Насловна

И невработените ќе плаќаат за сини картони

Од септември пријавување во ФЗО без разлика дали лани на сметката имале или немале приходи

Јасмина Јовановска


Околу 240.000 невработени лица од денеска ќе мора да извршат пререгистрација на правото на здравствено осигурување за да добиваат бесплатни сини картони. Овој процес ќе се врши на шалтерите на подрачните единици на Агенцијата за вработување и на шалтерите на подрачните единици на Фондот за здравствено осигурување. Тие треба да се пријават без разлика дали минатата година на нивната трансакциона сметка имале некаков приход или не. Како доказ треба да достават документ од Управата за јавни приходи. Пререгистрацијата е дел од законск��те измени дека и невработените лица со приходи мора да плаќаат за сини картони.

Од пререгистрацијата, како што објаснуваат од Фондот за здравствено осигурување, единствено се ослободени невработените што примаат надомест за невработеност, како и невработените што добиваат сини картони преку здравственото осигурување на својот брачен другар или родител без разлика дали тие работат или се пензионери. Ова значи дека невработена жена, која е осигурана преку својот сопруг пензионер, не мора да се пререгистрира. Тоа се однесува и на невработен до 26 години, кој живее со своите родители, објаснуваат од скопскиот Фонд за здравствено осигурување.

„Со измените во здравственото осигурување ниеден невработен нема да остане без сини картони, туку сите што и досега примале сини картони преку Агенцијата и натаму ќе ги добиваат бесплатно. Разликата е што невработените што имаат приход над 132.000 денари годишно ќе треба да плаќаат за картони, но и за нив има поволност. Место досегашните 2.160 денари месечен придонес, тие ќе плаќаат само половина или 1.100 денари. Сумата од 2.200 денари здравствен придонес останува за оние што имаат годишен приход над 182.000 денари“, објаснува Зоран Печевски, директор на Фондот за здравствено осигурување во Скопје.

За невработените над 26 години или, пак, за оние што не студираат, доколку немаат никаков приход или, пак, хонорар до 11.000 денари месечно и да живеат со родители, ќе им следуваат бесплатни картони. Тоа важи и за брачен пар што е невработен и живее во заедница со родители. „И за нив приходите на родителите не се земат предвид, туку само ако тие имаат некакви приходи. Ако немаат, тогаш им следуваат бесплатни сини картони“, објаснува Печевски. Секако, тоа ќе се провери преку Управата за јавни приходи.

Со тоа што и невработените што имаат некаков приход или хонорар ќе плаќаат за сини картони, е само чекор до тоа дека повеќе нема бесплатно здравствено осигурување. Во вода паѓа и заложбата на Владата ниедно лице да не остане без здравствени картони за лекување. На еден брачен пар, кој е невработен и зема хонорар од 15.000 денари месечно, нема да му биде лесно да издвои 1.100 денари за сини картони. Посебно ако се знае дека месечната кошничка е околу 15.000 денари. Во тој случај ќе мора да избира дали парите ќе се дадат за гола егзистенција или за лекување.

„Целта на државата и на Фондот е секој што има некаков приход да плаќа за здравствено осигурување. Ова е практика не само на нашиот, туку и на сите други фондови во регионот. Треба да се сфати дека бесплатно здравство не може ни да има. Некој мора да плати за лекувањето“, објаснува стручњакот за јавно здравство, Владимир Лазаревик. Тој признава дека државата воведува вакви мерки зашто парите во здравствената каса се се' помалку, а потребите во здравството се' поголеми.

За само два месеца треба да се изврши пререгистрација на околу 240.000 невработени, или заедно со нивните брачни другари и деца станува збор за 260.000 осигуреници. Во Фондот за здравствено осигурување уверуваат дека до септември е можно да се изврши промена на осигурувањето. Затоа ќе работат шалтерите на 16 подрачни единици на Фондот за здравствено осигурување и истурените шалтери на 14 подрачни единици на Агенцијата за вработување.

Потребни документи

Невработените, за да извршат промена на основата за здравствено осигурување, освен решение од УЈП за приходи, треба да понесат:

- копија од лична карта,
- здравствена легитимација за себе и за членовите што преку него се осигуруваат (сопругата или децата до 18 години или ако студираат до 26 години) и
- извод од матична книга на родените и, или извод од матична книга на венчани за членовите на блиското семејство

Кои приходи не треба да се пријават

- награди, стипендии и кредити на ученици и на студенти
- приходи од волонтерска работа
- детски додаток, еднократна помош за новороденче и родителски додаток
- надоместок во случај на смрт
- социјална помош
- надомест по основа за невработеност
- алиментации
- надоместок за телесно оштетување