Една куќа, ама само три стана

Нема веќе големи куќи со многу станови, ќе се менува Правилникот за урбанистичко живеење

Сања Наумовска

Нема веќе градење огромни згради на локации предвидени за индивидуална куќа. Министерството за транспорт и врски го смени Правилникот за нормативи и стандарди за урбанистичко живеење, кој дозволува една куќа да има само три, а не како досега, до осум станбени единици. Новината, според експертите и локалните власти, ќе воведе ред во урбанизмот и ќе обезбеди услови за хумано живеење. Измените ќе важат за објектите што ќе се градат според новите урбанистички планови, кои се' уште се изработуваат. Објектите кои досега се изградени или, пак, оние кај кои е во тек изградбата, а документацијата е обезбедена според стариот Правилник, нема да бидат предмет на ревизија.

Со измените, се ограничува можноста на мали парцели да се градат големи објекти со многу станбени единици наменети за повеќе семејства отколку што дозволува просторот. Практика на инвеститорите, особено во делови од Скопје, беше практично да го искористат речиси целиот простор од урбанистичките парцели без да се води сметка за околината. Резултат на тоа, според експертите, е намалување на стандардот од 25 квадратни метри зеленило по жител на помалку од десетина квадрати.

„Ја поздравуваме измената на Правилникот, која дава надеж дека градовите, а особено Скопје, сепак, нема да се претворат само во згради и бетон, туку ќе се води грижа и за зеленилото и за условите за живеење“, вели пратеничката Лилјана Поповска, членка на Граѓанската иницијатива за здрава животна средина и здраво живеење.

Сепак, потенцира Поповска, Правилникот не го менува процентот на искористеност на една парцела, кој и понатаму е 70 отсто, иако има иницијатива тој да се намали до 50 отсто. „Изминатите години се толерираше ситуација во која поради екстра-профит на малкумина се загрозуваа условите за нормален живот на илјадници луѓе“, вели Поповска. Резултат на тоа се огромните зданија на мали локации на кои освен што нема зеленило и природна циркулација на воздухот, нема ниту простор за паркирање, па во цели населби автомобилите ги узурпираат улиците и тротоарите. Очекуваме Правилникот да трпи уште промени, па освен зеленилото, и паркирањето да се врати во рамките на парцелите“, вели Поповска.

Новиот правилник, кој веќе излезе во „Службен весник“, го одобруваат и локалните власти кои ќе треба да озбезбедат негова правилна примена. Во скопската Општина Карпош велат дека новините ги очекувале веќе подолго време и сметаат дека тие ќе придонесат за урамнотежен урбанистички развој на Општината. Правилникот веднаш ќе се имплементира во новите детални урбанистички планови кои се во изработка кај општинските служби.

„Оние инвеститори што имаат веќе извадено валидна градежно-техничка документација, односно одобрение за градба, ќе продолжат со нејзина реализација според стариот правилник, бидејќи ниеден акт не важи ретроактивно, но сите кои дополнително ќе вадат ваква документација, според новите урбанистички планови ќе мора да ги почитуваат измените“, информираат надлежните од Карпош.