Насловна

Ахмети чека покана од Груевски

На преговори Ахмети ќе дојде со конкретни, поголеми барања и нивното учество во власта нема да биде само формално

Светлана Унковска



И покрај тоа што изборните резултати го изнесоа на чистина старо-новиот тандем ВМРО-ДПМНЕ и ДУИ како идни преговарачи за составот на новиот владин кабинет, сепак, силите во власта од пред една недела значително се изместени во однос на претходно. На масата за преговори на која набргу ќе треба да седнат Никола Груевски и Али Ахмети темите нема да бидат исти како оние од пред три години.

Во првичните неофицијални информации се вели дека овој пат Ахмети ќе дојде на преговорите со конкретни барања, а и нивното учество во власта нема да биде како досега, само формално. Засега во ДУИ се' уште се во подготовка на динамиката за тоа како ќе течат преговорите, но од ВМРО-ДПМНЕ се' уште немаат најава ниту некакви сигнали кога би можеле да се одржат.

Дали и овој пат Ахмети само ќе фигурира во Владата или ќе биде задоволен само од интересот што го носи учеството во власта. Или ќе има конкретни барања и ќе бара конкретни датуми околу евроинтеграциските процеси и решавање на спорот со името. Дали хашките случаи повторно ќе бидат краткото јаже за дисциплинирање на ДУИ или коалициските партнери ќе се договорат да им стават точка. Тоа се само некои од дилемите што ќе се разјаснат откако ќе се види каква позиција во власта ќе заземе ДУИ.

Извесно е дека според резултатите од минатонеделното гласање и ВМРО-ДПМНЕ и ДУИ имаат карти во ракавот. Доколку запнат преговорите, лидерот на ДУИ заедно со другите албански партии би можел му да се придружи на опозицискиот СДСМ во формирање ново парламентарно мнозинство, иако такво сценарио е само теоретска можност.

Но, и ВМРО-ДПМНЕ има маневри на располагање. Тие би можеле да го растурат досегашното партнерство со ДУИ и да се прекрши утврдениот принцип на коалиција на две победнички партии. Во тој случај, можно е ВМРО-ДПМНЕ да постигне договор со двете албански партии - ДПА со 8 пратеници и НДП со уште двајца со што ќе го има парламентарното, но и квалификуваното Бадентерово мнозинство и на тој начин да направи пресврт во коалициските договори. Сепак, овие комбинаторики се во сферата на голи шпекулации особено по искуството што го имаше ВМРО-ДПМНЕ во 2006 кога ја игнорираше победата на ДУИ во албанскиот кампус и склучи коалиција со ДПА која набргу се распадна.

ВМРО-ДПМНЕ со освоените 56 пратенички мандати и ДУИ со 15-те места во Собранието се идното парламентарно мнозинство кое треба да ги распредели и владините позиции. Кои се идните министри, колкави ќе бидат измените, кои се новите лица, кој каде ќе ротира, се само дел од шпекулациите што почнаа да се вртат во јавноста. Неофицијално, Ахмети ќе излезе со конкретно барање за претседателското место во Собранието, но овој пат ќе бара и посилни министерски ресори. Во корпусот на барањата за првиот ешалон од власта се претпоставува дека ќе влезат Министерството за одбрана, за надворешни работи, а според некои навестувања амбициите може да се прошират и на првата позиција во Министерството за внатрешни работи.Но тоа се само амбиции, бидејќи владејачките партии во Македонија досега никогаш не го препуштиле полицискиот ресор на управување на коалициски партнер. Истовремено,има информации дека ДУИ, покрај министерството за економија кое е во нивни раце, ќе бара и едно министерство во кое се вртат најмногу парите, а тоа се министерствата за финансии и за транспорт и врски.

За новата владина персонална архитектура во ВМРО-ДПМНЕ владее молк. Се шпекулира дека досегашниот шеф на парламентот Трајко Вељаноски ќе ја заземе министерската фотелја на правда, на местото на Михајло Маневски кој по силните критики од јавноста и претставниците на меѓународната заедница, ќе мора да замине од власта. Во пакетот на оние кои нема да се најдат во идниот владин кабинет е и министерката за култура Елизабета Канческа Милевска, која не се најде ниту на изборните листи на партијата. Мотивите за нејзино отстранување од Владата може да се бараат во жестоките критики од опозицијата во врска со финансиската конструкција на проектот „Скопје 2014“. Во новиот владин состав најверојатно нема да го гледаме ниту досегашниот министер за транспорт и врски Миле Јанакиески. Во некои од министерските комбинаторики се споменува и првиот човек на Управата за јавни приходи Горан Трајковски, но засега нема информации каква функција би добил.