Државата се откажува од патарините

Се нудат под концесија пет наплатни станици, кои покриваат 95 километри автопат

Билјана Ангеловска
Сања Наумовска


Ќе се откаже ли државата од сопствената златна кокошка, па наплатата на патарините ќе им ја отстапи на приватни компании? На такво нешто упатува намерата на Владата да даде под концесија пет наплатни станици, кои покриваат околу 95 километри од Коридорот 10 во Македонија.

Министерството за транспорт и врски вчера објави јавна покана до сите заинтересирани компании и конзорциуми да учествуваат во тендерската постапка за отстапување на правото на наплата на патарината на наплатните станици Романовце, Петровец, Сопот, Отовица и Градско. Станува збор за делниците Куманово-Миладиновци, Скопје-Петровец, Петровец-Велес, Велес-Градско, сите во двата правца. Компаниите што ќе бидат заинтересирани за концесионирање ќе имаат обврска да ги реновираат и осовременат наплатните рампи, за што во одреден период ќе ги собираат парите од патарините.

Во Министерството се' уште немаат конкретни сознанија колку пари би требало да вложи потенцијалниот концесионер во нивната модернизација, како ни тоа на колку години ќе се издаваат наплатните станици. Оттаму велат дека им е важно да се воспостави нов интегриран систем на наплата на надоместокот за употреба на јавните патишта. Тоа значи дека во иднина наплатата би се вршела како и досега, со плаќање во готово, но ќе треба да се инсталираат и системи за безготовинско плаќање со при-пејд и постпејд електронски картички и со микробранови транспондери. Исто така, ќе треба да се инсталира и нов систем за видеонадзор, за комуникација со оптичко поврзување на рампите во централен систем и систем за автоматска категоризација на возилата. Цел на модернизацијата е да се овозможи поголема ефикасност во наплатата, како и намалување на времето на чекање на наплатните рампи.

Со јавната покана, практично, Министерството има цел да го испита пулсот кај компаниите што се заинтересирани да станат концесионери на некој од наведените наплатни пунктови. Во овој повик се нудат половина од вкупно десетте наплатни рампи на нашите автопатишта. На државата ќе и' останат станиците во Миладиновци, Глумово, Желино, Тетово и Гостивар, кои опфаќаат 91 километар автопат.

Што ќе добијат компаниите-концесионери, допрва ќе треба да се анализира. Сепак, барем според објавата, не е тешко да се претпостави дека оној што ќе стане концесионер на која било наплатна станица, освен првобитната инвестиција во нова современа електронска опрема, сето она по нејзиното инсталирање ќе биде чист ќар. А тој воопшто не е мал. Како податок, само во август годинава од петте наплатни станици, кои се нудат на концесија, биле инкасирани околу 67 милиони денари, односно 1,1 милион евра.

Од друга страна, пак, концесионерот ќе нема никаква обврска да се грижи за одржувањето на делницата од чија експлоатација ќе ги зема парите. Тековното и инвестициското одржување н�� патот и натаму останува обврска на „Македонија пат“, односно на Агенцијата за државни патишта.

Ниту во Министерството, ниту во Агенцијата за државни патишта не откриваат како ќе се регулира распределбата на собраните средства од патарините меѓу државата и идниот концесионер. Поточно, колкав дел од ќарот ќе земе приватната компанија, а колку ќе и' даде на државата, која, пак, овие средства треба да ги инвестира во изградба, реконструкција и одржување на патиштата. Висината на патарината, сепак, и натаму ќе остане под капа на Владата, а ќе се одредува во согласност со Законот за јавни патишта и во зависност од фреквенцијата на возила, од видот возила по категории и од извозените километри автопат.