Средба во Атина во некои посончеви денови

Миркица Поповиќ

Заврши трилерот околу тоа дали Груевски ќе оди во Атина или не. Премиерот, дефинитивно, го откажа учеството на конференцијата на „Економист“ и директната средба со својот грчки колега, Јоргос Папандреу. Очигледна причина за откажаното патување е што Атина и по единаесет дена, не одговори на барањето на Груевски да добие дозвола за слетување со владиниот авион. Неофицијални грчки извори велат дека Атина не одговорила ниту со да ниту со не, и место тоа, му понудила на македонскиот премиер да допатува со грчки авион. Официјално, за причините, во Атина сепак, владее молк, а грчките медиуми единствената информација ја добија од дописникот од Скопје и од македонските медиуми. Според неофицијални грчки оцени, Груевски се торпедирал самиот со изјавата дека ќе организира референдум за „Северна Македонија“ за севкупна употреба, иако и пред тоа стануваше јасно дека се тактизира со дозволата за прелетување на авионот. Оваа изјава, според грчките новинари, била примена со „крената веѓа“, имајќи предвид дека грчкиот заменик-министер за надворешни работи, Димитрис Друцас, изјави дека Грција не со толку лесно срце ја одобрува содржината на „Северна Македонија“, но, сепак, ја прифаќа како знак на компромис. Генералното мислење меѓу аналитичарите што се занимаваат со ова прашање во Грција е дека е подобро што не се одржува директна средба Груевски - Папандреу во овој период, бидејќи со сите проблеми во земјата, таа ќе поминеше незабележана или, пак, премиерот Папандреу ќе беше дополнително обвинет дека се обидува да го одвлече вниманието од суштинските проблеми.

Вчерашен „Катимерини“ објави дека одлуката на премиерот Груевски да го одбие предлогот „Северна Македонија“ е нелогична. „Одлуката на премиерот Груевски да го одбие компромисниот предлог „Северна Македонија“, кој е најреалистичен предлог досега ставен на маса, и со тоа и да го поткопа целиот преговарачки процес под капата на ОН, е надвор од секоја логика. Груевски не е во истата позиција како што е претседателот на Кипар, Тасос Пападопулос, кој со тешко срце преговараше за Планот на Анан и побара од грчките Кипрани да гласаат против планот. Разликата е во тоа што Кипар во април 2004 година веќе имаше обезбедено влезен билет за ЕУ, а во ФИРОМ се уште се работи на интеграцијата во ЕУ и во НАТО, пишува „Катимерини“. Весникот ја цитира Бренда Пирсон, поранешен советник на македонските влади, која на симулацијата на преговори изминатиот викенд во Охрид, изјавила дека премиерот Груевски повеќе се плаши да не си стави историскиот товар и си ја загрози репутацијата отколку да ја поведе државата во иднината. „Додека Груевски почна да копа гроб на надежта за решавање на прашањето за името, во Охрид беше заклучено дека има отворен прозорец за можности преку позитивниот став на Грција да се најде компромис што ќе му одговара на Скопје“, пишува „Катимерини“. Симулацијата на преговори во Охрид и посетата на Александрос Маљас, Танос Веремис и на Евагелос Кофос, весникот ја карактеризира како прв обид на грчкото општество и граѓаните да пренесат јасна порака дека Атина искрено сака да постигне решение за спорот. „Грција има легитимни интереси и барања, но не сака да ја уништи ниту државата ниту идентитетот на Славомакедонците“, пишува „Катимерини“.