предизвикаат главоболка на ВМРО-ДПМНЕ. „Граѓаните што гласаат за смена на власта го сметаат својот глас како валута и затоа тие преферираат да гласаат за партија за која сметаат дека може да ја урне власта. Ним можеби повеќе им се допаѓа ЛДП од СДСМ, но нема да ризикуваат да го потрошат гласот“, објаснува Арсовски. Тој вели дека ситуацијата со ОМ е поинаква, бидејќи едно од образложенијата за формирање на оваа партија беше дека ВМРО-ДПМНЕ ја напуштила десничарската идеологија и оти скршнала кон центарот. „Има гласачи што идеолошки и' припаѓаат на десницата, но кои не се задоволни од ВМРО-ДПМНЕ, а никогаш не би гласале за СДСМ или за ЛДП. Но, тие би можеле да гласаат за ОМ, бидејќи така ем ќе настапат опозициски ем нема да извршат идеолошко предавство“.

ЛДП е партија со подолга традиција на политичката сцена и има искуство од коалицирање и со десницата и со левицата. ОМ, пак, се формираше пред околу една и пол година како вонпарламентарна партија, која досега не се испробала во изборниот ринг. Сепак, партијата на Бошкоски се соочува со поголема конкуренција, бидејќи кандидати за привлекување на традиционалното вмровско членство се и ВМРО-НП и Филип Петровски, која најавува формирање нова партија. За политичко ангажирање едно време размислуваше и здружението на бранителите „Достоинство“, што ВМРО-ДПМНЕ го третира како блиско до ОМ - слично како што социјалдемократите гледаа на врските меѓу ЛДП и „Демос“ - институтот што го формираа поранешни функционери на СДСМ, а кој сега е на раб на опстанок.