Инвестицискиот рај на Владата - пекол за инвеститорите

Инвеститорите се судираат со бирократизирана администрација, нерасчистена сопственост, скриени трошоци

Александрија Стевковска


Поволните услови за инвестирање во Македонија, како што се обидува Владата да ги скицира можностите за вложување во земјава, според странските амбасадори, но и инвеститорите, ни одблизу не се толку поволни и не личат на инвестициски рај. Потенцијалните инвеститори на секој чекор се судираат со администрација заглавена во бирократијата, земјиште со нерасчистени сопственички односи, скриени трошоци што ја поскапуваат севкупната инвестиција. Лошите искуства од оние што инвестирале или пробале да го направат тоа само ги одвраќаат заинтересираните компании од земјава. Тоа им се случува и на странските, но и на домашните инвеститори.

„Владата води сосема погрешна политика. Наместо да привлекува инвеститори, таа ги брка. Никој не сака да дојде во земја каде што се' е политизирано, и администрацијата и судството и сето она што е потребно за некој што е заинтересиран да посака да вложува во оваа земја. Освен тоа, земјава нема едуцирана работна сила, која би привлекла инвеститори, а нема ни инфраструктура, која е основен предуслов за влез на нови инвестиции. И, на крајот, сите треба да сфатат дека нема да има инвестиции додека земјава не се интегрира во НАТО и во ЕУ“, порачува бизнисменот Трифун Костовски.

Според него, последиците од погрешната политика на Владата за привлекување инвестиции ќе бидат далекусежни. „Како инвеститор, имам лошо искуство на овој план, а уште полошо е за странците кои не знаат што може да очекуваат од инвестирањето кај нас. Секое лошо искуство само ги одвраќа потенцијалните инвеститори од идејата да вложат во Македонија. Владата со својата политика не прави никаков чекор напред во подобрување на бизнис-климата за инвестирање, ниту, пак, за заштита на инвеститорите. Напротив, таа прави се' за да ги одврати од каква било намера за инвестирање, но и да им наштети на оние што се веќе присутни тука“, вели Костовски.

Според него, единствен спас за земјава и за заживување на инвестициите е Владата, која треба да си оди, зашто нема капацитет да привлече инвестиции. „Оваа Влада единствено што ја интересира е власта и како да ја задржи подолго, применувајќи популистички мерки. Не ја интересираат ниту инвеститори ниту инвестирања, а со тоа не може да оствари ниту клима за некој да посака да дојде и да вложи пари кај нас“, додава Костовски.

Странските амбасадори се на иста линија како и инвеститорите.

„Владата не е искрена со странските инвеститори. Рамниот данок не е толку рамен, а на терен се појавуваат и други скриени давачки“, вакви впечатоци на турските компании за Македонија обелодени неодамна турскиот амбасадор во земјава, Арслан Хакан Окчал.

Според Окчан, странските фирми тешко ваделе работни дозволи и немале чувство дека судството може брзо и ефикасно да им даде заштита.

„Сликата што ја претставува Македонија надвор кога ги кани инвеститорите и реалноста со која компаниите се соочуваат тука се нешто различно. Можеби постои добра волја, но, исто така, постои и потреба од корекција на третманот на странските компании“, смета турскиот амбасадор.

За Филип Рикер, американскиот амбасадор во Македонија, привлекувањето странски инвеститори не значи само користење рекламни кампањи. „Потребни се владеење на правото, практика на добро управување и судство, кое има стекната доверба во јавноста“, изјави неодамна Рикер. Тој истакнува дека Македонија може да очекува поголеми странски инвестиции кога владината бирократија ќе работи фер, ефикасно и со разбирање дека приватниот бизнис не е нешто што може да се регулира.

Според него, бизнисот и инвеститорите ги бараат сите потребни услови за поволна бизнис-клима, како што се култура на владеење на правото, практика на добро управување и добро судство. „За жал, изгледа дека ова е далеку од реалноста. Постојаниот наплив на неуспешни тендери, исто така, ја намали довербата кај бизнисмените дека ќе добијат фер третман“, вели Рикер. Тој смета дека евтината работна сила и даночните ослободувања не треба да бидат единствениот адут на Македонија во привлекувањето странски инвеститори. „Потребна е и поголема координирана грижа за потенцијалните инвеститори. Проблемите околу преносот на сопственоста на земјиштето од централната на локалната власт мора да се разрешат. И најмногу од се', мора да се развие довербата на јавноста во судството“, посочува американскиот амбасадор.