Насловна

Антипод

Пописен етноцид во Албанија

Димитар Чулев

„Допуштено е“ постоење неалбанци, но само како припадници на етнокултурна група, на одредена локација и со цврст доказ за потеклото

Во Албанија „е допуштено“ постоење неалбанци, но само како припадници на етнокултурна (група) зашто мултиетничките општества немале иднина...

На претстојниот попис ќе може да се изјаснат Македонци, но само на одредена географска локација: на пет километри надвор од Мала Преспа, на пример, се губи правото за изјаснување како Македонец.

Може да се биде и Грк или Влав, но само доколку за националната припадност лицето што се изјаснува како различен од мнозинскиот народ поседува сериозен доказ и валидна документација за етничкото потекло(?!)

Допуштено е и правото на неизјаснување што повлекува казна од 1.000 долари според новиот Закон за попис или еднаков износ како и за оние што ќе се изјаснат лажно дека се неалбанци.

На еден политичар со сериозен стаж на премиер и министерски функции во изминативе две децении му било чудно како како тоа две-три соседни држави барале признавање на малцинства во Албанија.

Медиумите предупредуваат дека „...малцинствата бараат од меѓународниот фактор во Тирана да се замеша во процесот за пописот“ и заплашуваат дека изјаснувањето за припадност на малцинство било директно поврзано со наводни територијални претензии на соседите.

Најгласниот противник на попис врз етничка основа - Алијансата „црвено и црно“ обвини дека Законот за попис донесен во почетокот на јули бил „подготвен по инструкции на Грција“. Од Алијансата уште и дополнително заплашуваат и најавуваат иницијатива за бришење на неалбанските топоними на територијата на целата држава. Како што го направиле тоа Грците...

Вистинска „демократска“ атмосфера пред најзначајната статистичка операција во една земја, пописот, која треба да даде квантитативните податоци за бројот и за составот на населението во Албанија. За да биде хаосот комплетен, има најави дека Законот за попис по кој на 1 октомври треба да стартува операцијата за пребројување на населението согласно со сите европски параметри, ќе биде оспорен пред Уставниот суд. Припадниците на македонското малцинство ќе бараат преиспитување на уставноста на членовите 20 и 21 според кој секој што ќе ја прикаже лажно етничката припадност се казнува со илјада долари. Законот ќе биде оспорен и од припадниците на другите малцински групи, но и од опозицијата, бидејќи има сериозни сомневања дека при неговото усвојување во парламентот на 7 јули годинава бил донесен со лажни гласови на двајца пратеници кои во моментот на гласањето биле - во странство. Доколку Уставниот суд уважи една од двете иницијативи многу е извесно дека пописот може одново да се одложи. Тоа го посакуваат претставниците на малцинствата во Албанија, меѓу нив и македонското, кои пред десетина дена потпишаа заедничка Декларација против актуелниот Закон за попис, оценувајќи го како дискриминаторски и бараат слободно изјаснување на нивната етничка припадност.

Значи, малку или речиси ништо не се измени во изминативе шест месеци откако поради неподготвеност и силно противење на припадниците на малцинствата пропадна беше одложен пописот на населението во Албанија што требаше да се одржи во април. Клучните прашање дали и како да се изјаснуваат припадниците на малцинствата не е решен позитивно. Уште минатата година се бараше во пописните формулари таксативно да бидат наведени и припадниците на другите малцински групи што живеат во Албанија. Но, тоа не само што не е сторено, туку се отвори широка дебата дали и воопшто споменувањето на малцинства е добро за албанската држава. Се предлага образец со графа „Албанец“ и графа „други“ резервирана за сите кои ќе се охрабрат да се изјаснат како такви сега откако се води вистинска антималцинска кампања. Истовремено, едно од клучните човекови права – правото и чинот на слободно изјаснување на етничката и верска припадност се криминализираат, стануваат предмет на кривична или прекршочна одговорност, која повлекува парична казна за прекршителите на Законот.

Луѓето кои во времето на најизопачената форма на социјализам добивале имиња, не такви што се својствени на народот и на религијата на кои припаѓале и не по избор на родителите, туку извлечени од „Именикот“ подготвен од Тирана, сега треба да достават доказ за етничкото потекло. Имено, во времето на Енвер Хоџа, локалните матични служби на секои две години добивале список на имиња што им ги наметнуваа на родителите на новороденчињата. Без разлика од која вера, нација или етникум се, децата добивале име кое го избирале во Тирана. Тешко е да се верува дека мнозинството луѓе во тоа време можеле да бара сертификат за својата национална свест и чувство доколку не биле припадници на мнозинскиот народ.

Причина за ова е стравот дека во Албанија се случува процес на „погрчување“ на дел од населението кое за моментална или трајна материјална корист, наводно, се подготвени да го сменат националниот идентитет. „Погрчувањето“ на југот на Албанија каде што живее многубројно грчко население, како што пренесуваат некои извори, обезбедува месечн�� пензија од 400 евра. Наводно, илјадници лица веќе ја смениле својата албанска (!?) националност... Колку има вистина во тоа, а колку се „податоците“ дел од кампањата да се оневозможи нормално изјаснување на пописот, може да се нагаѓа.

За да се спречело тоа, Партијата за правда, интеграција и единство (попозната како партија на Чамите-Албанци протерани од Грција) го предложи спорниот член во Законот што предвидува казна од 1.000 долари за лажните неалбанци. Членот бил внесен со цел да биде „безбедносен вентил“ за да се спречи злоупотреба и декларирање на етничката припадност заради моментална корист. Малку небулозно, но во согласност со платформата на партијата, која смета дека изјаснувањето за етничката припадност и мајчиниот јазик при попис на населението се правело само во мултиетнички држави.

„Овие елементи се за мултиетнички држави, како што се Босна и Македонија. Унитарните држави, како што е Албанија, не се опфатени во тоа. Овој процес на самоизјаснување не само што е во спротивност со албанскиот Устав туку тој не се спроведува во ниту една држава во светот“, изјави во една прилика лидерот на партијата, Шпетим Идризи.

Коментар за ова не е потребен.