Претходен број

Доцнат ли големите ветени странски инвестиции?

Џонсон Мети“, „Монтипе“, „Искра“ се само дел од брендовите кои беа главни адути на премиерот Никола Груевски

Нина Нинеска-Фиданоска

Доцни ли стартот на помпезно најавуваните странски инвестиции во Македонија, а пред се' на реномираните компании чии влез во земјава властите го најавуваа на голема врата, особено во предизборниот период? Британската „Џонсон Мети“, француската „Монтипе“, словенечката „Искра“ се само дел од познатите брендови кои беа главни адути на премиерот Никола Груевски, најавувани како речиси сигурни играчи кои наскоро ќе ги видиме на инвестиционата карта на Македонија. Но досега, барем пред очите на јавноста, не се случи старт на некоја од овие инвестиции.

Во Владата се децидни дека нема никакво доцнење на влезот на потенцијалните странски инвеститори, туку напротив, сите активности или разговори со нив се одвивале со предвидената динамика.

Британската „Џонсон Мети“ требаше да почне да гради фабрика за катализатори на Бунарџик уште во април годинава. Но проектот задоцни, па одделни експерти на шега коментираа дека темелите на фабриката не стасаа да бидат удрени пред изборите. Проблемот беше што се' уште не беше склучен договорот за закуп на земјиштето со Владата.

Во владината Агенција за технолошко-индустриски и развојни зони вчера сите официјални лица беа на состанок, па никој не можеше да одговори дали е веќе склучен договорот за закуп на земјиштето со „Џонсон Мети“, кој и онака доцнеше, како и дали е почнато да се гради.

Информациите на директорот на Агенцијата за странски инвестиции, Виктор Мизо, пак, се дека на земјиштето се почнати некои активности. „Имам информации дека почнаа одредени активности. Знам и дека компанијата веќе има одредено проект-менаџер, кој во Македонија е веќе два-три месеца, а имаат избрано и градежна фирма што ќе биде задолжена за изградбата“, вели директорот на Агенцијата за странски инвестиции, кој сепак се оградува дека не е директно надлежен за овие прашања, па можеби има нецелосни информации.

Сепак, она што е изненадувачки е зошто изостана јавно соопштение дека е потпишан договорот за закуп, како и јавен старт на активностите за градба, и покрај тоа што оваа фирма претходно одржа неколку пресови и презентации на кои ја најави реализацијата на проектот.

Инаку, „Џонсон Мети“ имаше намера да закупи вкупно 13,8 хектари од земјиштето на економската зона „Бунарџик“. Според последните најави, објектот треба да биде готов до крајот на ноември годинава, а производството на катализатори да почне во мај 2009 година. Како што стојат сега работите, се' ќе биде пролонгирано најмалку за три месеци. Вкупната инвестиција на „Џонсон Мети“ се проценува на 150 милиони евра, од кои во првата фаза 55 милиони евра, а втората се најавува дури по три години. Се проценува дека ќе бидат вработени околу 700 лица.

Со француската „Монтипе“, пак, точно на 28 мај или на два дена пред изборите, премиерот Никола Груевски лично, во присуство на неколку владини министри, потпиша Меморандум за соработка со извршниот директор на компанијата“, Марк Мајус. „Монтипе“ најави дека до крајот на годинава ќе ја почне изградбата на фабриката за производство на глави на автомобилски мотори во „Бунарџик“. Фабриката би требало да биде готова идната година, по што ќе почне производството на прототип. Владата вети дека „Монтипе“ ќе вложи 60 милиони евра и во првата фаза ќе вработи 500 лица. Во контекст на „Монтипе“ треба да се спомене и зачудувачката неодамнешна реакција на министерот Веле Самак, кој му се налути на францускиот амбасадор Бернард Валеро, зошто тој изјавил оти долго време работел на овој проект, а заслугата била всушност на Самак!

До каде е инвестицијата на „Монтипе“, според информациите на Мизо, Французите по меморандумот уште еднаш дошле во земјава, барајќи поволна парцела за изградба на фабриката. Но, договор се' уште не е потпшшан, што значи, не е дефинитивна одлуката дека ќе се гради во Македонија. „Причините се што Владата се' уште е техничка и не може да се потпише еден толку значаен договор во такви услови. Исто така, не може да се очекува дека веднаш по Меморандумот ќе се почне со градба. До крајот на годината има уште 5,5 месеци, време во кое ќе се направат дополнителни анализи и подготовки“, изјави Мизо.

Некаде пред изборите беше потпишан и Меморандум за разбирање со словенечка „Искра“, која најави дека ќе гради фабрика за производство на електронски делови во „Бунарџик“. Премиерот Никола Груевски и генералниот директор на „Искра“, Душан Шешок, ги ставија потписите на Меморандумот. Компанијата имала намера најдоцна до јануари в година да почне со изградба на фабриката.

Во врска со „Искра“, пак, Мизо вели дека нашите власти се во многу чести контакти, како и дека во разговорите е стигнато до многу детали околу инвестицијата. „Разговорите се движат дури и со побрза динамика отколку што се очекуваше“, вели Мизо.

Инаку, директорот на Агенцијата потенцира дека не е намален интересот на потенцијалните инвестиции по 2 април, кога земјава не доби покана за НАТО. „Ништо не е сменето. Оттогаш сме имале најмалку 20 посети на компании, а некои од нив можеби и многу скоро ќе ги објават намерите за инвестирање“, вели Мизо. Последните податоци за странски инвестиции се заклучно со април, до кога според бројките на НБМ, во земјава влегле инвестиции од 164 милиони евра.