Мoe ќоше

Да го спасиме Охрид

Ерол Ризаов

Премиере, доколку не го спречите бришењето на Охрид од картата на Светското културно наследство на УНЕСКО, станувате соучесник во злосторство

Почитуван премиере, господин Никола Груевски. Како што Ви е добро познато, на македонскиот духовен центар му се заканува голема опасност поради вашата погрешна политика. Охридското Езеро, нашето најголемо богатство, и древниот град на повеќе цивилизации - славниот Охрид можат да бидат избришани од картата на Светското културно наследство на УНЕСКО. Очигледно само Вие и вашите министри не сте изненадени од оваа вест, бидејќи тоа го знаете подолго време, а молчите за големиот срам и го криете тоа од домашната и од светската јавност. Од Париз стаса веста, а не од вашиот кабинет, како што беше редот, дека на Охрид и на Охридското Езеро му се заканува бришење од најзначајниот список на светската културна оставина. Обединетите нации меѓу 981 бисер распослани низ планетата пред повеќе години го сместија и езерото како ретка природна убавина и Охрид како град со голема историска важност, културен центар, на овој дел на Балканскиот Полуостров.

Поради изградбата на грандомански објекти што ја нарушуваат природната околина и историскиот пресек на Плаошник - Имарет и поради големиот проект на индискиот бизнисмен Субрата Рој кај Свети Наум, во седиштето на УНЕСКО во Париз кај покровителот има сериозна загриженост што се случува во градот под негова заштита. Петја Точарова, раководителка на Одделението за Светското културно наследство во Европа и во Северна Америка, за „Утрински весник“ даде шокантна изјава: „Загрижени сме за она што се случува во Охрид и што може да ја намали вредноста поради која градот е ставен на листата на културно наследство на светот“. Експертите на УНЕСКО успеале со обемна преписка, која сигурно Ви е позната, да ги убедат одговорните во Министерството за култура да испратат официјална покана за да дојдат и да видат на самото место што се случува. Комисијата на УНЕСКО, според нивна најава, ќе стаса во Охрид негде во септември-октомври. Неопходно е дотогаш креаторот на Плаошник да се подготви да им објасни на експертите на ОН која е идејата да се смени јадрото на стариот град и покрај Светиклиментовата црква да се деградира голем простор за Светиклиментовиот универзитет, да се урнат повеќе објекти, да се исече дел од шумата и да се измени околината.

Почитуван премиере, уште пред да стапите на оваа должност, сигурно како министер Ви е познато дека беа потребни многу енергија и работа, многу ветувања да се смири УНЕСКО затоа што беше минирана единствената султанска задужбина - џамијата „Султан Мехмед“ на Имарет, која беше долги години до пред самото уривање под заштита на државата. Сигурно Ви е познато дека во образложението на УНЕСКО зошто ги става Охридското Езеро и градот Охрид на својата импресивна ранг-листа на светските убавини буквално пишува: „Охрид е културен центар од голема историска важност не само за овој дел од Балканскиот Полуостров, туку за сите нации кои го користат словенскиот јазик и за светската историја и литература. Овој град и неговата историско-културна околина е со извонредна убавина, а неговата архитектура ги претставува најдобро зачуваните и најкомплетни јадра на старата урбана архитектура на словенските земји“. Почитуван премиере, ако се избрише ова од документите на ОН и ако за Вас и Владата е поважно Плаошник да биде граден надвор од стандардите на УНЕСКО, а езерото да биде нападнато со грандиозни објекти, коцкарници, хидродроми и слично, значи дека ја прифаќате Вашата лична одговорност. Мисијата на УНЕСКО ќе стаса со добра намера и со цел да можат да се избегнат негативните ефекти што можат да го снајдат Охрид и Охридското Езеро и угледот на Република Македонија.

Почитуван премиере, Ваша должност и на Владата, според Уставот, е да ги штитите државните интереси и духовни идентитетски вредности. Уште пред да стаса Комисијата на УНЕСКО, етичките и моралните принципи налагаат да ги прекинете сите преговори и разговори со контроверзниот милијардер Субрата Рој, кој во својата земја се соочува со судски истраги. Ниту една влада, ниту еден премиер на демократска и правна држава не преговара и не разговара со личности кои се под сомнение дека се огрешиле од законите. Ова се премногу големи аргументи за заштита на државните интереси кои императивно налагаат брза и ефикасна владина реакција да се спасат Охрид и Охридското Езеро со решенија донесени под стручен надзор и рецензија на УНЕСКО. Премиере, отстранете ги сите политички и комерцијални булдожери, шлепери и проекти од Плаошник, Љубаништа и Свети Наум кои го сквернават градот на УНЕСКО, духовниот центар на Македонија и најголемото наше природно богатство, водите на езерото и Црни Дрим и крајбрежјето, и придвижете ги механизмите на власта да се испита одговорноста за направените штети. Секое прикривање на ова злосторство ве прави соучесник.

Кликнете ОВДЕ за повеќе колумни од авторот