Си велам

Претседателе, како сте?

Ерол Ризаов

Кога ќе ја преземете вистински својата функција?

Почитуван претседателе Иванов, одлучив јавно да Ве прашам како сте. Како Ви оди работата и како сте со здравјето. Можам да видам дека сте качиле некое кило. Склоноста кон дебелеење е ужасно чувство. Ги имам истите проблеми и постојано сум на некакви диети, ама нема резултат. Се' сум подебел. Гладувам по неколку месеци, а само за една недела недисциплина и олабавување се враќа килажата. Мала утеха е што мојата предност е во тоа што не ме следат толку камерите како Вас. А тие, пак, идиотски направи не само што се' регистрираат туку и дезинформираат, качуваат по некое кило повеќе отколку што навистина тежи човек. Кога ќе се видам на ТВ, се чувствувам како некој бонвиван кој нема основна култура на правилна исхрана. Велат, треба пешачење и потење. Изгледа слабо трчаме претседателе. Губиме кондиција.

Нејсе, сепак, сакам да ве потсетам на нешто позначајно од тоа колку тежиме. Нешто за совеста и етиката иако е тоа многу растеглива категорија во политиката и во новинарството. Се случува нешто многу чудно, поврзано директно со Вашето претседателствување. За она што зборувате јавно малку се пишува и се слуша. Она за што молчите, а излегува од Вашиот Кабинет, се претвора во првокласна сензација. Гледам молчејќи добро одработувате за компромитација на Вашиот претходник, поранешниот претседател на Македонија. Уапсете го конечно Бранко Црвенковски и сите ќе бидеме раат. Тој е најголемиот непријател на Македонија и виновник за сите несреќи и зла што се надвиснале над нашата земја. Безобѕирно потрошил еден куп евра за некаква си стратегија. Ем расипник ем дрзок, а богами и многу наивен. Арчел немилосрдно пари, а ви оставил во кабинетот уредна документација како и зошто го направил тоа. Пази богати, сдсмовче, а не е мангупче.

Како и да е, уште пред да се разводени оркестрираната кампања против лидерот на опозицијата, непријателот број 1 на Македонија, веќе се гледа дека Вашето учество во тоа не прилега на еден претседател. Но, сепак, извлечете поука, па не правете ја истата грешка како Вашиот колега Црвенковски. Кога ќе си заминете од функцијата, земете ги сите документи за тоа како сте ги трошеле парите и никој нема да знае каде отишле. Вашиот буџет сигурно не е помал од оној на Црвенковски. Или, пак, Вие мислите за ништо да не трошите пари. Не е лошо да погледнете досега колку сте поарчиле. Во политиката е како и во животот, тоа што правите - тоа ќе ви го прават. Можат еден ден и Вас да ве обвинат за што и да ги потрошите парите. Кај нас тоа е барем лесно.

Паметам, на Вашата прва средба со главните уредници и носечки новинари на македонските медиуми, во новата прекрасна резиденција на Водно, тогаш прилично решително соопштивте дека една од Вашите агенди за време на мандатот ќе Ви биде да се подобри рејтингот на македонското новинарство дома и во светот. Беше тоа искрена и храбра изјава. Не верувам, професоре, дека во тој момент не знаевте колку е тоа тешка работа и колку медиумските слободи засегаат и зависат од сите процеси на економски, демократски и на културен развој на едно општество. Да се создаде амбиент и услови медиумите да станат совест на општеството, седма сила, или четврта власт, како вообичаено со популарен јазик се нарекуваат јавните гласила, значи дека државата се движи напред кон просперитетни, развиени и демократски општества. Тогаш, претседателе, Македонија беше на пристојно 34. место на рејтинг-листата на угледната меѓународна медиумска асоцијација „Репортери без граници“. Зад нас беа многу поразвиени земји. Се разбира, не бевме задоволни од ваквата позиција и ние, новинарите, како и Вие, иако, рака на срце, тоа сега од бунарот во кој паднавме изгледа како извонреден резултат. Денеска, една година по средбата со Вас, Македонија на истата рејтинг-листа е на 68. место. Зад нас се само државите каде што ги убиваат новинарите.

Не Ве чувме, а, за жал, и не Ве прашавме да го кажете своето мислење на што се должи тоа и зошто една од Вашите работни обврски, како што самиот ја најавивте, претрпе катастрофален неуспех. Лично мислев дека поради влошената состојба во медиумите, Вие, претседателе, немате никаква вина, ама сега гледам дека добро одработувате главни теми во весниците како да сте главен уредник на повеќе весници и телевизии наеднаш. Но, да ја оставиме оваа тема додека малку не се разбистри работата. Ќе правиме за тоа муабет кога ќе излезат на површина гадинките.

Неприфатливо е, претседателе, да молчите за значајни општествени теми што можат да прозвучат како критика на власта и на опозицијата, или да предупредат на загрозување на демократските процеси, за човековите права и слободи. Претседателе, молчите и за меѓуетничките тензии, за јазикот на омраза во меѓупартиските пресметки, за галопирачката сиромаштија, за падот на цената на човечкиот живот. Тоа се теми што излегоа од Вашата агенда, иако сте избран на општи избори, што значи дека имате мандат да бидете претседател на сите граѓани. И тие што гласале за Вас и против Вас и тие што воопшто не гласале. Претседателе, многу сум изненаден што самиот избравте позиција од која повеќе внимавате на партиската агенда на ВМРО-ДПМНЕ и на премиерот Никола Груевски отколку на загрозените слободи и деградацијата на демократијата. Позицијата претседател на сите граѓани, гледам, не Ви е голем предизвик. Таму многу дува и мора да се работи машки. Се разбира, тоа е многу потешко кога е на власт партијата на која припаѓа претседателот, или која го кандидирала. Претседателе, зошто не се изјаснувате ниту за прашања кои се во директна Ваша надлежност, како што е, на пример, деградирачкиот буџетски третман на Армијата. Молчите и за драматичните промени во организацијата на работа на службите за разузнавање, за барањата на власта за законски олеснувања при прислушување на граѓаните, за непочитување на одлуките на Уставен суд, за јавно омаловажување на уставните судии и притисокот врз нив. Тоа не смеат да бидат табу-теми за Вас. Рокот за чувство на благодарност кон оние што Ве ставија на листата на избори како претседателски кандидат одамна е истечен. Последен час е да ги покажете своите вистински квалитети што ги поседувате, особено во областа на демократијата и правната држава. Ако не го направите тоа, самиот се обезличувате и се спуштате на просек што не соодветствува на Вашите можности. Мора да е многу тешка таа улога. Кохабитација со премолчување на грешките на власта не е добра кохабитација. Тоа е штетна кохабитација.

Дозволете, јавно да Ве прашам кога Вие, претседателе, ќе ја преземете вистински својата функција. Ќе знам дека тоа се случило оној ден кога ќе осамнат жестоки критики против Вас во провладините медиуми. Пред тоа ќе мора нешто да одработите и како претседател на сите граѓани. Ако не го направите тоа, ќе ве избрише историјата. Тоа сигурно го знаете.