Претходен број

МАКЕДОНСКИ СОСТОЈБИ

Дали Владата отрпна на криминалот

Манчо Митевски

Каде се загуби чувствителноста на власта на обвинувањата за криминал

Состојбите во Македонија се менуваат со секавична брзина. Власта до пред некое време со пропагандни кампањи градеше митови за својата успешност и ја жигосуваше наводната ретроградност на инакумислечките кои и' укажуваа на грешките. Последниве месеци имаме комплетен пресврт - ништо битно од владината „сточекорна проширена и дополнета програма“ не се реализира, остварувањето на стратегиските цели е запрено, Македонија како држава и општество назадува, а еден по еден почнаа да пукаат шевовите на досега навидум квалитетниот костум на власта. Филозофијата на владеење е разголена. Власта, зафаќајќи се со крпење на дупките кои се појавуваат на сите страни, фати одбранбен гард и почна да се занимава самата со себе. Фрчат оставки, кривични пријави против министри, негативни ревизорски извештаи за министерства, паѓаат неуставни закони, институциите го губат авторитетот, кризата е повеќедимензионална, државата е во слободен пад...

Во контекст на промената на состојбите во земјата и промената на односот на власта спрема нив, ќе го свртам вниманието на криминалот. Владата на Груевски во стартот се декларираше дека ќе отвори бескомпромисна битка против криминалот, особено против организираниот, што значи криминалот на поединци и институции на државата, па беше многу чувствителна кога во изјава или во новинарски текст ќе се појавеше макар и меѓу редови асоцијација на незаконско дејство на институција или претставник на власта. Медиумите беа многу внимателни зашто веднаш следуваа деманти и кривични пријави за тие шт�� ги изрекле шпекулациите или асоцијациите. Денес ситуацијата е значајно променета. Медиумите и натаму се внимателни и повеќе се појавуваат како пренесувачи на информации за криминал, а помалку откриваат криминал во државните институции со помош на истражувачкото новинарство, што лошо зборува и за новинарството, но и за степенот на развиеноста на демократските процеси во земјата. Затоа, пак, обвинувања доаѓаат од надлежни институции, од пратеници и од партии.

Во центарот на најновата и најнеморална афера што ја тресе власта однатре е неколкумесечното неправедно и незаконско земање и плата и пензија од министерот кој треба да се грижи за правдата и за спроведувањето на законите. Од парламентарната говорница беше кажано дека власта има три пералници за пари (Транспорт, Култура, Агенција за млади). Јавно се изрази сомневање дека за двокатните автобуси се дадени пари како да се купуваат авиони. Многу мистерии има и околу полициските хеликоптери. Долго време веќе јавно се зборува и се пишува дека власта е повеќе заинтересирана за увоз на струја, отколку за домашното производство поради само за неа познати интереси. Аферата „Сведмилк“ - неоткривањето на причините за нејзиното пропаѓање, последиците врз млекопроизводството и краварството и замешаноста на власта - се' повеќе се идентификува со пирамида. Пресудата за ОКТА и пеглањето на ставките кои требаше да ги плати државата како обесштетување за загубениот судски процес и продолжувањето на рокот за производство на еколошки штетни деривати, од граѓаните и експертите се карактеризира како матна зделка. Како своевидна корупција се сметаат кампањите на власта во неколку провладини медиуми каде што се инфузирани милионски износи евра. Власта во јавноста е обвинета дека врши прераспределба на капиталот од една бизнис-групација на друга, блиска на себе. Власта одзема од „транзициската“ олигархија (парадигма е „Фершпед“), а дава на новокомпонираната „посттранзициска“ олигархија...

Има два одговора зошто се молчи за овие процеси. Или власта, посебно Груевски, веќе не може да ги контролира државните механизми и своите потчинети во нив, па молчењето е покажување немоќ. Или, пак, власта се помирила дека постојано ќе биде на удар на обвинувања и шпекулации за криминал. Вистината е некаде на средината. Но, власта мора јавно да ја каже.