Мислења

Хероите на нашето време

Гордан Горгиев

Една и единствена работа што ги обединува тие луѓе е мизеријата во која се нашле и која дополнително им се згорчува преку неодговорноста на власта

ОЧИ ШИРУМ ОТВОРЕНИ

Да беше жив Лермонтов немаше да може да се изначуди колку малку херои на нашето време останаа во општеството. Неговото време и нашето време не се исти времиња. Македонија стана исплашена касаба, што упорно се бори да не им подлегне на демократските притисоци од дома и од надвор. Демократски притисок, тоа треба да биде одлика на нашето време. Сите пори во општеството да се отворат и да може непречено да течат задоволството и незадоволството на нашите граѓани. Резултатот од ваквиот реакционерен отпор е постојано тонење на општеството по сите главни линии на можниот демократски отпор. А отпорот е секогаш граѓански и во суштина индивидуален, без исклучок. Тој може да биде канализиран од политичка структура, може да биде посилно артикулиран, но таа политичка структура не може (дури и да сака) да создаде вештачки отпор, особено не во 2010 година, каде што се' се знае, каде што Интернетот пробива и во секое село и во секој градски автобус, каде што вистината кога-тогаш пробива како шило и излегува на виделина. За среќа, на чело на таквиот отпор секогаш се наоѓаат индивидуалци. Тоа се тивките херои на нашето време. Но, ајде да видиме за кои херои зборуваме? Кои се луѓето што во вакви невремиња собираат храброст и јавно истапуваат против нивната лично нанесена неправда од страна на насилната власт?

Не постои архетип, не постои матрица, не се познаваат меѓусебно, веројатно никогаш и нема да се сретнат. Но, се препознаваат. Една и единствена работа што ги обединува тие луѓе е мизеријата во која се нашле и која дополнително им се загорчува преку неодговорноста на власта. Ги обединува и поривот, својот бес и огорченост да го искажат јавно, без да размислуваат за последиците од таквиот јавно искажан став. Затоа се херои.

Херои на нашето време се Душко и Гоце, храбрите млекари што се дрзнаа јавно да проговорат за криминалот со „Сведмилк“, а кои откако проговорија добија казни по 500 евра за нивните нерегистрирани трактори и п��ијава, затоа што го навредиле премиерот. Ги дотолчија луѓето. Ама еве ги пак се борат.

Херој на нашето време е Ристо, машиновозачот што јавно кажа дека возовите не се безбедни и дека за тоа е одговорно раководството на „Железници“ на кое не му е гајле за безбедноста на патниците. Тој, Ристо, најдобро знае. Цел живот е на пругите, цел живот го поминал во локомотивите, кога тој ќе излезе да каже нешто за својата работа, за својата љубов и професија, тој е мојот авторитет. Каде е Ристо сега? Веднаш му „стегнаа“ отказно решение. Ама Ристо не замолча. Сака да оди до крај.

Херои на нашето време се и Ромите од Шуто Оризари. Ми вели мојата пријателка Ѓ. од Шуто Оризари: „А бре Гордан, па не продаваме дрога на пазарот, па така да ни доаѓа полиција и да не' малтретира. Па, луѓето земале кредити за да преживеат, а сега се на улица. Зошто секогаш удираат таму каде што е најтенко само за да ги скријат главните актери и криминалци?“

Херој на нашето време е и оној Ивица од „Хоризонт“. Стопати му се заканија, двапати го претепаа непознати маскирани лица. Сега лежи во болница и едвај успева да изговори: „Јас и кога ќе излезам од болница ќе продолжам да се борам за правата на пациентите и на социјалните случаи“. Кој е мотивот на овој модерен Дон Кихот? Излегува и јавно кажува за криминалот и за малверзациите во здравството и во социјалата, застанува во речиси џихадска одбрана на најзагрозените лица во нашата држава. Му пукнал филмот од системски вградената неправда во нашето општество и решил да крене глас.

Херои на нашето време се и младите архитекти што беа претепани на скопскиот плоштад, но не запреа во деконструирањето на глупоста и погрешната идентитетско-архитектонска политика на оваа власт. И ним им „стегнаа“ кривични пријави. Ама, еве ги, не престанаа да нудат визии и активности за поубаво и помодерно Скопје.

