Си велам

Четирите јавачи на апокaлипсата

Ерол Ризаов

Тешко дека Европејците можат толку силно да викаат колку што можеме ние цврсто да спиеме

Светот е на нозе. Цела Европа е во масовен штрајк поради економската криза, сиромаштијата и невработеноста која драматично расте. Европејците се мобилизираа да ги предупредат своите влади и политички лидери дека е откриен заговорот сиромашните, како и низ целата историја на човештвото, пак да го платат цехот на кризата која ја предизвикаа богатите и моќните. На европскиот Ден на солидарноста и протестите, на 14 ноември, Европејците масовно излегоа на улиците организирани од своите синдикати да кажат гласно дека нема да ги плаќаат расипништвото, криминалот и себичноста на милионерите и милијардерите, како и корумпираноста и неспособноста на политичарите кои го овозможуваат сето тоа. На плоштадите во Шпанија, Португалија, Грција, Малта, Кипар... стотици илјади луѓе протестираа во знак на солидарност со бедните и сиромашните кои останале без работа.

Каде бевме ние? Го преспавме ли денот кога другите и за нас во знак на европска солидарност го кренаа гласот и се судрија со полицијата. Тие на барикади, ние во кревет. Тешко дека Европејците можат толку силно да викаат колку што можеме ние цврсто да спиеме. Заспаното општество е маѓепсано од провинционализам, примитивизам, варварство, страв, кукавичлук и очај. Или можеби ние и воопшто не се чувствуваме како дел од Европа, па и нема зошто да се возбудуваме премногу што на нив таму им е тешко. Што мајка барале да имаат, па да немаат, да си останале како нас мизерни и бедни, сега немаше да ги погоди никаква криза, сиромаштија и безработица. Кога знаат многу да трошат, па и тоа што не го заработиле, кога знаат многу да крадат, нека теглат. Ние сме во хибернација кога ни се мали потребите за да преживееме, а и ако исчезнеме тоа, ќе биде безболно, на спиење.

Образот го обелија лекарите кои без никакви влијанија од Европа имаа своја битка за штрајк и ја извојуваа достоинствено. Дали ќе ја добијат и војната зависи од коефициентот на интелигенцијата на Владата и на ресорниот министер за здравство, вундеркиндот Никола Тодоров. Штрајкот на лекарите во кругот на болниците е чин за почит, демонстрација на политичка култура и лична храброст да и' се спротивстават на една, според нивно мислење, погрешна одлука и доктрина. Меѓу докторите видов многу познати имиња, професори, научници, луѓе што важат во јавноста за медицински авторитети. Министерот Тодоров ги нарече три-четворица небаре неработници, партиски оркестрирани. Така, според министерот за здравство, штрајк воопшто и немало, туку прекинале да работат неколкумина лекари. Оваа ароганција својствена за сите власти кога колата ќе тргне по удолнина, а нема сопирачки, ќе и' се удри од глава на Владата. Толку ли беше страшно за власта да го испочитува штрајкот на докторите. Министерот Тодоров, ако малку имаше сенс за политика, мораше да биде тој ден заедно со здравствените работници и да даде учтива изјава за јавноста како што прилега за еден министер. Толку ли беше тешко и мачно да каже дека пораката на лекарите е примена, дека има разбирање за нивните барања, но дека во коректни преговори со силата на аргументите „за“ и „против“ ќе се бараат решенија кои најмногу ќе одговараат на сите заинтересирани страни, граѓаните и пациентите, буџетот и лекарите. Тоа ти се вика министер, а не инфантилно смеење пред камери, демек ништо не се случува.

Овие паралели меѓу протестот на Европејците по повод кризата и на нашите лекари е само една мала капка во океанот од разлики што не' оддалечуваат од европскиот континент иако судбината ни предодредила да имаме свој дом и татковина во Европа.

Ајде малку да ги заборавиме за миг големите успеси со кои ни ги полнат главите постојано 24/7. Да се соочиме со нашите достигнувања кои не' сместија на последно место во таа иста Европа во која сакаме да влеземе како партнери.

Прво, по квалитетот на живеење, или како што се нарекува во светот по среќен живот, сме последни во Европа. На оваа скала, која ја прават најстручно и најкомпетентно Обединетите нации, со научни параметри се опфатени должината на човечкиот живот, слободниот пристап до образование, квалитетот на здравствената заштита, животниот стандард... Според критериумите на независна редакција на ОН, Македонија е на 78. место во светот, а во Европа е последна.

Стапката на невработени со високо и со средно образование на млади луѓе според најмеродавните ПИСА-истражувања кои ги спроведува ОЕЦД, на чија веродостојност за 2011 година нема ниедна забелешка од Република Македонија, состојбите кај нас се катастрофални. Цели 52 отсто од младите што завршиле факултет се без работа. Од дипломираните средношколци, 38 отсто не можат да најдат работа. Со двете стапки сме убедливо на последно место во Европа со оцена дека Македонија нема човечки ресурси ни технолошка инфраструктура за фокусирање на својот развој во правец на иновации и висок технолошки развој. Македонија е земја во Европа која има најмалку дипломирани студенти на природните и техничките науки.

Сиромаштијата или мизеријата се најголеми во Македонија од цела Европа. Податокот дека 32 отсто од населението, речиси една третина, е сиромашно според основните критериуми за егзистенција е повеќе од загрижувачки. Последното истражување на „БРИМА галуп интернешенел“ кажува дека цели 13 отсто од населението на Македонија има проблеми со гладот. Поточно пет отсто од граѓаните постојано е соочено со гладување, а 8 отсто повремено гладува, нема ни за леб.

За жал, во Македонија никогаш не биле основни критериуми за успешноста на една политика квалитетот на живеење, среќата на граѓаните, стандардот, сиромаштијата и гладот. Одговорноста на владите во Македонија, за разлика од нормалниот свет, не се мери по нивото на подобар или полош живот, туку по нивото на пропагандата, национализмот, патриотизмот, бројот на споменици и по бројот на партиски книшки по глава на жител. Во еден таков амбиент кога ги чекаме библиските јавачи на апокалипсата, зошто би се возбудувале премногу за овоземни задоволства и минлива среќа. Јавачите на апокалипсата се веќе тука и си ја вршат работата. Првиот јавач на „освојувањата“ дојде 1991 година кога ја освоивме слободата и независноста без испукан куршум. Вториот јавач на „војната“ стаса 2001 година кога откривме дека за наша голема среќа не не' бидува ни за војна. Третиот јавач „сиромаштијата и гладот“ изгледа одамна е тука, само не се покажува многу од срам. Четвртиот јавач на апокалипсата „смртта“ на еден народ, или неговото исчезнување, го најави преку белата чума и иселувањата од Македонија кои траат со векови и децении. Последните години е најтажно сознанието дека младите не ја гледаат својата иднина во татковината. По школувањето, сите сакаат да си заминат. Мудрите и умни луѓе велат дека спас од апокалипсата е верба во себе и правец Европа и покрај сите нејзини проблеми. Јас верувам во тоа.