ЕУ разочарана од изборите во Македонија

Брисел бара прегласување заради легитимитет на изборите

Од нашиот дописник
Слободанка Јовановска

БРИСЕЛ - Европската унија е разочарана од изборите во Македонија и инсистира, заради поправање на имиџот на земјата и заради легитимитет на гласањето, тие да се повторат во одредени делови од државата. Ова е главната порака од сите реакции вчера во Европската унија, која очигледно не сака сосема да и' ја затвори вратата на Македонија, па инсистира да се поправи штетата од скандалозното гласање како најдобар начин да се добие јасен исход од изборите.

„Разочарани сме од тоа што во почетокот на денот имаше многу насилство, особено во одредени области во земјата“, изјави Кристина Галах, портпаролка на еврофункционерот Хавиер Солана. „Тоа е причина што предлогот на премиерот за повторување на изборите во тие области е добредојден, бидејќи тоа ќе биде најдобриот начин да се добие многу јасен исход на процесот, кој е многу битен во земјата. Изборите се фундаментален момент на среќа на една земја, зашто се избираат претставници во парламентот, па овие груби насилства можат да ја нарушат сериозно таа перцепција. Затоа нашата главна порака е да го поддржиме повторувањето на изборите во областите во кои се случи главното насилство“, изјави Галах за македонските медиуми.

Таа не сакаше да прејудицира како ќе се одрази ваквиот исход од изборите на евроинтеграцијата на Македонија, но оцени дека земја-кандидат за членство, која направила толку многу прогрес во толку многу области и со толкави напори, не го пласира баш најдобро со настани од ваква природа. „Се' заедно, ситуацијата не е добра. Но, добро е тоа што инцидентите беа локализирани во специфични делови на земјата“, изјави Галах, додавајќи дека ЕУ не е таа што треба да ја лоцира вината за насилствата и нерегуларностите, туку да ги повика безбедносните структури да дејствуваат поодлучувачки за да не се повторат случувањата. „Треба да бараме одговорност од лидерите и од претставниците на овие заедници за да објаснат зошто дејствуваа вака насилно“, прецизираше Галах, избегнувајќи да ги посочи отворено албанските политички партии.

Хавиер Солана, високиот претставник на ЕУ за заедничка надворешна и безбедносна политика вчера изјави дека е разочаран што не се оствариле очекувањата на Европската унија. "Ги следев изборите во Македонија и остро ја осудувам употребата на насилство на изборниот ден и многубројните обиди да се заплашат гласачите. Секако, разочаран сум бидејќи не се остварија очекувањата за напредок, особено поради неуспехот да се спречат насилствата во етничките албански средини. Исто така, жалам поради многуте нерегуларности што се случија за време на кампањата како што се заплашување и примери на злоупотреба на медиумите. Главните европски заложби не беа исполнети.

Сепак, нашата целосна проценка ќе зависи од натамошното справување и истрагата за идентификуваните насилства. Во тој контекст ги поздравувам изјавите на премиерот Груевски и другите политички лидери дека го поддржуваат прегласувањето во регионите кои беа зафатени од насилство и нерегуларности. Гласачите мора да го имаат последниот збор и не треба да се штедат никакви напори за да се осигура легитимноста на изборните резултати".

Од Кабинетот на Оли Рен првичната реакција беше дека се многу загрижени што се случија толку насилства на изборите, дека жалат за изгубениот живот, но дека Рен зборувал со премиерот Никола Груевски и добил ветување дека ќе се повторат гласањата таму каде што беа регистрирани инциденти.

„Овој ден требаше да биде мирна демонстрација на демократските вредности, а резултираше со загубен живот и со неколкумина повредени“, стои во соопштението од Кабинетот на Рен. Притоа, тој ги обвини властите дека го применувале селективно законот, заклучувајќи дека тоа е причина за нивна сериозна загриженост. „Суштински е властите да реагираат на овие откритија и на препораките што ќе следуваат“, изјави Рен.

Вчера сите беа во големо исчекување на извештајот на ОДИХР, бидејќи сликата за случувањата за време на изборите не беше сосема јасна во Брисел. Најостра беше реакцијата од Ангелика Бер од Групата на зелените во Европскиот парламент, која го повика премиерот Груевски да ја употреби целата своја политичка тежина за да се смири ситуацијата во земјата, порачувајќи дека за Македонија на ваков начин нема иднина во Унијата. Според неа, на сите политички партии во Македонија им треба нов начин за размислување ако сакаат напредок на земјата, заклучувајќи дека делумната националистичка реторика за време на кампањата, особено насилствата за време на изборите, се отфрлаат како целосно неприфатливи. (С. Ј.)