ЕДИТОРИЈАЛ

Хотелиерството и нафтата

Билјана Ангеловска

Каква врска има нафтата со хотелиерството? Само навидум никаква. Оти, врската е во земјата! Директорот на Дирекцијата за нафта, Марјан Јованов, завчера стана газда на атрактивно земјиште во Скопје. На плацот под Кале, со површина од 8.700 квадратни метри, кој ќе го плати по 40 евра за квадрат, тој ќе гради хотел. Јованов земјиштето си го купи најлегално, транспарентно на јавна лицитација, на која покрај него учествувале уште неколкумина други лицитанти.

Колку била сериозна неговата намера да го купи плацот може да се заклучи од тоа дека меѓу учесниците на лицитацијата бил и неговиот брат, кој, како што рекоа останатите пријавени, сепак, одлучил да не лицитира откако констатирал дека има доволно учесници за да се одржи наддавањето.

Последната лицитација беше една од реткит�� на која имаше повеќе од двајца заинтересирани учесници. За разлика од досегашните на кои лицитираа само двајца лицитанти, од кои едниот фиктивен. Наддавањата што се одржуваа во изминатиот период беа во знакот на роднинските врски, учествуваа еден спроти друг, татко и син.

Продажбата на државното земјиште во Македонија очигледно се соочува со голем проблем. И тоа системски, а не индивидуален, зaшто законот не ја забранува практиката татко и син или двајца браќа да учествуваат на една лицитација. Ако не е така, тогаш земјиштето ќе достигне вртоглава цена, како што беше случајот со парцелата спроти Соборниот храм што се продаде за 3.000 евра квадрат. А, на последните две наддавања, на кои имаше повеќе учесници, цената на земјиштето достигна едвај 40-ина евра за квадратен метар. Всушност, сега почетната цена е сведена на само едно евро, додека за плацот спроти црквата беше 200 евра. И за тоа е „виновен“ законот, оти одреди цената за земјиштето за хотели да чини едно евро!

После нека убедува државата дека без скриени намери одлучи да ја понуди земјата по едно евро за квадрат. Да, секој има право за свои пари да купува што сака, па дури и земја. Но, сепак, владин функционер, колку и да е „зафатен од дедо и прадедо“, не е баш најјасно како ќе успее да искешира 350.000 евра само за земјиштето. А, всушност, отпосле се големите пари за проекти, за градење, опремување...

Колку и да беше транспарентна завчерашната лицитација, сепак, не може да се занемари впечатокот дека нешто не штима. Или, можеби е многу добро наштимано. Очигледно не е поентата само да се продаде земјата. Лесно е да се продаде, па и да се купи евтина земја. Уште полесно е да се гради кога се има пари. Но, работата е навистина да се изградат хотели, а тоа што ќе се изгради да биде квалитетно, па и репрезентативно. Последните продажби не ветуваат такво нешто.

Јованов нема никаква врска со хотелиерството. Човекот што ја пофали државата дека инвестира во економските зони, па таму веќе не шетаат шарени крави, од местото директор на Дирекцијата за слободни економски зони, дојде на чело на Дирекцијата за нафта. Ниту едната ниту другата функција немаат никакви допирни точки со хотелиерството. Ама затоа му носат на човека пријателства, контакти со вистинските луѓе. Му пречат ли на Јованов кравите на ливадата крај Вардар, па реши да ги тргне и оттаму и да изгради хотел?

На Скопје му се потребни хотели. Но, не какви било, туку брендирани објекти со кои нема да се срами. Тоа значи хотелот да го гради и со него да стопанисува некој што навистина се занимава со таа професија. Зашто, хотелиерството не е и не може да биде хоби. Тоа е, сепак, струка за која, освен парите, потребни се и знаење и искуство. А, Јованов не е хотелиер. Оттаму, останува неодговорено прашањето каква е вистинската намера на државата. Се покажа дека со евтината продажба на земјиштето неговата крајна вредност е значително под реалната цена. Тогаш, каде е ќарот на државата? Во дилот со купувачот? А, што ќе добијат граѓаните? Можеби, Јованов, сепак, ќе донесе некој хотелски бренд. Ќе видиме.