ДИК ја потврди победата на „портокаловата коалиција“

„Мост“ го окарактеризира денот на изборите како тензичен, со притисоци и тешки инциденти

Катица Чангова
Жаклина Хаџи - Зафирова

Коалицијата „За подобра Македонија“ предводена од лидерот на ВМРО-ДПМНЕ, Никола Груевски, со 479.219 избирачки гласа е победник на вонредните парламентарни избори. Триумфот на ВМРО-ДПМНЕ и сојузничките партии го потврди и Државната изборна комисија, објавувајќи ги вчера околу 3,25 часот изутрина на својата веб-страница првичните збирни резултати од вонредното гласање за пратеници што се одржа на 1 јуни, базирани на 98,49 проценти обработени податоци од гласачките места.

Презентираните графикони од ДИК, коалицијата „Сонце“ обезбеди двојно помала поддршка од електоратот, односно 231.978 гласа.

ДУИ е третопласираната партија, за која се изјасниле 109.940 избирачи, четврта е ДПА со 101.123 гласа, а петта ПЕИ со 14.489 гласа.

Потпирајќи се на обработените податоци, ДИК објави дека одѕивот на изборите изнесува 57,45 проценти. Официјалниот број на мандати за партиите ќе биде дополнително објавен.

ДИК, наспроти очекувањата дека до пладне ќе ги соопшти првичните изборни резултати остана, нема. Вчерашниот ден беше препуштен на партиски реакции и информации од партиските штабови, како и од невладината организација „Мост“, која излезе со прелиминарен, но не и целосен извештај, бидејќи податоците се однесуваа на само четири изборни единици, но и со оцена за изборите.

Денот на изборите, „Мост“ го окарактеризира како тензичен, со притисоци и ограничени, но сериозно тешки инциденти. Прелиминарна оцена на „Мост“ е дека одредени сегменти на изборниот процес се сериозно влошени.

Конкретните бројки за освоени мандати беа за четири изборни единици, а за другите две не се обработени, поради прекини во гласањето и затворање на гласачките места, каде што 97 набљудувачи на „Мост“ се повлечени или избркани.

Според извештаите од набљудувачите распоредени на 70 отсто од гласачките места, „Мост“ евидентирале повеќе неправилности: полнење на гласачки кутии, палење и одземање гласачки материјал, проблеми со избирачките списоци, групно гласање и непочитување на процедурата на гласање и пребројување на гласовите.

„Евидентирани беа случаи на нужна интервенција на полицијата и нужна употреба на оружје. Во престрелките има жртви, убиен и ранети, како меѓу учесниците во инцидентите, така и недолжни граѓани“, изјави извршниот директор на „Мост“, Дарко Алексов, на вчерашната прес-конференција.

Тој додаде дека граѓаните на денот на изборите биле заплашувани и трпеле притисок поради инцидентите, а под притисок работеле и повеќе избирачки одбори и набљудувачи.

„Иако и во дел од другите четири изборни единици се регистрирани пропусти, тие битно не го назадуваат квалитетот на изборниот процес споредено со другите изборни циклуси, на кои имаше постојан напредок и го дефинираа демократскиот амбиент во државава“, изјави вчера Алексов, презентирајќи го прелиминарниот извештај на организацијата. Тој додаде дека и покрај целата атмосфера, Државната и општинските изборни комисии покажале подготвеност за брза реакција.

Крис Хеншоу, претставник на НДИ, вчера потенцира дека е многу тажно тоа што мал процент луѓе се однесувале на начин што успеале да го растурат тоа што требало да биде прекрасен ден за иднината на Македонија.

„Она што е потребно сега е сите нерегуларности да бидат истражени, а оние што се одговорни да бидат изнесени пред лицето на правдата. Македонија заслужува иднина во Европа и НАТО и ние сите работевме за тоа. Но, за жал, имавме инциденти кои го потврдуваат спротивното“, работите тргнаа во спротивна насока во некои региони“, оцени Хеншоу.

Зачудува тоа што ДИК, која во текот на изборниот ден во неколку наврати и во цел состав одржа неколку прес-конференции, вчера до доцна попладне никаде ја немаше, тактизираше и не се појавуваше пред јавноста. Не беше одржана закажаната седница во 12 часот, а за нова саатница немаше информации ниту до 15 часот.

ДИК на средба со новинарите требаше официјално да ги потврди првичните резултати за сите учесници во изборниот натпревар по изборни единици, општини и избирачки места, но и да даде оцена за текот на изборниот процес. Тоа беше значајно, бидејќи шефот на ДИК, Јован Јосифовски, завчера откако призна дека инцидентите ќе фрлат сенка на изборите и ќе влијаат на општата оцена за процесот, подоцна се коригираше и кажа дека изборите, генерално, ќе можат да се оквалификуваат како демократски, на поголемата територија на државата. Од Јосифовски се очекуваше и да информира во колку точно локации ќе се прегласува затоа што ДИК самата потврди многу неправилности и незаконитости во Арачиново, Сарај, Гостивар, Боговиње, Дебар, Куманово, Чаир, од кршење и полнење кутии, од кражба на избирачки материјал, заплашување на избирачки одбори, тепачки, повредени и една жртва.