Претходен број

Пресудата одекна како политичка бомба

Опозицијата е убедена дека станува збор за монтиран процес, ВМРО-ДПМНЕ молчи

Оливера Војновска

Затворската казна од 3,5 години која судот му ја одреди на поранешниот премиер Владо Бучковски поради набавките на резервни тенковски делови вчера беше топ-тема во македонската јавност. Пресудата на Бучковски неизбежно се коментираше во разговорите во Собранието, меѓу граѓаните, новинарите, во кафеаните на улица „Македонија“ во Скопје...

Опозицијата е убедена дека станува збор за монтиран политички процес во пресрет на изборите, а во коментарите речиси сите констатираа дека се прави сензација, поради што „имаат горчлив вкус“. Во некои политички кругови се прогнозира дека „ова е порака за нови апсења и заплашувања“.

Сопартијците на Бучковски вчера заедно со него се симнаа во собраниската сала за да присуствуваат на свечената седница посветена на човековите права. Сепак, на социјалдемократите им требаше многу време за да излезат со реакција, цел ден се договараа и последни од опозиционерите дадоа изјава за пресудата.

Владејачката ВМРО-ДПМНЕ се воздржа од официјална реакција, но во неформални разговори со новинарите коментираа „секој кој се огрешил од законот, нека си одговара, макар бил и од нашите редови“. Нивниот коалициски партнер ДУИ најави изјава, па се откажа.

Во попладневната изјава социјалдемократите вчера изразија жалење што ова му се случува на поранешен премиер, министер за одбрана и претседател на СДСМ. Во СДСМ сметаат дека ВМРО-ДПМНЕ со своите потези не создала атмосфера за фер судење. „Напротив, Владата на ВМРО-ДПМНЕ создаде амбиент при што пресудата во јавноста беше изречена пред да го стори тоа судот. Имајќи предвид дека оваа судска одлука не е конечна, искрено се надеваме дека во најавената жалбена постапка Апелациониот суд исклучиво ќе суди слободно, согласно со доказите, фактите, законот и правдата, ослободен од политичките притисоци. Донесената одлука само во една таква постапка СДСМ ќе ја почитува. Свесни за намерите на власта во пресрет на изборите, СДСМ уште еднаш апелира до сите надлежни институции во своето функционирање да се водат исклучиво од начелата на законитост и непристрасност“, изјави портпаролот Емилијан Станковиќ.

Според поранешниот министер за одбрана, Јован Манасиевски, кој на оваа функција беше во времето кога Бучковски беше премиер, македонското судство е под силен, неиздржлив притисок на извршната власт. Потсетувајќи на големата помпа со случајот со армиското оружје, за кој Врховниот суд целосно ја поништи пресудата, Манасиевски заклучи дека овие процеси се водат со големи аномалии. „Поентата е повеќе на политичката сатанизација и на освојување трофеи отколку водење реални судски процеси. Така што оваа пресуда ја сфаќам како потреба за трофеј на Владата“, изјави Манасиевски.

За разлика од Манасиевски, неговиот поранешен колега во Владата, актуелниот министер за економија, Фатмир Бесими од ДУИ, вчера не сакаше да даде никаков коментар и ги одбегна новинарите.

Од редовите на ДУИ само пратеникот Џеват Адеми, кој своевремено беше политички осудуван, се согласи да каже нешто во врска со пресудата за Бучковски. Искажувајќи го личниот став, тој кусо прокоментира: „Имам чувство на огорченост, ова не е добро за државата“.

Двајцата поранешни претседатели на Собранието, либералот Стојан Андов и лидерот на НСДП, Тито Петковски, во пресудата на Бучковски гледаат политичка заднина. „Целиот настан не' води во една многу непријатна ситуација. Внимателно го следев целиот процес, очекував ослободителна пресуда и изненаден сум со оваа ригорозна пресуда. Нашата состојба со судовите е таква што е можно да имало политички притисок“, ни изјави Андов.

Петковски имал „непријатно чувство“ бидејќи, како што вели, кај нас се' се политизира и мириса на партизација на институциите или меѓупартиски пресметки. „Немам никакви елементи врз основа на кои можам да размислувам дека одлуката не е заснована врз основа на закон, но контекстот во кој се носи одлуката и начинот на кој се водеше целата постапка оставаат впечаток дека се работи за партиска пресметка, а не за чесно и правично судење“, смета Петковски.

Случајот со пресудата на Бучковски е интересен и поради фактот што тој е еден од ретките премиери, не само на Балканот туку и во Европа, кој бил осуден со казна затвор. Може да се наведат малку вакви примери. Поранешниот италијански премиер Бетино Кракси во 80-тите години на минатиот век доби затворска казна во отсуство. Но, никогаш не ја отслужи бидејќи претходно пребега во Тунис, земја со која Италија нема договор за екстрадиција. Некогашниот германски канцелар Хелмут Кол беше казнет, но парично - да врати пари за кампања. Афера за корупција при продажба на хеликоптери имаше и поранешниот министер за одбрана на Белгија, Вили Клас, кој поради тоа мораше да ја напушти и функцијата генерален секретар на НАТО. Повеќекратниот италијански премиер и доживотен сенатор, Џулио Андреоти, повеќе години беше на обвинителна клупа поради врски со мафијата. Со тешки обвиненија за корупција и поткуп се соочи и поранешниот романски премиер Адријан Настасе, процесот е актуелен веќе неколку години, но, сепак, како што известуваа тамошните медиуми, во август годинава парламентот не дозволил да се отвори судски процес.

Експремиерот смета дека процесот бил егзекуција

Експремиерот Владо Бучковски, како што вели самиот, „еден ден потоа чувствува голема горчина“ поради пресудата, која ја нарече егзекуција. „Илјадници пријатели, партиски другари, колеги се јавија за да ми кажат да издржам и да верувам во правната држава. На своја кожа почувствував како функционира кај нас правната држава. Денес, кога го славиме Денот на човековите права, почувствував дека во нашата држава нема елементи за правично и фер судење. Тоа е голема горчина не како пратеник, туку како професор по право“, изјави Бучковски.

Одговарајќи на новинарско прашање, тој рече дека и покрај исходот од судењето, не се кае што е еден од малкутемина функционери кој се појавувал на сите рочишта. „Уште во почетокот на случајот некој се обиде, без присуство на јавноста и без мое присуство, да ми го одземе пратеничкиот имунитетот. Всушност, Владо Бучковски беше осуден уште на 1 август минатата година, сето ова беше само егзекуција. До последен момент верував дека имав коректно однесување од Судскиот совет и од судијата, се' до завршните зборови. Нашиот оптимизам го градевме врз основа на тоа што Обвинителството собра храброст и повлече дел од обвинението, што навестуваше дека ќе имаме ослободителна пресуда. Но, очигледно викендот некој друг ја напиша пресудата. Само за 60 секунди да се осудат петмина обвинети е голем срам и скандал за Македонија“, рече Бучковск��.

Тој има разбирање за тоа што вчера до доцна попладнето немаше реакција од неговата СДСМ. „ Ги координираат сите активности и, за волја на вистината, уште во 16 часот Зоран Заев и Игор Ивановски први дојдоа во мојата канцеларија на Правниот факултет за да ми дадат поддршка“, изјави Бучковски.