Претходен број

Ректорот забрани расправа за протестот

фото КИРО ПОПОВ

Остри реплики за вмешаноста на политиката во унивезитетскиот Сенат

Жаклина Хаџи-Зафирова

Универзитетските професори вчера излегоа вцрвенети од нервоза поради однесувањето на првиот човек на Универзитетот „Св. Кирил и Методиј“, Велимир Стојковски, кој под изговор дека не сака политиката да ја нарушува автономијата на Универзитетот, не дозволи оваа институција да излезе со став во врска со тепањето на студентите од Архитектонскиот факултет на протестот околу изградбата на црква на скопскиот плоштад.

„Ве молам, политиката да ја оставате на долната врата кога ќе доаѓате во Универзитетот“, им се обрати Стојковски на сенаторите на вчерашната седница, на која децидно кажа дека не треба да се расправа за протестот, бидејќи добиле писмено известување дека демонстрантите не биле во организација на Архитектонскиот факултет.

„Ректорот на Универзитетот не би требало да става потпис на претседателска кандидатура. Ако сме веќе надвор од политиката, да бидеме доследни“, му возврати професорот на ПМФ, Ванчо Кусакатов, на ректорот, уверувајќи го дека Универзитетот, сепак, не е изолиран од случувањата за кои вчера професорите уверуваа дека биле инволвирани студенти по архитектура.

На Архитектонскиот факултет вчера беше мирно, иако во текот на денот кружеа информации дека ќе има повторно протест, но реакциите не стивнуваа.

Неколку коалиции на невладини организации вчера јавно излегоа со осуда на насилството на протестот, осудувајќи го јавниот линч на кој биле изложени некои индивидуалци, мислејќи притоа на Соња Исмаил, ќерката на Ѓунер Исмаил, шеф на штабот на претседателскиот кандидат на СДСМ, Љубомир Фрчкоски.

Студентите од Архитектонскиот факултет жалат што биле полит��чки етикетирани и што не стигнале да изложат дел од своите ставови. Тие се категорични дека не биле против изградбата на црква, туку се против локацијата каде што треба да се изгради црквата. За саботниот протест велат дека биле организирани од страна на неформална група луѓе „Прва архибригада“ и невладината Прогресивен млад синдикат. За настанот дознале и преку Интернет-мрежата за социјално дружење „Фејсбук“.

„Основно демократско право е мирно и достоинствено секој да го каже својот став каде и за што сака. Но, тоа што се случи не беше напад само врз архитектите, туку некоја друга борба беше извадена на површина, од чии интереси и побуди не знам“, вели Богдан Илиевски, студент на Архитектонскиот факултет, инаку дел од „Првата архибригада“. Тој објаснува дека се' кај нас се политизира. „Секој беше свесен за ризикот. Бевме принудени да бираме меѓу две зла: да седиме и да молчиме во страв дека ќе бидеме етикетирани или да се обидеме со нашите искрени цели да иницираме размислување за актуелните архитектонски прашања“, вели тој.

Неговите колеги од факултетот кои присуствуваа на саботниот протест велат дека нивниот револт е подлабок, па затоа коментираат дека Скопје се' повеќе личи на кич, бидејќи со поставувањето нови објекти не се води сметка на целината на градот. Тие се изненадиле кога дошле да протестираат на плоштадот и виделе друга група на местото каде што требало да протестираат. Со нив, како што велат, биле дел од професорите и асистентите на Архитектонскиот факултет кои ги поддржале. Според нив, на протестот имало седумдесетина студенти од факултетот.

Присуството на студентите од Архитектонски факултет вчера го потврди и професорката Зорица Блажевска, која присуствуваше на расправата на универзитетскиот Сенат. Таа, како и дел од нејзините колеги, побара да се расправа за саботните случки, коментирајќи дека, најверојатно, по сето ова, студентите нема веќе да смогнат храброст да се организираат. Професорката Елена Градишки побара да се осудат насилствата од саботата, бидејќи со тоа се испраќа грда слика за државата, додека нејзиниот колега од ПМФ Владо Петрушевски нагласи дека секој универзитет би требало да реагира за репресиите од страна на државата и хулиганските напади.

„Секогаш треба да го браниме уставното право секој да го каже своето мислење. Студентите не мора да имаат дозвола за да протестираат. Ако е така, тогаш во Париз, на пример, никогаш не би требало да се организираат протести“, му рече таа на ректорот. Градишки му реплицираше на Стојковски, кој претходно тврдеше дека добиле писмено известување од деканот на Архитектонскиот факултет дека студентите од факултетот не се организатори на протестот, а ниту е Сојузот на студенти, ниту Студентскиот парламент. Поради ова, ректорот не сакаше да се расправа за протестот, за кој рече дека не го видел.

„Тоа што се случува на улица, кој кого тепал и зошто тепал не е работа на Универзитетот. Не е наша работа да донесуваме осуди и пресуди. Ставот на Сенатот е дека треба да расправаме во рамките на нашата автономија. Ниту знаеме дека биле наши студенти ниту, пак, имаме потврда од факултетот. Во тој контекст, сметам дека нема потреба да расправаме за нешто што се случило надвор од Универзитетот“, изјави ректорот пред присутните професори на кои постојано им упаѓаше во збор додека се обидуваа да го наметнат прашањето за протестот.

Студентите не ги поддржаа и претседателот на Студентскиот парламент, Самоил Малчески, и претседателот на Сојузот на студенти на архитектура, Радослав Јовановски, кои рекоа дека не биле информирани за протестот.

Соња Исмаил, која во медиумите беше прозвана дека била видена на протестот поради што доби политички призвук поради ангажираноста на нејзиниот татко во штабот на претседателскиот кандидат Љубомир Фрчкоски, вчера тврдеше дека изминатите три дена врз неа се врши јавен линч од страна на разни партии, студентски организации, блогери и уредници на весници.

„Ме обвинуваат за подготвување јавни собири, поттикнување насилство, узурпирање јавен собир и дека сум планирала легализација на геј-бракови и посвојување деца“, вели Исмаил, која најави кривични пријави за клевета. Таа демантира дека била присутна на протестот, бидејќи била отсутна од Скопје, па затоа вели дека некој лаже дека ја видел на камера. Приватно, таа целосно го поддржува протестот како дел од слободата за јавно собирање, а употребата на нејзиното име во.

Како доказ за вмешаноста на владејачката партија во контрапротестите вчера меѓу приврзаниците на „Фејсбук“ кружеше и преписката на пратеникот од ВМРО-ДПМНЕ Ивица Георгиевски, кој на својата страница на денот на протестот повикува во 11 часот „сите Македонци да ја дадат својата поддршка за изградба на најголемиот храм на МПЦ“. Поранешниот прв човек на Агенцијата за спорт и млади под П.С. уште повикува „а ги чекаме останатите во 12 часот“.