Избркани наставници низ Македонија. Упорно се борат низ правните лавиринти за да ја докажат својата правдина, дека се избркани нелегално, оти нивната професионалност и искуство е занемарена на сметка на некои други „квалитети“, како што е партиската книшка. И тие полека ги добиваат битките, една по една, педа по педа.

Се препознавате ли во некој од овие ликови? Ви изгледаат далечни, како да не се дел од вашиот свет? Не ви е малку непријатно кога го читате ова во вашите удобни фотелји?

Не губете надеж. Не е крај на светот. Во секој од нас лежи по еден „заборавен херој“. Цела армија онеправдани и шиканирани граѓани стравуваат под чизмата на оваа власт. Ги газат секојдневно, тие трпат. Велат, стравот е голем. Стапот е долг и немилосрден. Ги има во сите бои, со сите партиски книшки. Кога ќе го допрете дното, партијата веќе ништо не ви значи. Се борите за гол живот и за преживување. Затоа немаат проблем јавно пред камера да ги искинат книшките на ДПМНЕ. Немаат што да изгубат.

Што ни преостанува нам, на останатите илјадници скриени херои на нашето време? Да се солидаризираме со овие луѓе и да им помогнеме. На ова општество му е потребна солидарност, со големо С. Потребна му е правдина. Нашите граѓани, за жал, навикнаа на лошиот и сиромашен живот. Ним им е јасно дека тешко се живее, но не сакаат да гледаат кога некој живее неправедно добро на сметка на илјадници други. Затоа, најважниот влог што треба да го вратиме е солидарноста. Да покажеме дека можеби не можеме да им помогнеме на сите луѓе, но дека барем ќе се залагаме да им помогнеме и нема да ги оставиме без поддршка. Тоа се и лекциите што СДСМ секојдневно ги учи и сака да ги научи. Да не остане недоискажано.

Клучен проблем на ова општество, на оваа држава, е како граѓаните да се ослободат од стравот. Најголем број граѓани сфаќаат дека оваа власт веќе четири години само ветува, а не остварува. И бидејќи не остварува и не може да оствари, очајнички се фаќа за стапот и удира разулавено насекаде. Во ова време-невреме потребно ни е будење од лошиот сон. Колку порано се разбудиме, толку подобро за сите нас. Обврска на СДСМ е да застане на браникот на слободата и посеаната неправда. Наша обврска е да покажеме дека можеме и подобро и поодговорно. Зад нас ги имаме сите наши добри и лоши искуства, но и севкупниот бес и разочарување на народот од оваа власт.

Затоа, Груевски не треба да се чуди кога ќе почнат да му откажуваат и неговите најверни поддржувачи и изборни таргет-групи. Одмаздата кон своите и од своите е најстрашна. Одлика на секој авторитарен лидер, во последните денови од власта, е одмаздата кон своите, кон браќата и сестрите, оние што ја предале „каузата“. Одлик�� на секој авторитарен лидер е слепилото, неможноста да се согледаат сопствените грешки. Кога еден ден ќе се сврти наназад, ќе види дека од неговата армија поддржувачи пепел не останал. Сите му го свртеле грбот. Тивко ќе замине во историјата овој антихерој на нашето време. Убеден сум дека и на вистинските поддржувачи на ДПМНЕ им е преку глава од авторитарни типови што го малтретираат и го понижуваат сопственото членство.

Јас верувам дека конзервативната идеја има и треба да има почва во Македонија. Но, овој конзервативизам нема никаква врска со тоа. Искрено, жал ми е што нашиве анонимни конзервативни идеолози (сега се анонимни, а не беа до пред една година) толку погрешно и површно го сфатија импрегнирањето на конзервативната идеја на нашата традиционалистичка почва. Таквите квазилекари со прочитани две-три романтични лектири по конзервативизам (гарнирани со практикумот наречен Мајн Кампф) ги заблудија и сопствените гласачи и партиските лидери и имаат одговорност што ја донесоа нашата држава во оваа состојба.

(Авторот е потпретседател на СДСМ)