Претходен број

Црвенковски не смее да патува во Атина со владиниот авион

Грчките власти бараа претседателот „на друг начин“ да пристигне во Атина

Димитар Чулев

На повидок е ново заострување на односите на релација Атина - Скопје откако грчките власти му забранија на претседателот на Македонија, Бранко Црвенковски, авионски да отпатува за Атина на самит што го организира УНЕСКО во главниот град на Грција идната недела. Грчките власти преку Канцеларијата за врски во Скопје ја известиле македонската страна дека не се согласни Црвенковски во Атина да патува со владиниот авион на кој пишува Република Македонија и попатно понудиле други алтернативни начини за пристигнување на Црвенковски на самитот во Атина, каде што беше поканет од грчкиот претседател Каролос Папуљас и од генералниот директор на УНЕСКО, Коичиро Мацура.

Кои се тие алтернативни патишта и начини на кој еден шеф на една држава треба да патува во друга, не е познато. Извори блиски до Канцеларијата за врски во Скопје вчера немаа детали на кој начин би се извел еден таков „потфат“ од страна на претседателот Црвенковски, меѓутоа, велат дека „треба да се има разбирање за Грција, која едноставно не може да прифати слетување на владиниот авион. Случајот е ист како и тој со приватната авиокомпанија МАТ, чии прелети се забранети во Грција“. Шефицата на Канцеларијата за врски, Александра Пападопулу, вчера не беше достапна, како што дознаваме, поради отсуство. Пападопулу завчеравечер, наводно, отпатувала итно во Атина. Истите извори тврдат дека нема никаква затскриена намера зад овој изненадувачки потег на Грција, но дека „во Скопје треба да имаат разбирање за грчката позиција и грчките емоции“.

Претседателот Бранко Црвенковски го откажа учеството на самитот на шефови на држави во Југоисточна Европа што ќе се одржи на 13 јуни во Атина, соопшти вчера Кабинетот на претседателот на државата. Според претседателот Црвенковски, како што стои во соопштението, ваквата постапка е спротивна на меѓународните норми и принципи и не придонесува во развојот на добрососедските односи и на заложбите за споделување на заеднички европски демократски вредности. Од Кабинетот соопштуваат дека одлуката да му се оневозможи на Црвенковски да патува во Атина била проследена преку Канцеларијата за врски на Грција во Скопје од каде што биле понудени „други начини“ за патување на претседателот.

Портпаролот на македонската Влада, Ивица Боцевски, вчера го оцени последниот грчки потег како уште една во низата провокации и уцени од Грција спрема Македонија. Целта, според Боцевски, е да се натера Македонија да попушти во спорот и за разликите околу името. „Очигледно е дека продолжуваат оние ситни провокации од грчка страна поврзани со нашето име, идентитет, притисоц, закани и уцени да се реши спорот на начин кој не и' одговара на Република Македонија. Таа тактика не беше, не е и нема да биде успешна“, рече Боцевски, додавајќи дека станува збор за срамен чин и однесување што не и' доликува на земја-членка на ЕУ и на НАТО, која претендира да биде лидер во регионот.

Боцевски во овој контекст уште додаде дека „согласно со сите конвенции на ОН, на Советот на Европа и на ЕУ и на сите глобални, морални и филозофски норми поврзани со правата на сопствениот идентитет, неговото изразување, никој не може да му спори на еден народ да се нарекува како што сака и така да ги нарекува својот јазик и култура“.

Инцидентот, кој очигледно е најава за ново влошување на односите меѓу Грција и Македонија, и досега најголем директен удар по ветото на Грција за приемот на Македонија во НАТО на самитот во Букурешт, доаѓа само 48 часа по „случајот“ со грчкиот контингент војници на НАТО, кои во вторникот се обидоа без потребната документација да ја поминат територијата на Македонија. Грција жестоко изреагира, дури и преку шефицата на дипломатијата, Дора Бакојани, затоа што не им било дозволено на грчките мировници да поминат кон Косово иако тие, според СОФА договорот, со себе не ја имале комплетната документација од која може да се види колку војници, колку возила и какво оружје поминува низ Македонија. Грција го оквалификува однесувањето на македонските гранични служби како сериозна провокација.

Се очекуваше Црвенковски во Атина да има средба со својот домаќин, грчкиот претседател Каролос Папуљас, но и со премиерот на Грција, Константин Караманлис. Во 2006 година Црвенковски во Солун на маргините на самитот на земјите од Југоисточна Европа имаше средба со Караманлис. Според македонската страна, можноста на средби на највисоко ниво може само да придонесе за олеснување на преговори околу разликите за името на кои се упатени Македонија и Грција и кои се одвиваат под закрила на Обединетите нации.