Падна првата отштета за судење во разумен рок
Поради долготрајноста на постапката, штипјанецот Милан Митров треба да добие надомест од 62.000 денари
Гордана Дувњак
Падна првата пресуда на Врховниот суд поради повреда на правото за разумен рок. Поради долготрајноста на судската постапка, штипјанецот Милан Митров треба да добие паричен надомест од 62.000 денари, кои најдоцна во рок од три месеци од денот на правосилноста на пресудата треба да му бидат исплатени од Судскиот буџет. Тужителот има право на жалба во рок од 8 дена по приемот на пресудата, за која ќе одлучува второстепениот совет на Врховниот суд. Пресудата вчера беше потпишана и испратена до странките.
Иако, исплатениот износ од малку повеќе од 1.000 евра некому ќе му се чини како симболична сума, сепак, претставува "мала револуција" во судството, кое првпат на ваков начин ги обесштетува оние кои изгубиле многу години по судските коридори.Оваа новина е воведена со измените од Законот за судови, кога највисокиот суд доби нова надлежност, која досега беше во рацете на Европскиот суд за човекови права во Стразбур.
Врховниот суд, разгледувајќи го барањето на подносителот, оценил дека неговото барање е основано, бидејќи во конкретниот кривичен случај постапката започнала на 31 август 2001 година, кога е поднесена кривичната тужба од страна на Миланов како приватен тужител, а завршила на 12 декември 2006 година, кога е донесена правосилна судска пресуда. Или поточно, кривичната постапка траела цели 5 години, 3 месеци и 12 дена и покрај тоа што не станувало збор за сложен предмет, туку за кривичните дела „телесна повреда“ и „навреда“.
Судот оценил дека во конкретниот случај должината на кривичната постапка била неразумна. Најголемо влијание за одолжувањето имало неоправдано долгото недоставување на жалбата до второстепениот суд, за што е оценето дека бил заслужен штипскиот Основен суд.
„Во решението јасно се вградени сите елементи и сето она на што внимава Европскиот суд за човекови права во своето вообичаено право, а ние, покрај тоа, го имавме предвид и Деловникот за работа на Судот во Стразбур", појаснува врховниот судија Александар Бошњаковски, кој е претседател на Кривичниот совет што одлучувал по овој предмет. Покрај судијата Бошњаковски, Советот го сочинувале и врховните судијки Невена Крцковска-Малинковска и Мила Камбовска.
„Ова прво решение не е само наш успех, туку и успех на македонското судство од едноставна причина што онака како што е поставен овој институт во Законот за судови, произлегува дека судството е завртено кон север. Со ова судството однатре ги уочува грешките или несоодветните однесувања и токму ова прво решение претставува уочување на таа неадекватност“, додава Бошњаковски.
Оваа прва пресуда по многу нешта е оригинална, бидејќи првпат внесува и големи новини во начинот на изготвување на самото решение. За разлика од поголемиот број вообичаени судски пресуди, кои обично се долги, нејасни и конфузни, новиот тип на пресуда е спротивното. Дури и на обичен лаик во правото му е лесно да разбере од образложението за што точно се работи, бидејќи пресудата е прегледно напишана, ослободена од непотребна фактографија и стерилен правнички јазик.
Од образложението веднаш може да се уочи на што се однесува, следува хронолошко редење на фактите и околностите, но без непотребни детали и описи. Во третиот дел од пресудата јасно се набележани причините поради кои Судот ценел дека е основано барањето, обрнувајќи внимание на однесувањето на судот кој претходно постапувал и сложеноста на предметот. На крајот, пресудата завршува со епилог, а во конкретниот случај со правичниот надомест, како и со задолжителна правна поука. |