Нов закон, старо решение за донирање органи

Органи ќе може да се земат од пациент кој е во клиничка смрт

Јасмина Јовановска



Органи за пресадување ќе може да се земат од пациент кој е во клиничка смрт доколку лицето во текот на својот живот не оставил белешка кај матичниот лекар дека по неговата смрт не сака да ги донира сопствените органи и ако никој од неговото семејство не се противи на донаторскиот чин. Ова е старото законско решение за донирање органи од починато лице, а кое се предлага и во новиот закон во работна верзија, што го изготви Националната фондација за трансплантација на органи и кој ќе му биде понуден на Министерството за здравство идната недела.

А, за заживување на трансплантацијата на органи од починато лице, или кадавер трансплантација, за што се бараа и нови законски решенија, фондацијата предлага кампања за подигање на јавната свеста. Граѓаните, пак, ќе треба да имаат картичка дека се за таквата иницијатива, а картичката, најверојатно, ќе можат да ја подигнат кај матичните лекари со што тие стануваат потенцијални донатори. Овој модел се спроведува и во Хрватска каде што дава добри резултати за зголемување на бројот на потенцијални донатори на органи.

„Го задржавме старото решение кое се спроведува во 90 отсто од законите во Европа и во светот. Но, новиот закон се разликува од стариот по тоа што не е општ и целата постапка за трансплантација ќе биде институционализирана. Покрај клинички координатори, ново е и тоа што за првпат ќе има национален координатор кој ќе ја преземе целата организациона структура и контрола на трансплантацијата. Тој ќе знае кое лице се противи да донира органи, прв ќе дознава дека има лица од кое може да се земат органи, како и да ја контролира етичко-правната комисија која ја носи главната одлука, се' со цел да нема притисоци кога се одлучува меѓу двајца пациенти на кого да му се даде предност во донирање на органите“, објасни д-р Владимир Чадиковски, претседател на Националната фондација за трансплантација. Според Чадиковски, направени се многу работи, како концепциски, така и функционални, и затоа комплетно се менува законот кој е во согласност со сите европски конвенции и стандарди за трансплантација на органи и од жив донор и од кадавер.

Со новиот закон ќе има и регистар за донори, со што ќе се реши и проблемот за трансплантација на коскена срцевина.

Оваа работна верзија на законот ќе му биде дадена на разгледување и на евентуална корекција во Министерството за здравство, по што треба да влезе во процедура за донесување. Доколку биде се' во ред, до крајот на годинава треба да биде донесен новиот закон. До есен, д-р Чадиковски очекува да се опреми и Одделот за интензивна нега на Клиниката за детска хирургија, по што од почетокот на идната година се подготвени да почнат со првата трансплантација на црн дроб кај децата.

Засега кај нас се работи само трансплантација на бубрези и тоа од жив донор, како и трансплантација на коскена срцевина и тоа, пред се', кај возрасни.