ВМРО-ДПМНЕ ја смирува топката по референдумската бура

СДСМ вчера возврати дека нема да учествува на однапред пропаднат референдум

Оливера Војновска

Откако со настапот на телевизијата Сител македонскиот премиер предизвика вистинска политичка бура, од неговата ВМРО-ДПМНЕ вчера ја смируваа топката. Во владејачката партија брифираа дека „се очекува пакет идеи од медијаторот Метју Нимиц во текот на мај и дека посредникот во спорот со името е во постојан контакт со двајцата преговарачи“. По реакциите во политичките кругови дека Груевски ги забетонирал преговорите, во ВМРО-ДПМНЕ вчера уверуваа дека „се надеваат оти новиот предлог на Нимиц ќе биде добра основа за решение на спорот“. И наводно, се' уште го држи оптимизмот решение за името да има до јуни и на крајот на шпанското претседавање со Европската унија да добиеме датум за преговори.

СДСМ вчера возврати дека нема да учествува на однапред пропаднат референдум. Што, всушност, е одговор на изјавата на премиерот Никола Груевски во случај медијаторот Метју Нимиц официјално да достави предлог „Република Северна Македонија“ за севкупна употреба, тој ќе го стави на референдум и самиот ќе се изјасни „против“. За НСДП изјавата на премиерот е неодговорна а за Нова демократија таа води кон оддалечување од преговорите и кон понатамошна изолација на земјата. Поради настапот на премиерот не е загрижен само коалицискиот партнер во Владата - ДУИ, напротив, го сметаат за охрабрувачки.

Според потпретседателот на СДСМ, Гордан Георгиев, референдум за каков што говори премиерот на подолг период ќе значи крајно нарушување на угледот на земјата пред меѓународната јавност и дефинитивно закопување на евроатлантските перспективи на подолг период. Тој го повика премиерот да ја преземе целокупната одговорност за таквата ситуација. СДСМ смета дека Груевски како премиер има обврска да соопшти за што се залага, какво решение нуди за овој спор, а не за што е против. „Логично е да се одржи референдум откако Владата конструктивно учествувајќи во преговорите ќе дојде до најповолно решение за овој спор и тоа ќе го стави на проверка пред сопствениот народ, притоа, нормално, водејќи позитивна, а не негативна кампања“, рече Георгиев.

Во изјавата на Груевски СДСМ гледа една нелогичност и прашува зошто премиерот би распишувал референдум со однапред утврдена цел - да биде неуспешен? „Дали на овој начин Груевски има намера на подолг период да ги закопа не само преговорите, туку евроатлантските перспективите на земјата? Четири години Груевски не собра храброст јавно пред целокупната јавноста да каже за што е. Сега гледаме дека се обидува да ја подели одговорноста со народот и за одлуката против што е“, констатира Георгиев.

За лидерот на НСДП, Тито Петковски, изјавата на Груевски „е неодговорна, но многу искрена“. „Премиерот покажа дека ниту преговара ниту има намера да преговара. Доколку има референдум, не може некој друг да го смисли прашањето. Станува збор за неодговорен политичар во најчувствителен момент за Македонија“, смета Петковски. Според него, најсилната карта на Груевски е популизмот. „Тој ја фрли паролата дека е патриот и ја спасува Македонија, а сите други се предавници. Тоа е најсилната карта за да распише предвремени избори со паролата ’Не го давам името. Четири години ве чував, ако ми дадете мандат - ќе ве чувам до бескрај’“, рече Петковски.

Пратеникот Сулејман Рушити од Нова демократија од изјавата на премиерот јасно ја чита пораката дека до јуни нема да има решение за името. „За жал, таквата изјава на премиерот води кон натамошна изолација на земјата. Тоа што одговорноста се префрлува кај граѓаните не води кон решение, туку само Владата купува време“, рече Рушити.

Портпаролката на ДУИ, Ермира Мехмети, смета дека последната изјава на премиерот, како и ставовите од грчката страна се охрабрувачки. Таа гледа гледа поместување од мртвата точка. „Сега знаеме кои се неприфатливите позиции на едната страна и за што е подготвена другата страна. Сепак, тоа е знак дека процесот е отворен, се создава клима и има интерес да се надмине спорот за да може да се деблокира интеграцискиот процес“, изјави Мехмети. Според ДУИ, изјавата на премиерот „соодветствува на новиот предлог на медијаторот, што треба допрва да биде објавен“. „Не сакаме да прејудицираме и да хипотетизираме како ќе изгледа предлогот и на што се однесува“, додаде таа. Прашана какво охрабрување гледаат во децидниот став на премиерот дека евентуалниот предлог „Република Северна Македонија“ за севкупна употреба ќе го стави на референдум и самиот ќе гласа „против“, таа одговори: „Ако знаеме дека нешто не е прифатливо, а се води процес за преговори, тогаш и мора да има нешто што е прифатливо“. Според неа, одговорот на премиерот се однесува на одредена хипотетичка ситуација и таа не верува дека значи подготовка за предвремени избори. „Да видиме каков ќе биде предлогот. Без да го знаеме предложеното компромисно име, не може да прејудицираме како ќе се произнесеме на референдум“, рече Мехмети.

Професорот Димитар Мирчев, член на Советот за меѓународни односи на претседателот Ѓорѓе Иванов, не гледа ништо ново во изјавата на Груевски. „Премиерот го рече тоа што го нагласувал повеќепати досега, што го мислат повеќето од нас и во таа изјава нема ништо ново. Нема ништо ново ниту во ставот на нашиот грчки сосед и тоа сигурно ги забавува разговорите околу спорот за името“, смета Мирчев.

На вчерашниот брифинг, владејачката партија се правдаше пред новинарите дека „Владата посакува и не е вина на Македонија што нема датум за преговори“. Го повторија ставот дека доколку се дојде до предлог што ќе биде прифатлив за двете страни, народот на референдум ќе одлучи дали да се менува името. Прашањето кое ќе се постави пред граѓаните ќе биде формулирано од парламентот. Сепак, ВМРО-ДПМНЕ потврди дека на референдум може да се најде предлог зад кој нема да застане премиерот и Владата. Оттаму ги негираа информациите дека меѓународната заедница врши притисок прашањето за името да не биде ставено на референдум. „Таков притисок нема, но има притисок и врз двете страни поскоро да се најде решение за името“, велат во ВМРО-ДПМНЕ.