Претходен број

ЕДИТОРИЈАЛ

Каде ако не во НАТО?

Соња Крамарска

Настаните во Грузија отворија пат на нови анализи за иднината на Македонија. Оваа поранешна советска република, земја која како и Македонија е аспирант за членство во НАТО, деновиве се соочува со крваво сценарио откако во конфликтот околу сепаратистичката област Јужна Осетија интервенира руска армија, а во решавањето на кризата се вмеша без малку целиот свет.

Овие настани по којзнае кој пат го отвораат прашањето - какви се перспективите на Македонија ако подолго време остане надвор од безбедносниот чадор на НАТО во услови на нерешени базични прашања за нејзината државност (името, северната граница, суверенитетот).

Премиерот Груевски само пред неколку седмици, на прославата на Илинден, во својот говор изјави дека Македонија може да се развива внатрешно дури и во услови ако се остварат црните прогнози дека Грција ќе ја продолжи блокадата кон нејзиното зачленување во НАТО и во ЕУ.

Но, кој е тој пат? Ќе ја изнесе ли Груевски својата алтернативна стратегија пред македонската јавност или ќе слушаме само реторички изјави дека останувањето надвор од НАТО не е крај на светот.

А дека тоа навистина би можело да биде крај на светот, иако не во буквална смисла, покажаа случувањата во Грузија и видливата пукнатина во НАТО околу начинот на кој треба да реагира, бидејќи Америка бара Русија да биде казнета со изолација додека, пак, европските членки на Алијансата се претпазливи и не се согласуваат со изолација на Русија. Тоа може да биде сигнал за Македонија дека потпирањето исклучиво и само на Америка не е секогаш добитна комбинација.

Македонската влада треба будно да ги следи настаните во Грузија и да извлече и уште многу други поуки. Петер Семнеби, специјален претставник на ЕУ за Јужен Кавказ, вчера ја даде можеби најпоучната изјава за македонските власти, велејќи дека многу луѓе по она што се случи во Грузија ќе сакаат да изградат подобри односи со своите западни партнери, и тоа колку што е можно побргу.

Но, дали тоа го прави македонското раководство или работите се движат во обратен правец - да ги губиме пријателите. Од писмото на генералниот секретар на ОН, Бан Ки Мун, на премиерот Груевски, во кое тој му одговара дека (само) со решавањето на проблемот со името ќе се трасира патот за подобри односи меѓу Македонија и Грција кои ќе придонесат за справување и со другите прашања, најдобро се илустрира дека македонската официјална позиција е со светлосни години далеку од напредок.

Претседателот Бранко Црвенковски завчера во својот говор по повод Денот на АРМ прати суптилна порака до премиерот Груевски да не замислува дека прогресот во Македонија е можен ако не успее на патот кон евроинтеграциите.

Во таквата изјава на Црвенковски може да се препознае спротивставен концепт на претседателот на државата во однос на премиерскиот концепт кој преферира соло-игра. Меѓутоа, проблемот на Македонија е што двата концепта никогаш не се спротивставија јавно, на отворена сцена. Од состаноците на двајцата шефови, едниот на државата, а другиот на Владата, постојано слушаме за некакви усогласени ставови околу името кое е главна пречка на патот во ЕУ и во НАТО, а потоа во практика секој си тера своја политика.

Така, македонските граѓани се доведени во ситуација да се прашуваат каде ако не во НАТО, но одговорот од нивните водачи се' уште не им е доставен. Едниот е зафатен со пишување писма и не гледа дека од него се очекуваат многу одговори токму овие денови, а другиот го има одговорот, но по се' изгледа не е подготвен да влезе во суштинска битка за одбрана и наметнување на своите аргументи.

Изгледа како македонската државна политика да го загуби компасот, но дали е тоа привремено или за подолго време ќе почекаме да видиме.