Моe ќoшe

Што ќе одговори Груевски во Берлин

Ерол Ризаов

Кој е нашиот предлог за името и до каде ќе одиме со антиквизацијата

Премиерот Никола Груевски утре ќе се сретне со политичкиот лидер број еден на Европа и со најмоќната жена во светот, Ангела Меркел. Очекувањата од ваквите значајни разговори секогаш се големи. Очите на целата јавност се вперени во Германија со убеденост дека само таа и Америка можат да помогнат Македонија да ја надмине блокадата на нејзиниот пат кон европеизација. Досегашните средби на македонските премиери и претседатели со германските канцелари не донесоа пресврт или какво било забрзување на нашето членство во НАТО и во ЕУ. Вообичени се констатациите дека Германија и натаму ќе ја поддржува Македонија во нејзината определба за евроатлантски интеграции. Притоа, задолжителна е забелешката дека Македонија и Грција во билатерални преговори со посредство на ОН треба да најдат заеднички прифатливо решение за името.

Клучот за европските порти е во ваши раце, му рече канцеларот Хелмут Кол на Бранко Црвенковски при неговата прва посета на Германија како премиер уште пред 15 години. Канцеларот Герхард Шредер, пак, му нагласи на претседателот Борис Трајковски дека мора да ги завршиме домашните задачи. Во интервјуто за „Утрински весник“, Шредер на мое вчудовидување ќе рече одлучувате сами за брзината со која сака да влезе Македонија во ЕУ. За потоа експресно да ме врати во реалноста со зборовите - тоа зависи од брзината кога ќе ги совладате европските критериуми. И канцеларката Ангела Меркел при првата средба со Никола Груевски уште пред шест години упати на компромис со Грција. Значи, го нема она германско цврсто и арогантно удирање на маса без да праша никој од членките на ЕУ кога нејзините политички, економски и историски интереси налагаа Словенија и Бугарија да влезат во ЕУ и во НАТО.

Кои се очекувањата од утрешната средба на македонскиот премиер Груевски и германската канцеларка Меркел. Дали има нешто што може битно да ги насочи германските интереси кон Македонија. Не. Останува цврстио�� став дека нема отстапувања од европските критеруми кои не дозволуваат со новото членство во ЕУ да се внесат и нерешени меѓусоседски проблеми. Премиерот Груевски мора добро да се подготви за две можни прашања на канцеларката Меркел: прво, кој е нашиот конечен предлог за името на државата и, второ, до каде ќе одиме со антиквизацијата. Нашиот премиер може да избира дали ќе почне да го троши или ќе го зачува и натаму својот најголем политички капитал како непопустлив патриот во одбрана на името и како главен инспиратор на антички идентитет на Македонците. Ако изрази подготвеност за компромис да се најдеме на половина пат со Грција, можно е мало чудо во Чикаго. Но, не со спектакуларен прием на Македонија во НАТО, туку со откривање на грчката лага пред целиот свет кога ќе се види дека Грција нема да го прифати ни сопствениот предлог за географска одредница за Р. Македонија, ниту, пак, референцата Поранешна Југословенска Република Македонија на што ја обврзува пресудата на Меѓународниот суд на правдата во Хаг.

Посебно внимателен треба да биде Груевски што ќе одговори во врска со несфатливата на Запад антикоманија во Македонија и за политички стимулираната потрага по пославно античко минато. Груевски е неопходно да го има предвид фактот дека од Германија, од Ероним Волф, германски хуманист, уште во почетокот на 16 век тргна патот за запознавање на Европа со античката историја, кој води преку Византија, бидејќи таа како источен дел на Римското Царство го зачувала културното наследство на антиката. Цели три века научната мисла на Европа е обземена со Византија, за жал, само како дел од грчката историја. Германците, Французите и Англичаните и другите западноевропски народи го сметаат тоа како историски потврдена вистина и како стремеж на Европа за запознавање на старата грчка култура што се разбудил на Запад за време на ренесансата. Таа вековна антиквизација на Европа во корист на Грц��ја, како реакција на отоманското владеење, колку и да е со големи пропусти и погрешна, во делот дека Грција е единствен наследник на целата византиска и античка култура и историја најмалку може да се измени со политичка интервенција во науката, со квазиисториска и шарлатанска кампања, кич-споменици и лажен барок. Тие македонски обиди на Запад се смешни, а за нас многу штетни.