Насловна

Се трупаат факултети, каков е квалитетот?

Шангајската листа на универзитети, според министерот Тодоров, ќе каже кој факултет е најдобар, а кој помалку квалитетен

Жаклина Ѓорѓевиќ


Во Македонија постојат над шеесет факултети што имаат дозвола за работа, не сметајќи ја бројката на долгата листа на дисперзирани студии што беа отворени во помалите места. На веб-стран��цата на Министерството за образование и наука стојат наредени сите факултети што имаат акредитации или дозволи за работа, иако, според упатените во оваа проблематика, прашање е колку тие ги исполнуваат условите за работа и каков е квалитетот на образованието.

Министерот за образование и наука, Никола Тодоров, вчера го промовираше новиот Одбор за акредитација и евалуација, тело од кое очекува „да ја стегне работата“ во високото образование. Тодоров покажа дека е сериозен во намерите и лани, кога просветната инспекција ги чешлаше приватните високообразовни институции, а некои беа и затворени. Дилемите за тоа кој факултет каков квалитет носи, според Тодоров, ќе се расчистат со листата на Шангајската листа на универзитети, која би требало да каже кој факултет е најдобар, а кој помалку квалитетен.

Новото тело, во кое, според законските измени се спојуваат двете тела, она за акредитација и за евалуација веднаш наиде на реакции кај стручњаците што велат дека постои конфликт на интереси во самото тело, бидејќи не може во исто време едно тело да дава дозвола и потоа да одлучува за неа. Ова стоело и во иницијативата за оцена на уставноста и законитоста на законските измени од група професори, кои, меѓу другото, реагираат на формирањето на ова тело. Тие сметаат дека условите во кои работат дел од факултетите се под стандардите.

„Правните факултети во помалите места се кадровски неподготвени, необезбедени. Во некои факултетите што беа дел од дисперзираните студии се работи во импровизирани услови. Општествените науки се предимензионираа за потребите на земјава, а, за жал, приватните не отвораат технички науки, со исклучок на студии по информатика“, вели Тито Беличанец, поранешен претседател на Одборот за акредитација. Тој предупредува дека не постојат норми за сооднос на факултети според бројот на жители. Може, потенцира Беличанец, еден факултет да добие дозвола за работа, но никогаш да не профункционира, затоа државата би требало да ги провери дали ги исполнуваат условите за работење. „Доволно е да влезете на интернет и ќе видите колку наставници имаат“, потенцира тој. Беличанец додава дека ќе се намалува интересот за студирање на приватните универзитети каде што, според него, бројот лани беше преполовен.

Одборот, кој вчера имаше конститутивна седница, за министерот Тодоров треба да биде во функција на обезбедување повисоко ниво на квалитет. „Телото, во согласност со новите законски измени, има надлежности и во делот на надворешното оценување. Тоа ќе ги определува предметите што ќе бидат надворешно оценувани во рамките на секој факултет и тоа е една од позначајните надлежности. Одборот ќе може да одзема и акредитации“, вели Тодоров. Телото ќе брои 23 члена, од кои деветмина ќе бидат владини претставници, а другите предложени од разни институции. Деветтемина владини членови, нагласи Тодоров, нема да ја загрозат независноста на ова тело. Тој очекува дека со формирањето на телото ќе се намали просторот за манипулации.

Запрашан за квалитетот на факултетите што ги има во огромен број, министерот коментираше дека е несериозно „од нога“ да дава оцени на оваа тема. Но, затоа посочи дека организирале рангирање на универзитетите во земјава од страна на Шангајскиот универзитет, кој ја креира Шангајската листа на најдобри универзитети. Се очекува истото тоа да го направат и кај нас, а Тодоров најави дека рангирањето ќе заврши до 15 декември годинава. Коментирајќи новинарско прашање зошто универзитетот „Агнез Гонџа Бојаџиу“ добил акредитација за работа, а не профункционирал, тој одговори: „Такво нешто веќе не ќе може да се случува, бидејќи со законските измени Одборот има надлежност, најмногу на секои пет години, да врши повторно евалуација на квалитетот и начинот на извршување на работите на високообразовните установи. Ако оцени дека квалитетот е низок или не се исполнети законските услови за продолжување на функционирање на таа институција, ја одзема акредитацијата во рамките на тие пет години“, вели министерот.