Во чиј филм живееме

Димитар Чулев


За едни, тоа беше средба на Камениот мост, можност за дружење, враќање на стариот дух во мултиконфесионалниот град кога секоја пригода се користела за заедничка трпеза.

Други го прокоментираа тоа од нутриционистички аспект: скопјани гладни навалија на софрата на градоначалникот и направија пустош за помалку од половина час: бидејќи скопјани гладувале!

Ист настан, во исто време, но гледан од различна перспектива. Една скопска телевизија објави дека манифестација во стилот „појадок на мост“ направил Сиднеј и тоа лани.

„Тој филм нема да го гледаат...“ рече премиерот Никола Груевски, во надворешнополитички контекст, кој сериозно и не е битен за овој текст.

Но, значајна е пораката за арогантниот, да не речеме „дискретниот стил на буржоазијата“ (Буњуел) со кој настапува сегашната, како и изминатите гарнитури и бившите (којзнае ли колку) власти едноподруго во независна, суверена и самостојна Македонија, кои си го зедоа правото да ја држат земјата во црно-бел филм во копродукција на „најмалку“ две партиски формации, што и' ја украдоа иднината на земјата, тргнувајќи од своите независни, суверени и самостојни интереси сведени на идејата да се вратат на власт.

Макар и на една „четирилетка“ (петтолетки имаше во социјализмот) да се дојде одново до „државната цицка“ од која, во име на државата, секој трансфер во име на државата и со завиден евротрансфер за поединци и за партијата е дозволен.

Во раните деведесетти, имав ретка можност да се запознаам со британски новинар. Ми рече: „Ќе видиш, двопартизмот е пострашен режим од еднопартискиот“. Демек, имате плурализам во сферата на политичкото уредување, но како шлаканица в лице ќе ви се врати „информацијата“ дека партиските структури кои сега се инсталираат (и кои се отворени под сопствениот чадор да „апсорбираат“ мали политички различници) остануваат долгорочно. И дека – битката ќе биде валкана.

Нивото на политичкиот дијалог во Македонија, побрзо од очекуваното, го достигна вулгарниот стадиум. „Идиоти, предавници, апаши, тепачи...“ се омилени изрази на пратениците, а моден тренд на гласноговорниците на двата антагонизирани табора е „Ги прашуваме...“

Повиканите не одговараат на прашањето, туку со вадат од архиви папири со цел да премерат кој, кога и колку во денешни евра измерено повеќе ја оштетиле државата.

Двете партии кои суверено независно и самостојно владеат на македонската политичка сцена, кои нудат дали преродба во чекори или по станови откако, нели, за секој дом обезбедија по еден вработен, забораваат дека народот можеби е „аморфна“ маса која треба да се „обликува“, но дека таа маса сега знае да процени.

И тоа едно нешто: дека партиите на власт или во опозиција (зависи од времето кога се третираат како такви) не сфатија дека не си фраер ако на народ му нудиш празна програма, ниту е мангуплак што носи политички поени ако на разочарани лозари им „предочиш“ колку се сиромашни. Лага е дека власта ги анимира едните, а опозицијата ги вади на протести другите. На економски трусно подрачје, лесна е манипулацијата, но таа не нуди излезни решенија.

И ако се вратиме во почетокот и на филмот кои некои нема да го гледаат, со хендикеп може да констатираме дека во некои средини (особено држави) културата за постигнување консензус околу прашања битни за опстојувањето на државата го надминуваат медиумското препукување.

За државните интереси и за интересите на граѓанинот се договара „црвена линија“ за која, преку која, и зад која, никој не преговара.

Македонскиот партиски дуализам е далеку од тоа. Според нивото на меѓупартиската комуникација се доближуваме до „ненадминливиот“ човек од Софија, Божидар Димитров. Се расправаме за лавови за кои Димитров прво помислил дека се бугарски, но се откажал од идејата да ги оспори спомениците на мостот „Гоце Делчев“, бидејќи овие немале м...