Мислења

Оценки и за учениците и за професорите од државата

Ана Павловска-Данева

Добро ли е да наградуваме професори и наставници кои продуцираат класови со просечен успех „доволен“

Никој не може да претпостави што уште ќе и' текне на оваа власт кога станува збор за образованието. Сите т.н. „реформи“ во оваа област се сведоа на пишување законски норми за казнување професори. Така, во високото образование, се утврди дека политичари во Собранието ќе одлучуваат кои критериуми треба да бидат исполнети за избор и реизбор на универзитетските професори. Со закон, пратениците од Собранието утврдија какви трудови треба да се напишат, каде да се објават, колку и какви конференции да се посетат за да може да се биде доцент.

Сеедно на кој факултет или универзитет! И на економски, и на машински, и на правни и на медицински науки, критериумите се едни исти, ги изгласале пратеници од владејачкото мнозинство и ги претвориле во закон. Па сега, некој нека спроведува автономија на Универзитетот!

Ама тоа не е доволно. Универзитетски професори нема толку колку што има професори и наставници во средните и основните училишта. Намириса Владата каде е политички или партиски поопортуно да се стегне обрачот – во основното и средното образование. Огромен број кадри кои лесно, со неколку законски одредби може да се овозможи да се моделираат како пластелин, по нарачка и потреба на партијата. Затоа смислија нова мудрост: екстерно оценување на учениците од кое ќе зависи наградата или казната, а на крај и работното место на наставникот!?

Така, учениците ќе бидат тестирани на крајот од годината со тестови подготвени и спроведени од државата олицетворена во Министерството за образование и наука, а преку орган кој звучи демек помалку државнички, а повеќе стручно (а во кој се вработуваат лица од листите на партиските штабови, на чело со директор именуван од министерот) и се вика Биро за развој на образованието. Истото она Биро во кое ми се чини беше вработена сопругата на возачот на премиерот уште пред да заврши високо образование, а со несоодветна стручна спрема!

Доколку оценката на учениците соодветствува на оценката што ја дал наставникот, тогаш тој ќе биде награден. Ако пак таа отстапува од оценката во дневникот, наставникот ќе биде казнет! И сето ова чудо, наречено екстерно оценување служело за подобрување на квалитетот во образовниот процес!? Е, ова последното е нешто што звучи смешно, а те тера всушност да плачеш, да плаче секој родител што има деца за школување. Да плаче секој наставник и професор кој учествува во процесот на основно и средно образование. Најмногу да плачат оние кои целиот живот работеле на дефинирање цели, методи и начини на унапредување на образовниот процес.

За каков квалитет зборувале и пишувале владините министри и нивните пратеници кога креваат рака за ваков закон, ќе пробам да објаснам: квалитет кој значи просто погодување на оценката која соодветствува на знаењето на ученикот. Нема веќе мотивирање наставникот да го извлече максимумот од ученикот, да ги препознае неговите максимални постигнувања. Не, не, не, не. Сега е важна само оценката. Да не е ни најмалку повисока или пониска од она што ученикот го меморирал. Не, она што ученикот го знае и умее (бидејќи тоа не доаѓа до израз на тест од екстерно оценување), туку на она што го меморирал и што ќе го употреби при тестирањето! Така, наставникот не мора да се труди ама баш воопшто да поттикне размислување, знаење или интерес во класот за повеќе од тројка. Тројчето може да биде максималната оценка што неколку ученици ја постигнале со просто меморирање и тоа за наставникот ќе биде доволно, битно е само објективно да оцени кој ученик колку меморирал. Така, ако просечниот успех на класот е 2,3 и истото тоа биде констатирано на екстерното оценување што државата го спровела, наставникот ќе биде награден како успешен, ќе му биде зголемена платата, а ако доживее неколку вакви проверки кои ќе ги покажат истиве резултати (ги погодил оценките на учениците) ќе биде и унапреден во повисоко наставничко звање!

Добро ли е да наградуваме професори и наставници кои продуцираат класови со просечен успех „доволен“? Дали е тоа унапредување на квалитетот во образованието што требаше да се утврди со законски измени? Вака ли се применува екстерното оценување во европските држави на чии искуства се повикуваме? Сакаме ли децата да ни учат во ваков систем на образование?

Ова се прашања на кои не може да се разговара само со политички речник и да се водат дебати меѓу политичките субјекти. За ова мора да се изјасни стручната јавност, професорите, оние кои директно учествуваат во процесот, но и родителите, како и учениците од повисоките класови во средното образование! Власта не ги прашува и ги игнорира, ние пак од опозицијата ги повикуваме да се огласат, да го кажат својот збор, само така се станува општествено корисна личност и се оправдува општествениот статус!

(Авторката е пратеничка и потпретседателка на СДСМ)

Наш став



Објавувањето колумни и мислења од надворешни автори е одраз на намерата на „Утрински весник“ да биде влијателен глас на заедницата. Но, напоменуваме дека не се согласуваме секогаш со ставовите што ги изнесуваат нашите колумнисти, особено кога станува збор за лични дисквалификации, етикетирања без основа и извртување на контексти со цел да се наштети на други личности од која било сфера. „Утрински весник“ се оградува од таквиот речник и конотации и ги смета за непримерни во јавната комуникација.