Градоначалниците ќе мора да бидат пратеници
Според предлогот на Вељаноски, општинските татковци ќе мора да ја прифатат пратеничката функција
Гордана Дувњак
Градоначалници кои се кандидирале на избори и ја добиле поддршката од граѓаните во иднина ќе мора да ја прифатат пратеничката функција. Ова е суштинската измена на Изборниот законик што ја предлага спикерот на македонскиот парламент, Трајко Вељаноски, со која се бара градоначалниците да не можат да се откажуваат од пратеничкиот мандат, односно да се враќаат на позицијата градоначалник.
Како главен мотив за предлагање на овие новини се наведува „воочената недореченост и непрецизност во член 65 на Изборниот законик“. ��о нив, како што се наведува во образложението, ќе се надмине прашањето дали дополнителната изјава од кандидатот избран за пратеник, а кој е актуелен градоначалник, може да го измени извештајот на Државната изборна комисија за конечните резултати од изборите. Воедно ќе се прецизира и дали такво право има верификациската комисија што ја избира Собранието на првата седница што ги потврдува мандатите на кандидатите избрани за пратеници.
Пратеничките групи вчера беа затечени од предлогот на Вељаноски и допрва ќе го градат ставот околу ова прашање. Од нив се бара до понеделник да се изјаснат за иницијативата. Вељаноски предлага измените да се донесат по скратена постапка.
Појавата за откажување од пратеничката функција по добивањето пратенички мандат беше регистрирана на предвремените избори во 2008 година, но и при последното изборно соочување од 5 јуни оваа година, кога седум актуелни градоначалници се најдоа на пратеничките листи, како од владејачките партии, така и од опозицијата.
И покрај тоа што до крајот на мандатот на актуелните градоначалници им остануваат уште две години, популарните градоначалници од двата табора на ВМРО-ДПМНЕ и на СДСМ, главно, беа носители на листи или високо котираа меѓу првите места.
Владејачката ВМРО-ДПМНЕ на листите стави тројца градоначалници: првиот човек на општината Аеродром, Ивица Коневски, беше на трето место во Првата изборна единица, прилепскиот градоначалник, Марјан Ристески, на втората позиција во Четвртата изборна единица, а неговиот битолски колега, Владимир Талески, на второ место во Петтата изборна единица.
Боите на опозицијата ги бранеа градоначалникот на скопската општина Карпош, Стевчо Јакимовски, како и струмичкиот градоначалник, Зоран Заев, кој по втор пат ја користи својата популарност да биде носител на партиска листа за избор на пратеници. На предизвикот да се испробаат на избори за пратеници не му одолеа ни градоначалникот на Чаир од редовите на ДУИ, Изет Меџити, како и гостиварскиот градоначалник, Руфи Османи, кој го стави во функција на својата нова партија сопствениот рејтинг. Експертите уште тогаш укажуваа дека на ваков начин се изигрува волјата на граѓаните, кои практично се чувствуваат измамени по повлекувањето.
Инаку, во постојниот Изборен законик е регулирано дека функцијата пратеник е неспоива со функцијата градоначалник, односно дека со верификацијата на мандатот за пратеник престанува функцијата градоначалник и обратно. Изборниот законик не го ограничува ниту го забранува правото градоначалник да биде кандидат за пратеник. |