ЕДИТОРИЈАЛ

Азилантски данок за визите

Тамара Грнчароска

Азилантските бранови од Македонија се закануваат да прераснат во ново визно цунами од ЕУ за земјава. Само по единаесет месеци безвизно патување за македонските граѓани, Брисел ја седна Македонија во магарешка клупа и ни се закани дека повторно ќе ни воведе визен режим. Автобусите од Шутка и од Липковскиот регион, кои во Белгија, Шведска, Швајцарија, Холандија, Германија истоваруваа наши граѓани како економски азиланти, на европските престолнини им дојдоа преку глава.

Изнервирани од млакиот однос на македонските властите кон организираното барање азил на наши граѓани во земјите од ЕУ, и тоа преку туристички агенции, преку еврокомесарката за внатрешни работи, Сесилија Малстром, тие ни порачаа дека неколку земји-членки побарале засилена контрола на безвизниот режим и ако една или две од нив во иднина се почувствуваат загрозени и побараат мерки, одговорот може да биде повторно воведување визи.

Пораката од Брисел дојде како студен туш врз единствениот опиплив напредок што земјава изминатите години го постигна во поглед на ЕУ и шенген зоната - симнување на визниот режим. Ако граѓаните за миг се почувствуваа блиску до Европа, оти веќе не се непожелни таму и дека зад нив неповратно останаа редиците пред амбасадите за вадење визи, тие сега повторно се на чекор од тоа. Но, како во клетвата - да имаш, па да немаш - за македонските граѓани враќањето на стариот режим ќе биде пофрустрирачки отколку претходно.

Сето ова ќе се избегнеше ако уште во февруари властите ги сфатеа посериозно алармите што се вклучија во европските земји кога бројката на баратели на азил од земјава се мултиплицираше. Белгискиот премиер Летерм тогаш не дојде во Липково за да ги разгледа убавините на Македонија, туку да ни каже колку ги загрижува бројката на иселување од земјава во неговата. Но, беглата реакција на надлежните во земјава со делење флаери, информирање преку Интернет, средби со локалните власти и неколку пријави против туристички агенции, очигледно, не вродија со плод, па пред само еден месец повторно Липково, но и Шутка, ги посети белгискиот министер Ватле и повтори дека земјава мора да ги преземе сите мерки за да ги спречи азилантските бранови. Тревога крена и Германија, но тоа не ги растревожи надлежните во земјава, па тие повторно со флаери, информирање преку Интернет и средби со градоначалници тргнаа во информирање на најсиромашниот, најчесто речиси без никакво образование, слој граѓани што сочинуваат 90 проценти од азилантите.

И по правилото од играчка - плачка, сега дури и неверојатно ни звучи можноста за враќање на визниот режим. Сиот труд и пари што ги вложи државата во исполнувањето на техничките стандарди, борбата против криминалот, воспоставувањето визен центар, интегриран граничен систем за да го урне шенгенскиот ѕид за два милиона македонски граѓани, сега се тресат пред 2.000 економски азиланти што таа не успеа да ги задржи во земјава. Иако таа бројка на азиланти за 500-милионската Европа е мала, треба да се сфати дека ЕУ не сака да и' се повтори искуството што го имаше со имиграцијата од Бугарија и од Романија, па и само 200 азиланти од Македонија и' се чинат многу, особено што ние сме земја-кандидат за членство. Европа уште еднаш ги подвлече правилата, а на нас останува дали ќе ги сфатиме и прифатиме или не.

Иако се' уште не е доцна за поправен испит и за враќање на имиџот на „пријателска“ држава, Македонија ќе мора посериозно и поажурно да се справи со „азилантскиот синдром“ што зафати слоеви од општеството. Во спротивно, сиромаштијата, безработицата, но и слабиот контролен и казнен механизам во земјава за злоупотреба на безвизниот режим, ќе го земат својот данокот што ќе го платиме сите.