Претходен број

ЕДИТОРИЈАЛ

Словенството не е чума

Тина Иванова

Вечерва свечено се затвора 14. издание на Меѓународниот славистички конгрес, кој првпат во својата историја се одржува во Македонија, односно во лулката на словенската писменост, како што светските научници го нарекуваат древниот Охрид. Повеќе од 700 слависти, од 40 земји од светот беа присутни на овој највисок научен собир на славистите.

За нас одржувањето на Славистичкиот конгрес е голем, историски настан. Не само затоа што следното негово одржување во Македонија веројатно би било отприлика за 50 години, туку затоа што тој е исклучително признание на нашата улога меѓу словенските држави. Тој е и, како што истакна претседателот Црвенковски во својот говор на свеченото отворање, указ на почит на придонесот на македонската култура, духовност и јазик кон сесловенската писменост, култура и духовно богатство.

Не беше лесно на Македонија да и' се укаже честа да биде домаќин на еден ваков настан. И, како негови организатори се покажавме во добра светлина. Но, не и како негови домаќини. Освен претседателот Црвенковски на отворањето, таму го немаше македонскиот министер за наука и образование, министерот за култура, го немаше македонскиот премиер, ниту министерот за надворешни работи, таму не беа ниту претставниците на Македонската православна црква, особено во моментот кога се промовираше Кониковското евангелие - најстариот запис на македонски јазик...

Научната јавност во Македонија треба да го протолкува прашањето: зошто оваа наша влада бега од најсветлите страници на својата историја и од својата сегашност? Македонија и Охрид во големиот словенски свет се познати, признати и со историски факти потврдени како центри на словенската култура и писменост, како најафирмираниот дел на православното христијанство.

Зошто, и од кои причини се игнорираат токму словенските културни вредности кај македонскиот народ и македонската држава, кога токму словенската писменост и култура се белегот што не' прават посебни од другите и во словенскиот свет и воопшто. Периодот на нивниот процут не дискредитира некои корени, односно културни и цивилизациски вредности што на ова парче македонска земја се случувале години и векови наназад. Словенските вредности никаде не негираат античко наследство. Вредностите на таа, еве и наша цивилизација, македонските археолози секојдневно ја ископуваат, откриваат и презентираат пред светот. Кој го оспорува тоа или кој се срами од нашата сегашни култура, писмо и јазик?

Факт е дека токму времето на светите браќа Кирил и Методиј и нивните ученици и, се разбира, охридскиот средновековен универзитет, е тоа што не' легитимира во цивилизираниот свет како стара нација и како колепка на писменоста на многу други народи и наши поблиски или подалечни држави. Токму тој наш период на ова место ги создаде врутоците на вечната духовна енергија на македонската култура и на нашиот идентитет на посебност.

Не треба да заборавиме дека за минатите конгреси на славистите нашата наука водеше борба за докажување на идентитетот, дека постои македонскиот јазик и нација и се изборивме да ги донесеме светските научници кај нас, да го доживеат одблиску местото од каде што извира словенската писменост. Сега, кога тие дојдоа кај нас дома, којзнае од кои причини, заборавивме на јавното вреднување.

На Светскиот славистички конгрес се собра елитата од светот. Се собраа научниците да презентираат научни факти, вистини и да дадат поддршка на македонистиката, на индивидуалноста на македонскиот јазик, литература и култура, во годината на македонскиот јазик, во годината која УНЕСКО ја прогласи за година на мајчиниот јазик. На овој собир требаше да му даде силна поддршка и македонската политичка елита, особено зошто го живееме периодот кога Македонија го решава спорот со името со Грција. Зашто, следна ваква прилика, којзнае кога ќе им се укаже.