Претходен број

Македонци во соседството ги продаваат органите за пари

Еден бубрег чини и до 30.000 евра, доколку се има право на избор на донорот

Јасмина Јовановска

Македонски граѓани во странство ги продаваат своите органи за пари. Илегалната продажба, најверојатно, се случува во соседните земји, каде што има одредени центри во кои доаѓаат странски лекарски тимови и за одредена сума пари го оперираат пациентот кој се решил да го продаде својот орган за пари. Најчесто се продаваат бубрези. Се тврди дека еден бубрег чини и до 30.000 евра, па и повеќе доколку се има право на избор на донорот. Иако никој не може со сигурност да тврди дека лица од нашата земја се вклучени во илегалната продажба со органи надвор од земјава, сепак, постојат јасни индиции дека и Македонија е дел од синџирот на организираниот криминал со човечки органи. До лекарскиот тим што работи на трансплантација на бубрезите стасуваат понуди од одредени лица дека се подготвени да го дадат бубрегот ако им се плати.

„Над 30 лица досега ми понудиле дека би сакале да дадат бубрег ако им се плати. Нормално тие се одбиваат. Но, ако тие веќе биле подготвени да го продадат органот во земјава, зошто тоа не би го сториле во соседството“, вели д-р Нинослав Ивановски од Клиниката за нефрологија, кој е дел од тимот за трансплантација на бубрези. „Мотивот да се продаде органот е најчесто сиромаштијата“, додава нефрологот Ивановски, со што трговијата со човечки органи, која беше ексклузивитет на земјите од третиот свет, опасно се приближува на „цивилизираната“ Европа, што се должи на се' поголемата сиромаштија што ги преплавува земјите, посебно оние од поранешниот источен блок.

Никој не знае кој е каналот за шверцување на органите, но постојат индиректни информации дека се одвива во околината. „Сомневањата за трговијата во соседството ми беа потврдени и од турските колеги на конгресот во Истанбул, сомневања што добија на тежина уште повеќе кога се дозна дека во Суботица се прави полулегална трансплантација на бубрег од жив дарител во некоја приватна болница“, објаснува д-р Ивановски. А зошто не би имало вакви центри кога и Карла дел ��онте излезе со свои информации за трговија со органи на просторот на бивша Југославија.

Тоа дека во криминалот со органи сме поврзани на некој начин, д-р Ивановски уште еднаш потврди и со тоа што многу наши пациенти заминуваат во земјите на Далечен Исток, каде што се трансплантираат со купен бубрег. Како топ-дестинации се Индија и Пакистан, а во последно време и Египет. „Ваквите пациенти обично се враќаат на клиниката поради инфекции или некои други компликации и ние ги лекуваме, зашто тие се наши осигуреници“, вели д-р Ивановски, кој посочи дека досега имале околу 30 пациенти од Македонија и уште толку од Косово, кои се трансплантирани преку тој организиран синџир на илегален бизнис со човечки органи. Македонските случаи се пријавени во полиција.

За да се спречи оваа зло, на светско ниво неодамна во Истанбул е донесена Декларација за борба против трговијата со човечки органи. На истанбулската декларација потписник е и д-р Ивановски, со што и нашата земја се обврзува дека се вклучува во глобалната борба против криминалот со човечките органи. Декларацијата деновиве ќе му биде предадена на Министерството за здравство со цел да се официјализира. Со неа, како што објасни д-р Ивановски, секоја држава се обврзува дека ќе се грижи за своите пациенти и тие нема да патуваат во странство за органи. Една од мерките е да се донесе легислатива и за донирање органи и од живи дарители и од умрени лица. „Да се соработува на полето на легална размена на органи и да се заштитат и дарителите на органите со тоа што ќе бидат покриени со здравствено осигурување, зашто дарувањето органи е благороден чин“, исто така се дел од мерките за глобалниот и институционалниот отпор спрема ова светско зло.