Една година на Ѓорге Иванов

Претседател на дистанца

Јавноста повеќе ги памети гафовите на Иванов отколку неговите ставови за клучни прашања

Александра М. Митевска

Според власта - динамичен на меѓународна сцена, според опозицијата - маргинализиран и дома и надвор... Една година по инаугурацијата на четвртиот претседател на Македонија, поделени се мислењата во политичките кругови околу тоа како политикологот Ѓорге Иванов се снајде во практикувањето на високата политика. И колку изборното конто од околу 350 илјади гласа (или близу 450 илјади во вториот изборен круг) за него значеше поткрепа да се промовира како фактор во регионот, во надворешната политика и во интегративните процеси.

Ако, пак, се суди според рејтинзите, може да се каже дека Иванов во изминатата година ги оправда очекувањата на ВМРО-ДПМНЕ - партијата која го донесе до претседателскиот трон на Водно, но дека не стекна поголема довербата меѓу граѓаните. Толкувањата дека во анкетите не може да дојде до израз поддршката за претседателот поради доминантноста на премиерот се само уште една потврда дека формалната поделба на извршната власт меѓу претседателот и Владата изгуби смисла по доаѓањето на Иванов на чело на државата и крајот на кохабитација меѓу Никола Груевски и Бранко Црвенковски.

Таквата перцепција, што се создаваше во изминатите 12 месеци, не ја сменија ниту средбите на Иванов со поддржувачите на неговата кандидатура, ниту вчерашниот отворен ден за граѓаните во претседателската резиденција. Впечаток е дека јавноста повеќе ги памети гафовите на шефот на државата, отколку неговите изјави за клучни прашања.

Професорот Стево Пендаровски, поранешен советник во претседателскиот кабинет, вели дека Иванов не успеал да изгради препознатлив политички имиџ. Тоа, според Пендаровски, не значи дека претседателот треба по секоја цена да се конфронтира со секоја политика на Владата, туку дека треба да покаже одредена специфичност при презентирањето на своите ставови и поголема индивидуалност во реториката.

„Тешко е да се сетиме на изјави на Иванов за најбитни политички прашања, бидејќи ги паметиме само неговите изјави за време на кампањата. А, тој веќе не е кандидат, туку е претседател на државата“.

На регионален план, според оцените на Пендаровски, Иванов, исто така, не се докажал како предводник на политичките процеси, за разлика од неговите претходници, кои често се наметнувале како лидери. Нашиот соговорник вели дека актуелниот претседател, сепак, имал простор да се промовира како фактор во регионот, во ситуација кога државата не стои добро на планот на надворешната политика и има „блед“ шеф на дипломатијата.

„Иванов навистина е присутен на форумите, но неговите колеги не го препознаваат како играч од регионален формат, како политичар од иницијатива, како што, на пример, ги доживуваат претседателите на Словенија и на Србија, Данило Тирк и Борис Тадиќ“.

Пендаровски објаснува дека Иванов не се истакнал како влијателен ниту во интегративните процеси. Така, на пример, не се знае дали и каков став има претседателот за законите против дискриминацијата или за водите, кои се дел од европската агенда, а чии укази претседателот ги потпишува, па може да стави и вето на нив.

По повод годишнината од неговото доаѓање на функцијата, Иванов вчера се сретна со група граѓани кои, главно, му поставуваа прашања за спорот со Грција и за економската состојба. Тој објаснуваше дека Македонија направила се' што е во нејзина моќ да ��и исполни критериумите за НАТО и за ЕУ, дека аргументите за името, идентитетот и јазикот се на наша страна, но дека моќта е на грчка страна, дека правото не познава оспорување име на држава...

„Нелогично е тоа што го бара Грција од нас и мислам дека ниту еден политичар во Македонија нема да се согласи да се менуваат името на државата, Уставот, јазикот и нацијата за внатрешна употреба. Сметам дека треба да се преговара само за промена на срамната референца под која Македонија е примена во ОН“, објаснуваше Иванов.

Така, претседателот Иванов ги заокружи првите 365 дена од својот петгодишен мандат. Се сретна со граѓаните и со поддржувачите, но повторно не испрати посилни пораки за иднината на државата.

Неговиот противкандидат од ЛДП на ланските избори, професорот Нано Ружин, се прашува зошто Иванов воопшто славел. Тој потсетува дека Иванов бил кандидат за претседател на најсилната политичка опција во тој период и дека очекувано стигнал до изборната победа. „ВМРО-ДПМНЕ можеше да излезе на избори со кој било кандидат и да победи. Ним им требаше личност што ќе води иста политика со партијата, за да го избегнат лошото искуство од кохабитацијата со претходниот претседател“, објаснува Ружин.

Според него, Иванов успешно одговорил на императивот за послушност, а од друга страна останал доста скромен и повлечен, па дури и исплашен да не каже нешто што нема да и' се допадне на ВМРО-ДПМНЕ. „Дефинитивно, тој е најпослушниот претседател во историјата на независноста на Македонија. Очекував да покаже поголем субјективитет и во внатрешната и во надворешната политика, но тој остана на визијата дека разумен компромис е разумен компромис“, коментира Ружин. Тој, сепак, вели дека светла точка во агендата на Иванов е што ја продолжил политиката за стабилизирање на односите со соседите.