Претходен број

Граѓаните не ја отфрлија опцијата за компромис

Над половина милион гласови добија шестемина кандидати кои се за договор со Грција

Соња Крамарска

Гласањето во првиот круг на претседателските избори покажа дека опцијата за компромис со Грција однесе победа над опцијата за непопустливост кон Атина или пролонгирање на решавањето на спорот околу името. Соодносот на добиените гласови е 343 илјади за кандидатот на владејачката ВМРО-ДПМНЕ, Ѓорге Иванов, наспроти над половина милион гласови на другите шестмина кандидати кои јасно се залагаа за брзо решавање на спорот.

Тоа прави да изгледа дека ако се гледа низ призмата на добиените резултати, по дваесетдневната интензивна дебата и убедување за тоа кој пат треба да го фати земјата за побрзо да зачекори во Европа, дошло до промена на климата во државата околу овој деликатен спор.

Направивме споредби на добиените гласови на Ѓорге Иванов и вкупните гласови што ги добиле другите конкуренти во првиот круг: Љубомир Фрчкоски, Љубе Бошкоски, Нано Ружин, Имер Селмани, Мируше Хоџа и Агрон Буџаку. Преку таа споредба се обидовме да дојдеме до евентуално новата слика за расположението на граѓаните кон ова прашање, но гледано исклучиво низ призмата на гласањето кое, сепак, не е директно изјаснување за тоа дали се или не се за промена на името.

Низ прегледот на резултатите во секоја општина одделно може да се види дека бранот за промена на името доаѓа, пред се', од населените места со граѓани од албанската етничка заедница. Први на листата се скопските општини Арачиново, Чаир и Сарај, а потоа и местата како што се Боговиње, Врапчиште, Желино, Дебар, Долнени, Зајас, Липково, Маврово и Ростуше, Осломеј, Сопиште, Студеничани, Теарце.

Поголемите градови, како Тетово, Гостивар и Струга, исто така, дале резултат кој може да се смета за генерална поддршка на политиката за промена на името со цел да се одблокира НАТО и ЕУ-членството на Македонија.

Од градовите каде што доминира македонско население такви, силни, сигнали пристигнаа од Куманово и Крушево, и во голема мера од Берово, Гевгелија, Кочани, Македонска Каменица, Македонски Брод и од Ресен. Меѓу помалите општини на таквата политика може да се смета дека и' дале поддршка Вевчани, Дебарца, Долнени, Јегуновце, Карбинци, Облешево, Конче, Лозово, Могила.

Во Скопје, освен Арачиново, Чаир и Сарај, разликата во гласовите што ги добил Ѓорге Иванов наспрема гласовите што вкупно ги добиле другите кандидати кои се за компромис со Грција, дава слика дека оваа политика добила зелено светло и во Центар и Карпош.

Наспроти овој преглед, градовите како што се Кратово, Неготино, Штип и Пробиштип заедно со помалите општини Новаци и Ново Село покажале силно противење на евентуален договор за промена на името на земјава.

По завршувањето на првиот круг на изборите на 22 март вечерта во штабот на победничката партија ВМРО-ДПМНЕ славењето помина во знакот на триумфализам заради победата на „политиката што се противи на смена на името“, како што рече пратеникот од оваа партија Влатко Ѓорчев.

Ѓорге Иванов, пак, кој се смета за фаворит и можен иден претседател на државата, во досегашниот тек на кампањата покажа нестабилност кон ова прашање и силни амплитуди во неговите ставови од тоа дека треба да се задржи уставното име до спротивната крајност дека ќе го поддржи процесот на преговори со Атина и компромисот што ќе произлезе притоа.

Западните политичари, пак, по завршувањето на првата рунда од гласањето и по сумирањето на впечатоците за позиционираноста на партиите по првиот круг, со загриженост гледаат на развојот на настаните во Скопје. Најдрастична е пораката на мозокот на проширувањето на НАТО на Балканот, Брус Џексон, кој во интервју за „Утрински весник“ изјави дека Македонија е изолирана и дека тоа се случува во најопасното време во модерната историја поради светската финансиска криза.

„Ова е премногу опасна позиција за Македонија. Ова е време во историјата кога некои држави можат да исчезнат. Зборувам за физичко исчезнување. Така што ќе жалиме ако Македонија не добие интеграција многу бргу“, предупреди тој.

Македонскиот премиер Никола Груевски, кој според сите анализи ја засилува својата политичка моќ по овој циклус на избори, во интервју на ТВ Канал 5 завчера рече оти не се точни тврдењата на опозициската левица дека е можен компромис со името Република Северна Македонија.

„Грција бара промена на името на државата, на јазикот и на нацијата, и бара тоа име да биде запишано во Уставот и во пасошите“, рече Груевски.