Поглед

Окупација на Плаошник

Љупчо Поповски

Со невидена леснотија човекот што сака да биде македонска варијанта на Индијана Џонс ги оквалификува како неуки, како лаици архитектите што побараа да се оди покроце во полнењето згради на Плаошник. Паско Кузман не сака дури ни да расправа со архитектите за идејата на која тој и' се восхитувал во владините коридори. А реакцијата на архитектите за грандиозните планови за Плаошник беше умерена, но вистинска: дека 20-те згради околу црквата ќе го затворат овој фантастичен простор во Охрид; дека со тие згради ќе се загуби мистиката која илјадници години лебдеше таму; и дека треба да им се остави и на следните генерации нешто да градат во Охрид.

Можеби таа забелешка за идните генерации и за идната архитектура го погодила Кузман. Можеби тој сака по 300 години сите тие нови згради и старо-новата Самоилова тврдина да бидат квалификувани како „времето на Кузман“. Да е само Паско Кузман, може да се најде разбирање, но не и оправдување – Индијана Џонс секогаш одеше на работ од законот. Но, кога државата со еден потег сака да го измени ликот на драгиот камен на македонската круна, мотивите се единствено поврзани со желбата да се удри печатот на грандиозноста и онаму каде што едвај има место за гарсониера.

Македонија патува со брзиот „те-же-ве“ воз овие пет години само кога треба да се измислува минато, само кога треба да се прават барокни кулиси, само кога преку државната архитектура треба да се прават бесмислени споменици на едно владеење. Во се' друго сме како на пактон. Секогаш ќе има државни архитекти што ќе службуваат на некоја власт и секоја власт ќе сака да остави свој белег. Но, треба да се има мерка и да се слушне што мислат другите. Според изјавата на Кузман, нема други во државата – Македонија, тоа сме ние, нашата група. Другите се тука само заради амбиент.