Претходен број

Од нашиот дописник
Слободанка Јовановска


Брисел - Бугарските парламентарци се обидуваат да ја навлечат на тенок мраз Македонија во ЕУ, отворајќи билатерални прашања и провоцирајќи дебата за историјата кои би не' одвеле само до еден епилог, односно решавањето на проблемите со Бугарија да станат, исто така, услов за прием во ЕУ. Последен таков пример е вчерашната реакција на европарламентарецот Николај Младенов кој, додека се расправа за извештајот за Македонија, побара од Европскиот парламент да го отвори прашањето за третманот на бугарските воени гробишта, откако битолскиот свештеник Петар, наводно, најавил дека има намера да ги прекопа. „Никој не треба да си игра со чувствата во однос на загинатите бугарски војници“, изјави Младенов, кој во континуитет води кампања во ЕП со која тврди дека во нашата земја има говор на омраза кон соседот, дека зад тоа стои државната политика, дека има судир околу историјата кој треба да се расчисти преку заедничка историска комисија, а бидејќи историјата ни е заедничка, треба заеднички да ја славиме. Намерата е да се искористи членството во ЕУ за да се издејствува разрешување на спорните прашања со Бугарија во нејзина полза, а тактиката е да се испровоцира реакција во Македонија, по која прашањата ќе се издигнат на ниво на проблем за кој ќе мора да притиска и Унијата. Иако од европска перспектива прашањата што ги отвора Младенов од групата на народните партии, заедно со Евгениј Кирилов од социјалистичката група, се банални, инспирацијата очигледно се наоѓа во грчко-македонскиот спор околу името, кој е исто така банален и ирационален, а се издигна на највисоко ниво во ЕУ.

Младенов, имено, бара од Европскиот парламент да и' се обрати јавно на македонската Влада и да побара од неа да интервенира, бидејќи најавите за прекопување на гробиштата се неприфатливи и претставуваат кршење на базичните културни правила во една цивилизирана земја. Како аргумент тој ги посочува гробиштата на германските војници во Франција и на англиските во Германија, но проблем е што во Македонија тој гледа над 470 такви локации, меѓу кои треба да се најдат и споменици на борци кои важат кај нас како окупатори и злосторници. За каква ментална конструкција станува збор се виде од дебатата организирана на оваа тема во еден бугарски медиум, во која главно обвинување беше дека Македонија краде историја, па како аргумент се искористи моменталниот тренд на антиквизација на земјата со тезата дека - малку ни е што ја земаме нивната историја, па сега тврдиме дека Македонци има од Јапонија до Атлантикот, нешто што се промовира на националната македонска телевизија. Притоа, Младенов се пофали дека откако Бугарија е членка на ЕУ, тие како парламентарци успеале да ги спречат критиките за ОМО „Илинден“- ПИРИН во документите на ЕП и за првпат да внесат критики за говорот на омразата во Македонија, а сега планираат чекор натаму, т.е. да побараат да се преиспитаат учебниците во нашата држава.

Бидејќи омразата, според него, не е проблем само на медиумите туку и на образовниот систем, а врз тој сегмент македонските власти имаат влијание и не можат да се вадат на неможноста од цензура како со весниците и телевизиите. Притоа, Кирилов најави дека по изборите ќе ги посети бугарските гробишта во Македонија за да ја види состојбата во која се наоѓаат, а Младенов, по се' што зборуваше, заклучи дека е добро што Софија немала државна стратегија со која ќе одговори на Македонија околу овие прашања, бидејќи тие што имале такви државни политики сега се далеку наназад во развојот зад Бугарија. Во дебатата беа изнесени и два бисера - дека потезите што се прават во Македонија се прават со цел земјата да не влезе во ЕУ, бидејќи такви наредби стигнуваат од Србија, и вториот, дека и името на Косово е бугарско, т.е. словенско, па сепак Албанците не се плашат дека ќе го изгубат идентитетот, што сугерира дека не постои проблем и Македонија да си го смени името. (С.Ј.)