Ќе има повторно судење, ЕЛЕМ, најверојатно, нема да ја повлече тужбата со која бара 160 милиони евра од ЕВН

Маја Томиќ


„ЕВН Македонија“ вчера официјално ја доби одлуката на Апелациониот суд за укинување на пресудата на Основен суд Скопје 2, со која компанијата треба да и' плати на државната ЕЛЕМ околу 160 милиони евра, со камати, кои се долг од неплатени побарувања од времето на некогашното „Електростопанство“. Пресудата на Основен суд 2 беше донесена во април годинава, а ЕВН набргу ја обжали до Апелација и потоа поднесе и тужба против Република Македонија на Арбитражниот суд во Вашингтон.

Медиумите известија за одлуката уште пред десет дена, но од ЕВН тогаш не сакаа да коментираат ништо, додека не ја добијат и официјално информацијата од Апелација. Но, и вчера од компанијата немаа коментар околу одлуката. И државната ЕЛЕМ вчера официјално ја прими апелациската одлука. И оттаму немаа никаков коментар во врска со неа.

Дознаваме дека судиите од Апелација донеле одлука за укинување на пресудата, затоа што констатирале дека при донесувањето на пресудата на Основен суд 2 , во корист на ЕЛЕМ, не се прочитал, односно не бил протолкуван како што треба начинот на отстапувањето на долгот. Односно, дека со Анекс-договорот меѓу двете компании, всушност, се затвора ненамирениот долг за струја што го имале потрошувачите кон ЕЛЕМ, а не кон ЕВН.

Сепак, според познавачите, ЕВН е само делумно задоволна од одлуката на Апелација донесена врз основа на нејзината жалба. Практично сега, според редот на нештата, предметот повторно се враќа во Основен суд 2, освен во случај ЕЛЕМ да реши да се повлече од тужбата. За такво нешто очигледно досега не се размислува во државната компанија. Тоа значи дека ќе има повторно судење, со најновите забелешки и препораки на Апелација. Терминот се' уште не им е познат на двете компании.

Новонастанатата ситуација не значи дека ЕВН ќе направи какви било промени или отстапки во врска со веќе поднесената тужба во Вашингтон, каде што започна да тече процедурата за спорот и каде што веќе е формиран трибуналот, велат наши извори. Дотолку повеќе што, како што е веќе познато, австриската ЕВН не ја тужи Македонија само за спорот со ЕЛЕМ, туку и за нарушување делови од Договорот за поттикнување на инвестициите меѓу Македонија и Австрија, како и за последните измени во Законот за енергетика, кои ја ставија во нерамноправна позицијата оваа компанија на пазарот, за разлика од бенефициите со кои се стекна државната ЕЛЕМ. За потсетување, во врска со измените неодамна реагираше и Брисел, од каде што и' беше препорачано на Владата да направи нови корекции. Владин тим од експерти ги подготвува корекциите на Законот, а дадениот рок до средината на месецов, е пролонгиран за уште две недели. Потоа, Владата треба да и' ги достави промените на Брисел. Што ќе се менува конкретно во законскиот текст, се' уште се држи во тајност.

Одлуката на Апелација, донесена речиси четири месеци по жалбата на ЕВН, како и прифаќањето да се менуваат делови од Законот, според познавачите на состојбите, може да се протолкува како омекнување на тврдиот однос на Владата спрема ЕВН. Целта е да се купи време и да се добијат поени пред меѓународната заедница, а во интерес на побрзо добивање датум на преговори за влез на земјава во ЕУ.

За потсетување, ЕЛЕМ со ланската тужба побарува од „ЕВН Македонија“ 6,5 милијарди денари или околу 106 милиони евра, што е речиси половината од парите за кои австриската компанија во април 2006 година го купи некогашно ЕСМ - 225 милиони евра. Тужбата е за долг, односно за нецелосно исплатени средства спрема ЕЛЕМ од наплатата на струјата, за периодот 1995-2004 година.