Денови на св. Кирил и Методиј во Словенија

Во организација на словенечкото здружение „Франце Прешерн“ од Скопје, а во соработка со Филозофскиот факултет во Љубљана и Филозофскиот факултет во Скопје, утре и задутре во Љубљана ќе се одржи есенската сесија на манифестацијата „Денови на светите Кирил и Методиј во Република Словенија“.

Деканот на Филозофскиот факултет во Љубљана, проф. д-р Валентин Буцик, ќе ја отвори тематската изложба ,,Македонски ликовни амблеми“, посветена на портретното претставување на св. Кирил и Методиј во македонското средновековно сликарство, чии автори се дипломците на Институтот за историја на уметноста и археологија на Филозофскиот факултет во Скопје, предводени од м-р Јехона Спахиу.

На Катедрата за славистика на љубљанскиот Филозофски факултет предавање ќе одржи д-р Анета Серафимова, професорка на Филозофскиот факултет во Скопје која ќе се осврне на делото на сесловенските просветители, на хуманистичките аспекти на мисијата и на нејзините ликовни рефлексии во средновековното сликарство.

Во соработка, пак, со Кинотеката на Македонија, ќе биде прикажан и документарниот филм ,,Кирил и Методиј - сесловенски учители“ во режија на Трајче Попов.

„Ми претставува особена чест поканата да одржам предавање на Филозофскиот факултет во Љубљана. Познато е дека од универзитетите во нашиот поширок регион, на Шангајска листа „Престижни 500“, е рангиран само Љубљанскиот универзитет. Посебно сакам да ја нагласам посветеноста во реализацијата на оваа значајна манифестација на Словенечкото здружение во Македонија.

Во предавањето ќе појдам од тезата дека источникот и сподвижникот на култот на светите мисионери во словенскиот свет била Охридската архиепископија. Нивното рано вклучување во календарот на светци и најраните зачувани портрети од 11 и 12 век во Македонија, единствени во тогашниот словено-византиски простор, се непобитните аргументи за тоа. Во оваа смисла неодминлива била улогата на св. Климент Охридски и на св. Наум Охридски, чие упокојување пред точно 1100 години го одбележуваме токму годинава. Во предавањето посебно ќе се осврнам на петнаесет фреско и иконо-портрети на светите мисионери што, според ликовните вредности, датацијата и локацијата на настанувањето ги надминуваат регионалните рамки.

Мислам дека е многу важно да се нагласи европската димензија на културно-образовната, всушност, хуманистичка кампања на светите Кирил и Методиј. Уште во 1880 година папата Лав XIII ја вклучува комеморацијата на сесловенските просветители во Римокатоличкиот календар, а папата Јован Павле II во 1981 година ги назначува за свети патрони на Европа, со што значењето на нивната мисија и дела се изедначени со оние на свети Бенедикт“, изјави пред заминувањето во Љубљана, Анета Серафимова,.

Пролетната сесија на чествувањето на делото на св. Кирил и Методиј беше одржана во мај во Културно-информативниот центар во Скопје и им беше посветена на словенечките културни дејци што живеат и творат во Македонија, а во Словенечката академија на науките и уметностите во Љубљана свое предавање одржа Ѓоре Ценев, раководител на архео-астрономските истражувања на локалитетот Кокино.

Манифестацијата „Денови на св. Кирил и Методиј“ е поддржана од Генералниот секретаријат на македонската Влада, со цел унапредување на македонско–словенечките врски и соработка во областа на културата, науката и образованието. (К.Б.)