Позлатен накит со ликови на светци пронајден во Јени-џамија
Еден од највредните предмети е позлатениот накит врз кој се насликани светци од двете страни
Битола - Позлатени икони, сребрени прстени, монети со христијански мотиви со православни светци и крстови, оловен печат - тоа се најновите наоди пронајдени во битолската Јени-џамија. Малите но значајни предмети датираат од византискиот период и се во одлична состојба.
Просторот на познатата Уметничка галерија веќе два месеца е под опсервација на битолските археолози кои ги продолжуваат истражувањата за постоењето средновековен град во срцето на Битола. Археолозите со последните ископувања во Јени-џамија пронајдоа уште четири нови гроба кои се дел од осумте гроба што беа ископани пред две години. Стручњаците наидоа и на јужниот ѕид од најстариот објект врз кој била изградена џамијата, како и делови од архитектурата на муслимански верски објект изграден во 16 век. Новоископаниот ѕид е широк шеесетина сантиметри и е дел од објект што бил подигнат без сводови со дрвена конструкција, за што се претпоставува дека е остаток од базилика.
Еден од највредните предмети откриени со последните ископувања што започнаа ова лето е позлатениот накит врз кој се насликани светци од двете страни. Пронајден е во првиот дел од џамијата на длабочина од околу два метра. На приврзокот со димензии 3,5 на 4 сантиметри се изгравирани ликови на светци со целосни фигури. На едната страна има претстави на св. Никола и св. Василиј , а на другата се насликани св. Тодор Тирон и св. Ѓорѓија.
Според битолскиот археолог Гордана Филиповска-Лазаревска, ова е само уште еден доказ за влијанието на Истокот врз овие простори. Изработката е цариградска, зашто Битола во средниот век била на главната магистрала кон Константинопол.
„Ова се ексклузивни наоди, особено медалјонот со икона што се носел на градите. Позлатен е и е исклучително добро изработен. Такви се и пронајдените сребрени прстени, од кои едниот е со ликот на Пресвета Богородица која го држи Исус Христос. Најверојатно станува збор за лични предмети на некој великодостоинственик“, вели Филиповска-Лазаревска.
Според археолозите, позлатената икона датира од 11 век, бидејќи исти такви икони се пронајдени и во Охрид, додека, пак, прстенот и другите предмети се карактеристични за 9 век, а дел и за 14 век.
Ископувањата во џамијата продолжуваат во предниот дел од објектот. Археологот Филиповска-Лазаревска смета дека во истражувањата треба да се вклучат и геолози кои би ја потврдиле нивната претпоставка дека овој верски објект бил поплавен, но и тоа дека долги години оваа локација била под вода, за што сведочела црвената боја на културниот слој од распаднатиот малтер од најстариот објект кој бил изграден во 7 век.
Последните ископувања во Јени-џамија се одобрени од Министерството за култура во висина од 1,5 милион денари. Според раководството на Заводот и музеј - Битола, по ископувањата подот на објектот ќе биде застаклен по примерот на „Света Софија“ во Истанбул, а археолошките експонати ќе бидат заштитени во витрини на увид на посетителите. „Ќе направиме атракција и место за непосреден увид на различните цивилизациски нивоа кои ќе сведочат за судирот и мешањето на христијанството и исламот на овие простори“, вели Зоран Николовски, директор на Заводот и музеј - Битола.
Со досегашните истражувања на просторот на Јани-џамија, изградена во 1559 година, пронајдени се темели на три православни цркви од 11, 13 и 14 век, како и два исламски објекта по доаѓањето на османлиите на овие простори. (А.Б.)
|
