ЕДИТОРИЈАЛ
Богатите тактизираат, сиромашните страдаат
Нина Нинеска-Фиданоска
Нафтата на светските берзи достигна фантастични 138 долари за барел... Бензинот на македонските пумпи собори досега невиден рекорд, надминувајќи ја дури и психолошката бариера од 80 денари за литар... Лебот сигурно ќе добие нова повисока цена... Јавниот превоз поскапува... Таксистите ќе „возат“ по нови „посолени“ тарифи... Во продавница не се влегува од скапотија, а ќе има и уште поголема... Каматните стапки ќе одат нагоре за најмалку еден процентен поен... Идната година сигурно ќе дојде до нова нагорна корекција на цената на струјата...
Вакви и безброј други непопуларни наслови секојдневно ги полнат нашите весници. И телевизиите наголемо известуваат за инфлацијата, за скапотијата, за сиромаштијата. И што е уште потрагично, сето тоа што го пренесуваат медиумите не е воопшто „надуено“ само со цел да се добие на тираж или гледаност, туку, напротив, дури е и преблаго кажано во однос на она што се случува навистина во реалниот живот. И во светот, и кај нас - но во многу подраматични димензии. Драматиката кај нас ја прави фактот што големата скапотија мора да ја преживуваме со просечна плата од само 250 евра, за разлика од другите држави, кои далеку не „шијат“ со примањата.
До кога вака? Уште колку може да издржи просечниот македонски граѓанин нови цени и поскапувања? Како обичните луѓе да ја преживеат страшната инфлација, во услови кога платите, барем на најголемиот дел од „работичката класа“ не мрдаат ни за денар нагоре со години. Воопшто и да не зборуваме за невработените, социјалците, стечајците... Нивната судбина никој не сака да ја доживее.
Со еден збор, граѓаните се ставени во вистински клинч. Нема ни каде, ни како да побегнат од оваа, веќе луда ситуација. И, конечно, нема дури ни на кого да се пожалат, оти сите нивни пријатели и соседи се наоѓаат во иста каша. Само оние 10 отсто богати во земјава горе-долу можат да се справат со ситуацијата.
И додека ние - малите фактори само беспомошно набљудуваме, големите светски играчи или навистина не можат или, пак, не сакаат да најдат солуција за проблемот.
Водечките нафташи и најголемите потрошувачи на нафта се собраа минатиот викенд во Џеда, Саудиска Арабија, за да разговараат и да бараат решение за скапата нафта. Но, и по два дена жешки дебати, натегања и надмудрувања, излез од „нафтениот тунел“ не се најде. Сите си останаа на своите приказни и ставови за црното злато. Позитивен епилог немаше, освен скоромните најави на Саудијците дека, сепак, ќе има благо зголемување на дневното производство. Не помогна ни тоа, бидејќи само еден ден подоцна цената на нафтата продолжи да расте. Аналитичарите воопшто не се оптимисти дека набргу ќе има добри вести од светските берзи и смирување на нафтеното ценовно лудило.
Не е подобра ниту ситуацијата со цените на храната. Дополнителни главоболки создава производството на биогориво, кое ги троши и онака скромните земјоделски ресурси. Некои го нарекоа дури и „злостроство против човештвото“, бидејќи создава се' поголем број гладни во светот. Дури и граѓаните на богатите земји не можат да се справат со галопирачката инфлација. Тие протестираат, блокираат патишта и прават нереди, не сакајќи да се согласат високите цени да им ги скинат удопствата на кои се навикнати.
Ние, пак, не одиме на протести, веројатно затоа што никогаш не сме ни живееле премногу добро. Ама, крајно време е да почнеме.
Нашата Влада, за волја на вистината, вчера излезе со серија мерки со кои очекува дека ќе се ублажи состојбата поради високата цена на нафтата. Ќе се даваат субвенции за земјоделците, ќе поевтинат патарините, ќе се намалат трошоците за регистрација, се укинува акцизата за увоз на хибридни возила, се намалуваат трошоците за користење на царинските терминали и слични потези. Дали тие реално ќе помогнат земјоделците, бизнисот и граѓаните полесно да дишат, останува да се види во наредниот период. |
