Насловна

Грција политички се распаѓа

Педесет и деветтиот роденден грчкиот премиер го „славеше“ со вториот чин од најновата грчка трагедија „Избори или нова влада“

Од нашиот дописник
Миркица Поповиќ

Атина - Ни Јоргос Папандреу и Грција нема да го заборават 16 јуни. Грчкиот премиер вчера не успеа да го прослави роденденот. Презафатен беше со разврската на политичкиот јазол за иднината на државата и продолжението на политичкиот трилер што започна во средата со неизвесноста дали ќе даде оставка, ќе распише предвремени избори или ќе формира заедничка влада со опозициската Нова демократија. Неодлучноста на премиерот, проследена со огромни медиумски притисоци и шпекулации, го сведе имиџот на Грција на крајно несериозен, особено три дена пред средбата на еврогрупата во Брисел на која ќе се разговара и за финансиската поддршка на државата.

Драмата на вториот ден беше уште поголема од таа на првиот. За потсетување, крајот од првиот дел од трилерот пристигна во средата вечер, по девет часа неизвесна политичка драма. Грчките новинари што имаа закажано штрајк заедно со другите синдикати во средата, во 12 часот напладне, го прекинаа штрајкот за да се посветат на драматичната состојба што започна со гласиштата за оставка на Папандреу. Грција беше речиси убедена дека по долгото телефонско преговарање меѓу Папандреу и Самарас денес ќе осамне заедничка влада со нов премиер. Меѓутоа, иако Папандреу го прифати барањето на неговиот противник за нов премиер, со заедничка одлука, сепак, договорот за заедничка влада падна во вода поради непопустливиот став на Самарас и барањето за одново преговарање со ЕУ и со ММФ за мерките и реформите за Грција. Целодневниот трилер заврши со одлуката на Папандреу за реконструкција на владата. Меѓутоа, во текот на вчерашниот ден дојде до пресврт, со што беше ставен прашалник и на таа одлука. Од прашањата и барањето на имињата на потенцијалните министри за реконструираната влада што требаше да се објави во текот на денот топката се префрли повторно на темата за можни предвремени избори. Разговорите за тоа кој би сакал да биде дел од новата влада што ќе се справи со најтешките критики, притисоци и одлуки досега запреа кога изутрината двајца од пратениците на ПАСОК поднесоа оставка, со што бројот на пратеници кои откажаа послушност на пратеничката група се зголеми на тројца. Дел од пратениците на ПАСОК критикуваа против политиката на премиерот, додека другите бараа единство и да не се заборави нивната работа и обврска кон грчкиот народ за зачувување на стабилноста на државата. Наглите оставки, жестоките критики од пратениците доведоа до тоа да биде свикан итен состанок на пратеничката група на ПАСОК. Се шпекулираше дека пратениците ќе расправаат за недостигот од политичко лидерство во овие кризни моменти за Грција и дека од нив може од нив да се очекува и најцрното можно сценарио да побараат предвремени избори или да изгласаат да го симнат Папандреу од власт. Медиумите шпекулираа дека големи се шансите Папандреу да излезе пред нив и да им каже дека продолжува со зацртаниот план, па тие да го урнат ако сакаат. Она што најинтензивно се слушаше и од политичките аналитичари, како и од пратениците на ПАСОК, но и од опозициските партии и дека Папандреу веќе не може да го контролира кормилото на бродот што почна и политички да тоне. Аналитичарите забележуваа дека целосно е урнат и угледот и довербата на Папандреу и дома и во очите на меѓународната заедница. Генералната оцена беше дека Папандреу со самото тоа што се согласил доколку има заедничка влада да има нов премиер дава оставка и се откажува од водењето на државата и е само прашање на време кога ќе објави предвремени избори. Неизвесноста од тоа што дискутирале Папандреу и Самарас доведе до шпекулации дека дури и дискутираат кој ќе биде виновен дека не успеала заедничката влада. Самарас по одлуката на Папандреу за реконструкција на владата, но не и соработка за заедничка влада само истакна дека премиерот испуштил голема шанса за спас на државата. Меѓутоа, она за кое Самарас го доби својот минус во преговорите за заедничка влада е барањето да се преговара повторно со ЕУ и со ММФ, нешто што Грција не може воопшто да си го дозволи.

Грчките политички аналитичари остро им забележаа и на двајцата лидери дека не покажале политичка зрелост и сериозност да се договорат заеднички за спас на државата и дозволиле уште подлабоко да потоне во очите на светот. Дел од пратениците коментираа дека државата се однесува како разгалено дете и се поставува како да не сака да биде спасена, туку како некој друг отстрана да сака да ја спаси без таа да има некаква посебна желба за тоа. Лидерот на десничарската ЛАОС, Јоргос Караџаферис, побара и интервенција од грчкиот претседател, а сите други партии побараа итно распишување на предвремени избори. Единствената изјава од грчкиот претседател по средбата со Караџаферис беше дека економската криза не смее да се дозволи да стане политичка криза на државата.

До затворањето на весникот не беше објавена официјалната одлука на грчкиот премиер за иднината на државата, без оглед дали се тоа реконструирана влада што ќе се бори за спроведување на среднорочниот план и новите економски мерки или предвремени избори. Ставот што ��реовладува во политичките кругови е дека независно од тоа кој ќе го преземе кормилото на Грција, со или без избори, неспроведувањето на планот, мерките за штедење договорени со ЕУ и со ММФ ја води Грција кон сигурен банкрот.