ЕДИТОРИЈАЛ

Задоцнета реакција на ММФ

Соња Маџовска

Мисијата на Меѓународниот монетарен фонд задоцни со пре(пораките) и не' збуни. На Владата и' сугерира повеќе да не ги троши парите од најновиот аранжман, ако може и предвреме да ги врати веќе повлечените 220 милиони евра пред изборите, а ако има потреба од дополнителни средства, да се задолжи на комерцијалните пазари со еврообврзница. Многу нелогигично, од една страна, се поздравува можноста за предвремено враќање на нивниот евтин кредит, а од друга, се препорачува ново скапо задолжување.

Целата ситуација потсетува и на онаа народната „по свадба - тапани“.

Наместо монетарците да реагираа пред изборите кога целата македонска јавност беше шокирана од одлуката на Владата да повлече 220 милиони евра од кредитот со ММФ, тие сега откако дел од нив се потрошија, ја натоварија Владата. Новиот министер за финансии ќе биде ставен во тесно. Тој ќе треба предвреме да ги враќа потрошените пари од Фондот, да шета по светот за да најде купувачи за новата еврообврзница, и згора на се', за неа ќе се плаќаат повисоки камати.

Ако ММФ ни одобри кредит со камата од 1,3 отсто, каматата за еврообврзницата се движи меѓу 5 и 6 проценти. Дополнителен проблем е тоа што моментно состојбите на надворешните пазари воопшто не се поволни за издавање еврообврзница поради грчката криза и опасноста таа да зафати и други земји.

Народот вели ништо нема бесплатно, сметките кога-тогаш стигнуваат за наплата, а ако задоцниш, ќе ти биде пресметана и повисока камата. Тоа и се оствари, Владата ќе мора да се задолжува и надвор и дома за да го покрие буџетскиот дефицит со повисоки камати.

Министерот за финансии, Зоран Ставрески, пред изборите уверуваше дека нивното одржување е главната причина зошто издавањето на еврообврзницата е неизвесно и затоа одлучи да ги искористи парите што ги одобри ММФ. Сега си легна на брашно, ја потврди намерата за задолжување на надворешните пазари. Нема се' уште детали и не се знае сумата за која ќе се задолжуваме со еврообврзницата, но тоа ќе се реализира најверојатно наесен.

Јасно е дека земјава допрва ќе влегува во нови долгови. Но, она што остана нејасно и по заминувањето на мисијата на ММФ, е за што отидоа и колку од 220-те милиони евра, всушност, се потрошија.

Монетарците јавно не го отворија клучното прашање колку и за што биле потрошени повлечените 220 милиони евра. Овие бројки сега ги знаат само ММФ и Владата, но не и македонската јавност. Со општата формулација, која постојано ја соопштува Владата, а сега ја повтори и ММФ дека парите се трошеле за сите буџетски потреби, излегува дека јавноста нема потреба да ги знае овие бројки. Шефот на мисијата на ММФ, Вес Мекгру, само соопшти дека со парите од кредитот се финансира буџетскиот дефицит, кој е во рамки на предвидените 2,5 отсто од БДП годинава, а в година треба да го сведеме на два отсто.

Покрај конфузијата со препораките што ја остави мисијата на ММФ, единствена светла точка е дека економијата во земјава полека закрепнува. ММФ за годинава ни прогнозира економски раст од 3 отсто, и постепено намалување на инфлацијата. Но, и тука има едно сепак, не' демнат ризици од кризата во Грција.