Кога писател отстранува писатели

Викториjа Поповска, професор, Скопје

Или: Одговорноста на редакторот Гане Тодоровски за енциклопедијата на МАНУ



Енциклопедијата на МАНУ е промашување, бидејќи е некомплетна, со многу пропусти и грешки, но не само по вина на академик Блаже Ристовски, туку многу повеќе поради несериозниот пристап и некомпетентноста на неговите најблиски соработници. Но, неговите најблиски соработници сега никаде ги нема. Кога требало да земаат хонорари тие биле тука, а сега сите фатија магла, па кутриот Блаже Ристовски одвај остана жив од рафалните фронтални напади на медиумите, институциите, партиите, но и огромниот број огорчени поединци. Се чини, незадоволни се и оние што се застапени во енциклопедијата на МАНУ, но што да речат оние што сосема неосновано и неправедно воопшто ги нема во енциклопедијата на МАНУ?!

А најблизок соработник на Ристовски за делот од литературата е никој друг, туку академик Гане Тодоровски. Тој и досега со своите постапки е познат како човек кој многу лесно и многу брзо менува страна кога се во прашање неговите лични интереси. Сега и тој мудро (читајте: кукавички) молчи и воопшто не се огласува, божем не се вознемирува од жестоките реагирања за неадекватните прилози во врска со книжевноста и книжевните творци во енциклопедијата на МАНУ. Најверојатно академик Тодоровски прави план како да влезе и во новата редакција, што ќе биде погрешно и погубно.

Во врска со енциклопедијата на МАНУ, од страна на писателите реагираа академиците Милан Ѓурчинов и Радован Павловски. Но, еве и ние сега сакаме да укажеме само на неколку пропусти, иако нив ги има толку многу што навистина нема друго решение, освен да се подготви сосема ново издание. Но, никако членовите на старата Редакција немаат кредибилитет повторно да бидат ангажирани, зашто пак би ја подготвиле истата енциклопедија со мали корекции и модификации, што не е дозволиво и нема да биде доволно.

Енциклопедијата на МАНУ е плод и резултат на нејзините подготвувачи, кои во своето работење не успеале да се надминат себеси и како да подзаборавиле дека тоа не е нивна лична книга, туку енциклопедија на МАНУ во која не се застапуваат личности според својот личен вкус и критериум, туку според нивните биографии, дела, награди и други заслуги. А Гане Тодоровски и овојпат се ставил во улога на цензор, па се пресметувал не само со живи, туку и со покојни автори! Така, замислете, во книгата има пејачи, актери, спортисти, коментатори од трета класа и што се' не друго, но нема многубројни врвни личности, па и писатели. За да не излезе списокот на онеоправданите поголем од оној на застапените, ќе се ограничиме само на дел од нив и тоа само на писателите. Значи, во енциклопедијата на МАНУ воопшто ги нема: Никола Маџиров, Лидија Димковска, Кица Барџиева-Колбе, Југослав Петровски, Христо Петрески, Роберт Алаѓозовски, Љупчо Силјановски, Љупчо Димитровски, Христо Крстевски, Трајче Крстески, Јагода Михајловска-Георгиева, Сашо Гигов-Гиш, Лилјана Дирјан, Игор Исаковски, Зоран Ковачевски, Велко Неделковски, Миле Неделкоски, Александар Поповски, Јовица Тасевски-Етернијан, Елена Кожухарова, Благој Самоников, Петко Домазетовски, Владо Димовски, Киро Донев, Ванчо Полазаревски, Доне Пановски, Георги Арсовски, Милутин Бебековски, Генади Болиновски, Душко Аврамов, Виолета Танчева-Златева, Радован П. Цветковски, Алдо Климан, Виктор Шеќеровски, Кире Неделковски, Синиша Станковиќ, Стево Симски, Славе Банар, Тоде Илиевски, Петар Башески, Љубомир Груевски, Перо Миленкоски, Петар Костов, Олга Арбуљевска, Лилјана Белева, Бобан Богатиновски, Кирил Бујуклиев, Иван Василевски, Вања Изова-Велева, Косара Гочкова, Петре Димовски, Вецко Домазетовски, Алексадар Ежов, Цане Здравковски, Рајко Јовчевски, Блаже Китанов, Борче Панов, Методи Манев, Славка Манева, Ефтим Манев, Миле Маневски, Ленче Милошевска, Драгица Најческа, Кристона Николовска, Живко Новески, Димитар Пандев, Ана Пејчинова, Радослав Петковски, Владимир Плавевски, Васил Пујовски, Душко Родев, Милован Стефановски, Ефтим Таковски, Љубен Ташковски, Радмила Трифуновска, Ивица Челиковиќ и уште толку други, кои се носители на врвни републички, па и на меѓународни признанија, автори на десетици книги, вклучени во лектирите и учебниците...

Па, Гане и останати суетни и осветољубиви писатели нека ви е на чест! Ќе се засрамите ли некогаш кога некои од незастапените повторно ќе добијат републички и меѓународни награди и признанија и нив ќе ги слават не само во Републиката, туку и надвор од неа, зашто вие писателите им судите и ги елиминирате токму писателите кои се нашата гордост и авангарда? Нивната иднина најмалку зависи од вас и од вашата промашена енциклопедија. Но, како може(в)те да го згазите и да го омаловажите нивниот досегашен труд и фактите пред кои и боговите молчат, а вие продолжувате да правите манипулации и мистификации, за жал, со нашите пари и на сметка на нашата татковина.

И за крај, само уште еден податок: во енциклопедијата на МАНУ, академик Гане Тодоровски се појавува во четворна улога: како редактор, член на Советот на Лексикографскиот центар, член на Главната редакција, па дури и како автор на био-библиографски едиции.

Браво, честитки за неуспехот!